Morgunblaðið - 15.04.2004, Blaðsíða 12




5%99%;D4

48*7 95 5% 9: D++*4
 A 
 
 A 
 
 A  3 A 

 A
 
 A 
 A

 A

  A   4B7=5 4 < ? 8?<7C80 
? 8 D10E8  :-.
13;
:3.
13.
13<

8
3F%4+9:7': C% =+5% 9:
122
:;3
:;-
:-3

+%A.<4F:
 A 

1-3

3C*
C<:G:4
4% =: 7.%4A%H8(+C% =+5% 9:
Að sögn forstjóra deCODEer sú niðurstaða semfengin er í fjármögnunfyrirtækisins hagstæð og
í raun æskilegri en ef fjármögn-
unin hefði átt sér stað með rík-
isábyrgð. Einn af kostunum við
að hafa ekki fengið ríkisábyrgð
sé að fyrirtækið geti nú haft
starfsemi sína þar sem það telji
hagkvæmast, en forstjórinn tek-
ur einnig fram að hann telji hag-
kvæmast að byggja fyrirtækið að
mestu upp hér á landi.
Þegar Alþingi samþykkti fyrir
tveimur árum heimild til ríkis-
stjórnarinnar um veitingu ríkis-
ábyrgðar var tilgangurinn sá að
tryggja að uppbygging fyrirtæk-
isins yrði hér á landi, enda væri
um að ræða mikilvæga nýsköpun
í íslensku atvinnulífi. Síðan gerist
það að málið fer í langt ferli hjá
Eftirlitsstofnun EFTA, ESA, til
að fá úr því skorið hvort rík-
isábyrgð til deCODE fengi stað-
ist. Hverjum sem um er að
kenna að tvö ár skuli liðin frá því
heimildin var samþykkt, er ljóst
að fyrirtæki á markaði – að ekki
sé talað um skráð fyrirtæki á
markaði þar sem tækniframfarir
eru hraðar – getur ekki með
góðu móti beðið í rúm tvö ár eftir
svari um hvort af fjármögnun
verður. Það er þess vegna skilj-
anlegt að forstjóri fyrirtækisins
skuli nú segja að eftir á að
hyggja hefði verið betra að lögin
hefðu aldrei verið samþykkt. Og
þó að óhætt sé að fullyrða að fyr-
ir tveimur árum hefur stuðnings-
mönnum málsins ekki dottið í
hug að tveimur árum síðar yrði
það enn óafgreitt, þá hlýtur þetta
ferli að letja menn til að mæla
með ríkisábyrgð fyrir einstök
fyrirtæki hér eftir. Vaxandi fyr-
irtæki í harðri samkeppni þurfa
einfaldlega hraðari fyrirgreiðslu
en þessi leið býður upp á.
Ríkisábyrgðin átti að draga úr
óvissu fyrir fyrirtækið og auð-
velda því að afla hagstæðrar fjár-
mögnunar, en varð í staðinn til
að auka á óvissu um fyrirtækið,
því að óafgreidd mál af þessu
tagi fara ekki vel í fjárfesta, sem
velta fyrir sér hvað valdi töf-
unum.
Það hve fjármögnun deCODE
með sölu breytilegra skuldabréfa
gekk vel gefur vísbendingu um
trú fjárfesta á fyrirtækinu, en
aukna trú fjárfesta hefur reynd-
ar einnig mátt lesa út úr þróun
verðs hlutabréfa þess. Auðveld
sala kann þó einnig að vera vís-
bending um hagstæð skilyrði á
fjármagnsmarkaði og vekur þess
vegna spurningar um hvernig
gengið hefði ef fjárfestar væru
ekki jafnmóttækilegir og raunin
er nú. Spyrja má hvort sú stað-
reynd að deCODE tókst auðveld-
lega að fjármagna næstu verk-
efni án ríkisábyrgðar sé vegna
stöðu fyrirtækisins nú eða stöð-
unnar á markaðnum.
Einnig má velta því upp hvort
aðgengi að fjármagni hafi ekki
batnað það mikið á síðustu árum
hér á landi, án tillits til markaðs-
aðstæðna í dag, að ríkisábyrgð sé
enn síðri kostur en hún hafi verið
fyrir fáeinum árum og hafa rík-
isábyrgðir til einstakra fyrir-
tækja þó almennt ekki verið
æskilegar. Frjálst flæði fjár-
magns og mun þróaðra fjármála-
kerfi með stærri fjármálafyrir-
tækjum ætti að öðru jöfnu að
draga úr þörfinni fyrir ríkis-
ábyrgð.
Ríkisábyrgð var raunar einnig
til umræðu á sínum tíma þegar
rætt var um einkavæðingu rík-
isbankanna, en þá heyrðust þær
raddir að fjármögnun þeirra yrði
of dýr ef þeir nytu ekki rík-
isábyrgðar. Þær hrakspár hafa
ekki gengið eftir og fjármögnun
bankanna hefur gengið afar vel
og þeir njóta mikils lánstrausts –
jafnvel of mikils, kynnu þeir að
segja sem hafa áhyggjur af út-
lánaþenslu þeirra.
Hugmyndin um ríkisábyrgð til
deCODE hafði þann tilgang að
tryggja uppbyggingu nýrrar at-
vinnugreinar hér á landi og
margir töldu nokkuð til vinnandi
að það mætti takast. Frávik frá
þeirri meginreglu að öll fyrirtæki
sætu við sama borð væri eitt af
því sem mætti fórna fyrir þessa
ríku hagsmuni. Það er þó ekki
vafamál að fjármögnun einstakra
fyrirtækja án sértækrar aðstoðar
hins opinbera er hin æskilega
leið og fagnaðarefni að hún hafi
reynst fær.
Ríkisábyrgðarleysi
Innherji skrifar
innherji@mbl.is
VARNARMAÐURINN Baldur
Guðnason þótti harður í horn að taka í
fótboltanum í gamla daga, þegar hann
lék með Þór – og eitt sumar með FH –
en nú er það sóknarleikur sem á hug
hans allan. Og enn þykir hann býsna
harður í horn að taka.
Baldur starfaði í Iðnaðarbankanum
á Akureyri samhliða menntaskóla-
námi, hóf störf hjá Samskipum eftir
útskrift úr MA 1986 og var um árabil
á vegum fyrirtækisins erlendis. Var
raunar fyrsti Íslendingurinn sem fór
utan til starfa fyrir Samskip.
Núverandi og fyrrverandi sam-
starfsmenn Baldurs bera honum vel
söguna. Hann er sagður eldklár,
harðduglegur og ósérhlífinn – en
áhersla jafnframt lögð á að hann ætl-
ist til mikils af samstarfsfólki sínu. Að
það sé ávallt í startholunum ef vinnan
kallar og tilbúið að leggja mikið á sig.
Hann sé líka alltaf með hugann við
vinnuna, hvort sem hann er „í
vinnunni“ eða í fríi. Hann hafi
snemma þurft að taka ábyrgð og líki
það vel.
Baldur er sagður skipulagður og
framsýnn. Þegar hann ráðist í verk-
efni sé aldrei tilviljun hver þróunin
verður; hann sé ætíð með það á
hreinu hvað hann ætli sér.
Maður sem lengi vann náið með
Baldri segir hann mjög skipulagðan,
þau verkefni sem hann taki að sér
vinni hann hratt og vel og hann sé
duglegur að virkja aðstoðarmenn
sína. Sé fljótur að samþykkja hug-
myndir annarra, þyki honum þær
góðar. Og hann sé alltaf tilbúinn að
hlusta á skoðanir annarra.
„Baldur er fljótur að taka ákvarð-
anir, hvort sem hann segir já eða nei.
Og hann er hreinskilinn; er ekki feim-
inn við að segja nei ef hann er sann-
færður um að það sé rétta svarið,“
segir maður sem lengi vann með hon-
um.
Það kom áðurnefndum manni ekki
á óvart að Baldur færi út í sjálfstæðan
atvinnurekstur, eftir að hafa lengi
starfað fyrir Samskip. „Hann hafði
lengi látið sig dreyma um að starfa
sjálfstætt og helst á Akureyri. Og það
er dýrmætt fyrir hvaða byggðarlag
sem er að fá svona siglda menn aftur
inn í samfélagið; það virkar sem víta-
mínsprauta.“
Baldur er maður breytinga og
lognmolla hefur aldrei verið í kring-
um hann, að sögn fyrrverandi sam-
starfsmanns. Ákvarðanir manna í
hans stöðu þykja oft óvinsælar, en
þegar upp er staðið eru þær jafnan til
góðs, segir viðkomandi.
Hann segir Baldur hugaðan og víla
ekkert fyrir sér að taka óvinsælar
ákvaðarnir. „Menn eins og hann
verða alltaf umdeildir, þannig er það
bara.“ Hann er sagður skapmikill, sé
fljótur að reiðast en honum renni
reiðin mjög fljótt. En hann sé minn-
ugur sem fíllinn, hafi einhver gert á
hlut hans.
Baldur er sagður traustur vinur.
Hann er líka sagður lífsglaður, fjör-
ugur maður og jákvæður.
Eins og góð minningargrein
„Þetta er eins og góð minningargrein.
Ég hef í sjálfu sér engar athugasemd-
ir við neitt sem þessir menn segja,“
sagði Baldur við Morgunblaðið þegar
áðurnefnd ummæli voru borin undir
hann.
„Ég ákvað að taka mér árs frí frá
námi eftir stúdentsprófið, lenti þá í
vinnu hjá Samskipum og var þar í tæp
fimmtán ár, þar af tæp átta erlendis, í
Rotterdam, Hamborg og Bremen.“
Fljótlega eftir að Baldur flutti heim
á ný, lét hann verða af því að mennta
sig frekar, og lauk MBA-námi frá Há-
skólanum í Reykjavík á 18 mánuðum
eftir að hann eignaðist efnaverk-
smiðjuna Sjöfn, sem hann breytti síð-
ar í fjárfestingafélag.
„Ég held ég hafi alltaf verið dugleg-
ur og ætla ekki að reyna að draga úr
því. Það var líka mín lukka að ég fékk
snemma völd og varð að axla ábyrgð
hjá Samskipum; komst ungur í
stjórnunarstöðu í fyrirtæki sem var í
miklum vexti.“ Hann segir það líka
sína gæfu að hafa unnið með góðu
fólki. Liðsheildin sé jafn mikilvæg í
viðskiptum og í fótboltanum. Einleik-
ur dugi á hvorugum þeim vettvangi.
Baldur er inntur eftir hvernig það
sé að taka óvinsælar ákvarðanir í við-
skiptalífinu og hann segist oft nota
samlíkinguna við fótboltann. „Menn
fara inn á völlinn og takast á við and-
stæðingana, slást við þá, en eftir leik-
inn takast menn í hendur og eru vinir.
Viðskipti eru ekkert öðruvísi en fót-
bolti. Málið snýst um að menn nái ár-
angri og spili til sigurs. Ef menn geta
ekki tekið óvinsælar ákvarðanir þá
eiga þeir ekki að stunda viðskipti. Þá
eiga þeir frekar að vera í einhverju
auðveldara starfi.“
Eiginkona Baldurs er Arna Al-
freðsdóttir, sem einnig er frá Akur-
eyri. Þau eiga þrjú börn.
Harður varnarjaxl
sem spilar sóknarleik
Akureyringurinn
Baldur Guðnason,
gjarnan kenndur við
Sjöfn, hefur farið eins
og hvítur stormsveipur
um íslenskt viðskiptalíf
síðustu misseri. Skapti
Hallgrímsson reyndi að
komast að því hvaða
mann Baldur hefur að
geyma.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Dugnaðarforkur Baldur Guðnason ásamt yngsta barni sínu og Önnu Al-
freðsdóttur, syninum Frey sem verður tíu ára í sumar.
skapti@mbl.is
SVIPMYND
Nokkur öflugustu
fyrirtæki landsins
hafa ekki átt símstöð í
tvöár
Á þeim tveimur árum sem Síminn hefur boðið
upp á Centrex til að einfalda og samhæfa
símnotkun milli starfsmanna hafa yfir 200
fyrirtæki tekið Centrex í sína þjónustu.
Meðal kosta Centrex
Heldur utan um alla símnotkun fyrirtækisins.
Fyrirhöfn við rekstur eigin símstöðvar úr sögunni.
GSM símar starfsmanna hluti af innanhúskerfi fyrirtækja.
Símkerfi óháð staðsetningu.
Fast mánaðargjald.
800 4000 - siminn.is