Tíminn Sunnudagsblað - 08.04.1962, Blaðsíða 5

Ungarnir skríða úr eggjunum á tilsettum tíma og vaxa ört, ef foreldrarnir eru
fengsaaiir. (Ljósmynd: Kjartan Stefánsson).
sinn í hömrum, ef þess var kostur.
En stundum varg hann að láta sér
nægja fjárhúsburst, og landfleygt varð
á sínum tíma uppátæki krummahjón
anna, senr byggðu laup sín í kirkju
turninum í Gaulverjabæ.
Þegar krummi var að afla fanga í
laupinn sinn, var eignarrétturinn ekki
hafður mjög í heiðri. Hreiðrið hans
var kallað laupur, af því að það var
svo stórt og viðamikið. Laupurinn var
hlaðinn úr viðarlurkum, spýtum, stór-
gripabeinum og yfirleitt öllu, sem
nöfnum tjáði að nefna. Þag var trú
manna, að krummi gæti elcki ungað
út, nema hann hefði hrosshár í laupn-
um sínum. Það er sennilegt, að þessi
trú hafi skapazt af því, að' krummi
þótti stundum nærgöngull við hesta,
sem komið var hárlos á, og ekki er
ósennilegt, að fólk hafi séð hann hirða
hrosshár í haugum eða annars staðar,
þar sem það lá fyrir honum. Sumir
sögðu, að það væri hrossbein, sem
krumma reið svo mjög á að fá, og
sögðu, að hrossleggur væri í hverjum
krummalaup.
Þegar krummi hafði ungað út, marg
faldaðist matarþörfin og örðugleik-
arnir við ag afla nægrar fæðu. Fólkið
hafði margt að segja u'm matarþörf
hans og mataröflun, Það sagði, að
hann hefði aðeins eina görn og væri
því óseðjandi, því að fæðan færi um
hana stutta og greiðfæra leið. Misk-
unnsemi hans þótti í klénara lagi, þeg-
ar hann kroppaði augun úr kindum,
sem hindraðar voru í snjó eða keldu,
eða hann gerði skyndilega keisara-
skurð á ám, sem komnar voru að
burði, en vantaði aðstöðu eða mátt
til varnar, og gerði sér gott af fóstr-
inu, þá varð hann fyrir þungum á-
mælum, og miskunnarlausir menn
fengu nafn af honum og voru kallaðir
hafa hrafnabrjóst. En samt naut
krummi virðingar hjá mönnum,
og það var ekki laust við
að sú virðing væri blönduð
ótta, hjálrúin kom til sögunnar.
„Guð borgar fyrir hrafninn“, var
algengt máltæki, og ef svo var,
var ekki ónýtt að hlynna að krumma,
því að „gott var hjá guði að eiga“.
Það var krumma ofurlítil málsbót, að
sagt var, að þegar liarðindi og alls-
leysi keyrði úr hófi, hefði hann það til
ag éta sína eigin unga til að bjarga
lífi sínu, og vakti það að vonum með-
aumkun manna, að hann neyddist til
slíks.
Það, sem. sízt var hægt að fyrirgefa
krumma, var, þegar hann lagðist á
lömbin um sauðburðinn. Sumir bænd-
ur trúðu því, að ef vel væri gert við
krumma, þá dræpi hann ekki lömb
heimabónda, heldur nágrannans, sem
var skárra. Því var líka trúað, að ef
hann legðist á lömbin, hætti hann því,
ef steypt væri undan honum. Eg
sá einu sinni steypt undan hrafni.
Laupurinn stóð á hamrasyllu, og var
seilzt til hans með löngu skafti og
honum sundrað, svo að ófleygir ung-
arnir rotuðust í fallinu. Þá fann ég
mikið til með krumma, þótt ég vissi,
að hann hefði mörg lömb á samvizk-
unni. En það var höfð hin mesta ótrú
á að steypa undan krumma, þegar
hann gerði engan usla í lámbfénu, og
sá bóndi, sem stóð ag því verki, átti
víst, að hánn legðist á lömb hans.
Ekki var alltaf búsvelta hjá
krumma á vorin. Þar sem ekki vár
mjög langt til sjávar, leitaði hann þar
Framhald á 165. sí8u.
Stundum eru hrafnsungar teknlr úr hreiðri og aldir upp hjá mönnum. Þeir verða
þá spakir og fylgisamir þelm, sem eru þeim vel, eins og ráða má af myndinni af
hrafninum og stúlkunni. En þelr eru líka glettnir og dálítið hrekkjóttir.
(Ljósmynd: Þorsteinn Jósepsson).
TÍMINN
SUNNUDAGSBLAÐ
149