Morgunblaðið - 20.11.2003, Blaðsíða 48
48 FIMMTUDAGUR 20. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
ÞAÐ er líkt og fallið hafi sprengja í
Vatnsmýri. Frá 1940 fertugfaldaðist
vergur flötur byggðar en tala íbúa
fjórfaldaðist: Byggð þynntist úr 160 í
16 íb/ha 1940-2000. Reykjavík hefði
þróast eðlilega en með flugvelli féll
hugmyndin um skilvirka og menn-
ingarlega höfuðborg. Völlurinn sker
samgönguleiðir. Frá honum liggja
skerðingarfletir yfir vesturborginni
og vesturbæ Kópavogs, sem hamla
skipulagi. Af honum stafa mengun
og slysahætta. Sambúð flugvallar og
miðborgar er óhugsandi enda mest-
öll miðborgarstarfsemi horfin,
tvístruð um alla byggðina. Eftir
stendur 101 Reykjavík, vinsælasta
úthverfið.
Útþensla byggðar og vítahringur
bílasamfélagsins raska öllum þáttum
mannlífs; efnahag, heilsufari, mennt-
un og menningu. Þjónustukerfi dag-
legra þarfa og grunnur almennings-
samgangna eru löngu brostin. Fjöldi
einkabíla nálgast mettun (600
bílar/1.000 íbúa), akstur í höfuðborg-
inni kostar 115 milljarða og tekur
50.000 mannár á ári af kjörtíma íbú-
anna. Sprengjan í Vatnsmýri tifar
enn: Skv. gildandi skipulagi þynnist
byggðin með auknum hraða og 2024
er reiknað með 14 íb/ha og 50%
aukningu aksturs, langt umfram
áætlaða fólksfjölgun.
Því er ánægjulegt að fá tillögu að
þéttri byggð við Lund í Kópavogi, í
bæjarfélagi, sem var löngum í far-
arbroddi í útþenslu byggðar. Land
Lundar er miðsvæðis, liggur vel við
gatnakerfi Kópavogs, aðkomu frá
stofnbraut og einu besta útivistar-
svæði höfuðborgarinnar. Með stað-
setningu bygginga vestast á reitnum
er tekið ríkt tillit til íbúabyggðar
austar. Skuggavarp og áhrif á vinda-
far valda minnstu hugsanlegu trufl-
un. Því er ekki óeðlilegt að kanna
jafnvel frekari fjölgun íbúða frá því,
sem nú er áætlað.
Vanda þarf skipulag og hönnun
bygginga. E.t.v. mætti varpa fram
fleiri valkostum áður en sjálft form
útfærslunnar festist um of. Í landi
Lundar eru fjölmargir möguleikar á
góðum og fjölbreytilegum tillögum.
Almennt gildir að með samanburði
ólíkra lausna á sömu nýtingu og upp-
byggingarstigi má stuðla að auknum
gæðum skipulagstillagna.
Á 60 árum hafa skerðing kjör-
lands, loftmengun, hljóðmengun,
sjónmengun, slysahætta og tak-
markandi áhrif flugs gert höfuðborg
Íslands að þeirri dreifðustu og óskil-
virkustu á byggðu bóli og leitt til
skelfilegs bílasamfélags, sem á sér
hvergi sinn líka. Nú eru allir á bíl,
einn í hverjum, líka í strætó. Við-
horfin til borgarinnar hafa ekki kom-
ist ósködduð frá þessum hildarleik.
Meinsemdir, kvaðir og hindranir af
völdum flugsins hafa breyst í hreinar
dyggðir, jafnvel í munni sérfræðinga
og skipulagsyfirvalda, t.d. að gott sé
að búa strjált, landinn þurfi pláss, sól
sé lágt á lofti, ekki skuli byggja hátt,
tengsl við jörðina tapist, há hús varpi
skuggum, trufli vindafar, trufli að-
flug o.s.frv. Upphrópanir og fordóm-
ar af þessu tagi hafa heyrst í um-
ræðum um Lundarreitinn, jafnvel
frá reyndum fagmönnum. Vonandi
þroskast umræðan um þetta og önn-
ur verðug skipulagsmál.
ÖRN SIGURÐSSON
arkitekt, Fjólugötu 23,
101 Reykjavík.
Höfuðborgin
létt í lund
Frá Erni Sigurðssyni
MARGIR hafa orðið til að biðja
Austurbæjarbíói vægðar frá niður-
rifi og er ég einn þeirra. Þetta hús
hefur sett svip sinn á borgina ára-
tugum saman. Þar hefur farið fram
margs konar menningarstarfsemi
og þar að auki geymir það bygg-
ingarlag síns tíma. Þegar minnst
er á húsið við borgarstjórn Reykja-
víkur fara þeir undan í flæmingi
hring eftir hring eins og hundur
sem eltir sína eigin rófu.
Ekki hafa þeir enn svarað bréfi
frá því í vor til þeirra sem sjá um
varðveislu gamalla húsa og segja
að það sé yngra en það sem þau lög
ákveða. Þannig hlaupa þeir hring
eftir hring eins og hvolpar í kring-
um heitan graut. Varaborgarfull-
trúa Reykjavíkurlista var meinað
að taka til máls vegna þess að þeir
vissu að hún ætlaði að tala gegn
niðurrifinu. Þeir segja að enn hafi
ekki verið gefið leyfi fyrir bygg-
ingu eða fyrir því að húsið verði
rifið. Heyrst hefur að búið sé að
teikna hús á allt svæðið og þó að
fólk sem býr í nágrenninu sé á móti
þessum framkvæmdum þá fást
engin svör um hvað geri eigi. Mér
er sagt að hljómburður í þessu húsi
sé betri en t.d. í Háskólabíó sem þó
er mikið notað fyrir söng og hljóm-
leikahald. Borgin ætti því að gera
húsið upp og nota bíósalinn fyrir
söng og tónleikahald en hinn hlut-
ann fyrir æskulýðsstarf fyrir ung-
dóminn í Reykjavík og koma því í
fyrra horf og hreinsa utan af hús-
inu þessa leðju sem klínt var á það
á sínum tíma, eins og það var fal-
legt áður. Ég vona að borgarstjórn
Reykjavíkur beri gæfu til að ganga
svo frá þessu máli að sem flestir
verði sáttir við og bjargi húsinu frá
niðurrifi.
GUÐMUNDUR BERGSSON,
Sogavegi 178,
Reykjavík.
Austurbæjarbíó og
hundalógík borgar-
stjórnar Reykjavíkur
Frá Guðmundi Bergssyni