Vísir Sunnudagsblað - 05.04.1942, Blaðsíða 2

2
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
þeura. Fyrst var María Magða-
lena. Hún hafði fyrst sannað
ástríki sitt og henni var fyrst
boðuð hin blessaða fregn. Eg
ætla að Pétur hafi verið næstur
(Lúk. 24, 34). Það var dimmast
í sál hans og hann þarfnaðist
því helzt sólar og sigur-fregna.
Síðan skína síðdegis-geislar
páskasólarinnar á veginn til
Emaus, þar sem hinn upprisni
frelsari slæst í för með læri-
svemunum tveimur. Nú flýgur
fregnin mann frá manni, og
öðru hvoru er hún staðfest með
heimsóknum hins upprisna
frelsara, ýmist til einstaklinga
— Jakob bróðir hans var einn
þeirra — eða hann birtist þar
sem lærisveinarnir hafa safnast
saman — eitt sinn jafnvel 500
í einu (I. Kor. 15, 5.—7.).
Hér er tvennt, sem sérstak-
lega er vert að taka eftir. Annað
er þetta: Að þeim kom þetta öll-
um algerlega á óvart. Það ligg-
ur við, að þeir spyrni á móti, en
þeim er þröngvað til að trúa því,
að meistari þeirra lifi. Það er
þýðingarmikið atriði þetta: því
að það sýnir, að þvi fer fjarri,
að þeir hafi verið undirbúnir
undir upprisutrú. María Magða-
lena kemur að opinni gröfinni.
En langt er frá því, að það valdi
hjá henni gleði, eða veki hjá
henni von; miklu fremur veldur
það henni sorg og ótta: liún
heldur að vondir menn liafi ver-
ið þar að verki og raskað grafar-
friðinum. Hún hittir hann sjálf-
an í grasgarðinum, en heldur að
það sé grasgarðs-vörðurinn —
allt þangað til hún heyrir rödd-
ina nefna sig með nafni: svo á-
stúðlega gat enginn maður í
heiminum talað — nema hann.
.Tafnvel Jóhannes trúði ekki fyrr
en hann kom inn í gröfina og sá
líkklæðin. Og lærisveinamir,
sem voru á leið til Emaus, létu
ókunna manninn ganga á eftir
sér með að fá að verða þeim
samferða, og þegar þeir loksins
gáfu sig á tal við hann, kemur
það í ljós, hve ótrúlegur þeim
þykir þessi fréttaburður kvenn-
anna, um opnu gröfina og að
.Tesús sé á lifi, og því gerir liann
aðeins að hryggja þá. Vantrú
læirsveinanna verður þannig
þýðingarmikið trúvarnar-atriði,
sönnun á raunveruleik uppris-
unnar: Þeir hefðu aldrei þorað
að búa sjálfir til frásögn um
upprisu-atburðinn.
Og hið annað atriði, sem vér
skulum veita athygli, er það, að
þessi upprisutrú breytir þeim al-
gerlega, að breytingin sú helzt
fil æviloka. María Magðalena,
sem var sorgbitin og grátandi,
verður að fagnandi boðbera:
„Eg hef séð Droltinn minn“,
segir hún, og brátt eru konur
þær, er sigurinn boða, mikill
her (Sálm. 68, l^). Orðrómur-
inn einn blæs fjöri í þá Pétur og
Jóhannes, svo að þeir hlaupa,
hvor sem betur getur, til grafar-
innar; en síðan þreyta þeir kapp-
hlaup út um allan heim, til þess
að komast sem Iengst með sig-
urfregnina. Tómas efast, jafn-
vel þótt félagar hans leitizt við
að sannfæra hann; en síðar verð-
ur hönum sjón sögu ríkari, og
slæst hann þá í hópinn til þess
að útbreiða upprisu-trúna; er
mælt, að hann hafi lagt leið sína
til Indlands. Og líkt fór öllum
liinum. Þeir urðu aðrir menn
frá þeii-ri stundu, er páskasólin
hafði sigrað í hjörtum þeirra.
Þeir leggja lífið fúslega í söl-
urnar fyrir þessa trú. Og aftur
spyrjum vér: Hvernig verður
þetta gjörhreytinga-undur skýrt
með öðrum hætti en þeim, að
upprisukraftavei'ldð sé sannur
viðburður ?
HI.
Þvi að nú tekur páskasólin að
marka sigurbraut sína út um
viða veröld. Hér verður Páll
aðalmaðurinn, sem „unnið hefir
meira en allir hinir“. Bæði í
boðskap hans og liinna gömlu
lærisveina var upprisa Jesú
þungamiðjan, — Grikkir álitu
það heimsku eina, Gyðinga
hneykslaði það, en allstaðar var
það sálum til hjálpræðis. All-
staðar þar, sem erindi þetta var
flutt, urðu páskar. AHstaðar
kvað við: „Vakna þú, sem sefur,
og rís upp frá dauðum og þá
mun Kristur lýsa þér“ (Efes. 5,
14). Það varð sigurfylking, sem
enginn hefir aðra eins litið. Ó-
stöðvandi sigur, þrátt fyrir óg-
urlegar þjáningar og heiftarlega
mótspyrnu: „Því að i öllu þessu
vinnum vér meira en sigur“
(Róm. 8, 37), segir liann, hrif-
inn og frumlegur að vanda. Vér
vinnum meira en sigur: Því að
vér gerum ekki aðeins að standa
fastir fyrir, heldur breytum vér
óvinum okkar í vini! Hann líkir
því við fagnaðar-fylkingu: „En
Guði séu þakkir, sem fer með
okkur í óslitinni sigurför, þar
sem vér rekum erindi Krists, og
lætur fyrir oss ilm þekkingar
sinnar verða augljósan á hverj-
um stað. Því að vér erum góð-
ilmur Krists fyrir Guði meðal
þeirra, er glatast; þeim síðar-
nefndu ilmur af dauða til dauða.
en af hinuni ilmúr af lifi til lifs“
(II. Kor. 2, 14.—16.). Kristur
hinn upprisni er sigurvegarinn;
og Páll og vinir hans eru eins
og hinar gömlu, harðgerðu
hetjur Cesars, sem ætið unnu
sigur og haráttu og urðu því
vanir, að veifa reykelsiskerinu
til heiðurs hinum ódauðlega
herforingja sínum. Aldrei fer
boðskapur þessi svo um manns-
sálirnar, að ekki verði þess vart.
Reykelsi hans er blómailmur úr
garði Jósefs fró Arimatiu, sem
hingað hefir borizt -með morg-
un-andvara upprisunnar, —
óvinirnir finna aðeins nálykt,
þeim þykir lineykslanlegur boð-
skapurinn um líflátirin Gyðing',
og hinn dauði Kristur verður
sjálfum þeim til dauða; en all-
ar leitandi sálir finna ilm lífsins
í orðinu um hinn upprisna frels-
ara, og ilmurinn sá verður að
lifi í þeirra eigin lijörtum.
*
Enn í dag sannar boðskapur
þessi hinn sama sigurkraft sinn
í lieiminum. í því höfum vér enn
eitl tákn um sannleiksgildi upp-
risu-lrúarinnar. Þetta á við um
heim allan. Það liggur í liinu
innra eðli boðskaparins sjálfs,
liann vill sjólfur ná til allra
þjóða jarðarinnar: „Farið til
bræðra minna og segið þeim:
„Eg fer upp til míns föður og
yðar föður, til guðs míns og yð-
ar guðs,“ og síðan: „Farið og
gerið allar þjóðir jarðar að
mínum Iærisveinum!“ Erindið
er alheims-boðskapur sem bor-
izt hefir öllum þjóðum, hvar á
hnettinum sem eru, og rutt úr
vegi öllu þröngsýni og þjóðar-
kreddum. Og það sýnir, hvar
sem það er flutt, rétt sinn til
þess. Átti það ekki svo að vera?
í öllum löndum eru grafir, vér
rekum oss á þær hvar sem vér
komum: ætti þá ekki boðskap-
urinn að eiga erindi til allra
manna? Tíminn, sem vér lifum
á, er orðinn að nýrri Pálsöld.
Aldrei liefir kirkjan átt jafn-
mörgum trúboðum á að skijia
og nú, og aldrei verið jafn-mik-
il fleygi-framför og nú í heið-
ingjalöndunum, — siðan á dög-
um postulanna. Gamlar menn-
ingarþjóðir, sem öldum saman
liafa legið í clái, vakna nú með
óeydda æskukrafla og fáhna
með hrifningu eftir páskaerind-
inu um Jesúm. Aftur spyr eg:
Er hægt að hugsa sér það, að
göfugur og hámenntaður æsku-
lýður mtini helga líf sitt því
starfi, að boða erindi um dauð-
an mann? Trúir nokkur því, að
stórþjóðir, þróttmiklar og
hyggnar færu að tilbiðja vofu?
Nei, fagnaðarerindið lifir vegna
þess að Jesús lifir. Sigur páska-
sólarinnar i viðri veröld sannar
það, að Jesús hefir sigrað.
IV.
En i gömlu krislninni sofa
menn! „Þeir hafa tekið drottinn
minn í þurtu, og eg ypit ekki
hvar j>eir hafa lagt hann.“ Það
voru kveinstafir Maríu. Og er
það ekki svo enn, að hinir van-
trúuðu, sem telja sig kristna,
iíéu að leitast við að nema Krist
og kristindóminn burtu — burtu
frá menningunni, burtu úr þjóð-
lífinu og skólunum? Eru það
ekki einniitt blöð þau, sem and-
vígust eru kristindóminum, sem
oft eru mest lesin? Eru það ekki
þau vísindi er afneita Kristi, sem
heltz eru í hávegum höfð? Og
enn eitt sýnishorn: Hans eigin
byggingarmenn höfnuðu höfuð-
hyrningarsteininum, og þvi er
vingarðurinn fenginn í hendur
framandi þjóðum, sem taka
fagnandi á móti upprisuboð-
skapnum. Og því eru lika svo
margir, einnig hjá oss, sem
kvarta eins og María: „Þeir
hafa tekið drottinn minn i
burtu, og eg veit ekki hvar þeir
hafa lagt liann;“ því að vantrú-
in sýkir út frá sér, hún liggur
i andrúmsloftinu, menn anda
henni að sér og einn góðan veð-
urdag verður kristinn maður
þess var, að trúin er dauð í
hjarta lians.
Og því verður að spyrja í
dag: Hefir þá páskasólin unnið
sigur í hjarta þínu? Því skeikar
eflaust ekki, að einhver yðar
býr yfir nýrri sorg. „Kona, hví
grætur þú?“ spurði engillinn.
Enginn vonar-engill kemur, til
að spyrja þig, en þú grætur, —
og þó einkum þá, er aðrir eru
að fagna hinum miklu hátíðum,
]iví að ]iá sækja einkum að þér
ótal endurminningar, — rísa úr
gröfum sínum, eins og vorblóm-
in úti á vellinum. Þú grætur, og
enginn láir þér það, — en átt
þú þá ekki páska-von, sem haf-
ið gæti sorgþrungin augu þín
upp mót himni, svo að bros
aprilsólarinnar geti endurspegl-
asl í regnskúrum tára þinna?
Þú ert særður og sjúkur. Efa-
semdirnar naga hjarta þití og
lama von þína. Þegar á reyndí,
— kistu ástvinarins var sökkl
niður í jörðina og gröfinni var
lokað, þá kom það í ljós, að
upprisutrú þin liafði verið graf-
in um leið. Faralds-sóttín, —
efasemdirnar, höfðu líka sýkt
þig. Vonin visnaði, eins og blóm-
sveigurinn á leiðinu. Rannsak-
aðu hjarta þitt af nýju. Af
hverju stöfuðu efasemdirnar?
Oft er ótrúmennska orsök
þeirra. Þú hafðir ekki barizt af
nógu mikilli eiplægni og þraut-
seigju gegn synd þinni. Og þar,
sem syndin nær völdum, grafa
efasemdirnar um sig. Og ]>ar,
sem efasemdirnar hafa komizt
að, situr sorgin i öndvegi. Vér
þörfnumst nýrra sigra i gömlu
kristninni. Það þarf að velta