Íslendingaþættir Tímans - 13.11.1968, Blaðsíða 9
MINNING
Guðrún Magnúsdóttir
F. 1. des. 1884
D. 1. nóv. 1968.
„. . . Fríð í sjón og horsk
í hjarta,
höfðings-lund af enni skein,
svipur, athöfn — allí nam
skarta,
af því sálin var svo hrein. .
Föstudaginn 1. nóvemlber s.l.
andaðist á sjúkrahúsinu á Hvamms
tanga, Guðrún húsfreyja Magnús-
dóttir á Stóru-Borg í Vestur Húna-
vatnssýslu, eftir langa og stranga
sjúkdómslegu.
Guðrún var fædd 1. desember
1884, að Hafnarnesi í Nesjuim,
dóttir hjónanna Guðrúnar Magnús
dóttur og Magnúsar Sigurðssonar.
Móðir hennar ‘kvaddi þennan heirn
í sama mund og dóttirin leiit fyirst
dagsins ljós, og var barnið þá tek
ið í fóstur af vinafólki foreldra
þess, þeim Katrínu Jónsdóttur og
Jóni Guðmundssyni, sem þá
bjuggu að Þinganesi í Nesjum,
Austur-Skaftafellssýslu, og var
telpan heitin eftir móður sinni.
Nokkru fyrir fermingu fluttist
hún að Hoffelli í sömu sveit, tH
hjónanna Halldóru Björnsdótt-
ur og Jóns Guðmundssonar, sem
var bróðir Jóns í Þinganesi. Þar
ótti hún síðan heima, þar til hún
17 ára fór í kvennaskólann á
Blönduósi, en þar var hún við nám
á 2 vetur.
Fyrir frumkvæði Guðríðar Sig-
urðardóttur frá Lækjamóti, sem
um þær mundir var að taka við
forstöðu skólans og síðar varð
húsfreyja á Holtastöðum í Langa-
dal, réðist Guðrún kaupakona að
Lækjaméti, en þar kynnitist hún
mannsefni sínu, Birni Tryggva
Guðniundssyni, sem var uppeldis-
bróðir Guðríðar og hinn mesti efn
is- og atgervismaður, enda kominn
af sterkum, húnvetnskum bænda-
stofni í ættir firam. Til fróðleiks
má geta þess, að faðir Tryggva og
faðir Guðmundar Björnssonar
lanidliæknis voru allbræður.
frá Stóru-Borg
Þau Guðrún og Tryggvi giftu sig
í júnl 1905 og hófu þá búskap á
Klömbrum í Þveráríireppi. Að
Stóru-Borg fluttust þau 1911 og
þar hefur Guðrún búið síðan.
Mann sinn missti hún eftir 13
óra sambúð. Hann andaðist 1. maí
1918, á bezta aldursskeiði, einmitt
þegar allt virtist leika í lyndi og
firamtíðaráform hinna ungu og dug
miklu hjóna voru að mótast. í á-
gætrí afimælisgrein um Guðrúnu
áttræða, kemst Skúli Guðmunds-
son aiþingismaður svo að orði, er
hann minnist Iátins manns hennar:
„. . . hörmuðu hann allir, er hann
þekktu“. Lýsa þessi fáu orð Skúla
vel þeim sáru geðhrifum, er sorg-
arfregnin um andlát þessa ágæta
manns, vakti með vinum hans og
sveitungum.
Börn þeirra Guðrúnar og
Tryggva voru 4, elzt var Margrét,
sem lézt á 5. árí úr barnaveiki,
næstur var Guðmundur skrifstofu-
maður, búsettur í Reykjavík,
kvæntur Helgu Kolbeinsdóttur frá
Kollafirði, þá Margrét, húsfreyja á
Stóru-Borg, gift Karli H. Björns-
syni frá Gauksmýri, og yngstur Ó1
afur Ingimundur, sem dó 7 ára
gamall.
Það mun hafa verið árið 1920 að
til Guðrúnar á Stóru-Borg réðst
ungur ráðsmaður, Jóhann Líndal
Helgason, frá Litla-Ósi 1 Kirkju-
hvammshreppi. Jóhann hafði hlot
ið nokkra lýðskólamenntun og var
prýðis vel gefin. jafnframt ráðs-
mannsstarfinu gerðist hann barna-
kennari þar í sveitinni og ávann
sér hvarvetna traust og virðingu.
Þau Guðrún felldu hugi saman
og eignuðust 2 syni, Björn Tryggva
sem ólst upp í foreldrahúsum og
annan dreng, sem dó skömmu eft-.
ir fæðingu. Öllum má ljóst vera,
hversu viðkvæmt það hlýtur ávallt
að vera hálfstálpuðum börnum,
þegar mýr og lítt þekktur maðuir
tekur við hlutveirki heimilisföður
ins, en í þessu tilviki er það þá
líka til marks um fágaða fram-
komu Jóhanns og manngildi,
hversu systkinin, börn Tryggva
heitins, löðuöust fljótt að honum,,
enda hefur Guðmundur tjáð mér,
að í hvívetna hafi Jóhann reynzt
þeim eins og bezti faðir, umhyggju
samur og nærgætinn, á meðan
hans naut við, en árið 1927 veikt-
ist hann af berklum. Fór hann þá
að Vífilsstöðum og átti þaðan
aldrei afturkvæmt, nema sem gest
ur.
Eftir fráfall Jóhanns bjó Guðrún,
áfram með börnum sínum, þar til
eldrí systkinin stofnuðu sín eigin
heimili. Eftir það bjó hún með syni
sínum Tryggva sem reyndist henni
góður og nærgætinn, einkum
komu þessir eðliskostir hans skírt
fram eftir að líkamsþreki hennar
og heilsu tók að hraka og hún gat
ékki lengur sinnt heimiliisstörfun- ■
um, en varð að lúta þeim þunga
dómi áð vera ósjálfbjarga og upp
á aðra komin. Sama mátti reyndar
sagja um dóbtur hennar, Margréti,
tengdason og fjölskyMu þeirra, þar
voru allir samtaka um að gera
henni leguna sem léttbærasta, með
an hún enn dvaldist í heimahús-
um.
Af framanskráðu sézt, að Guð-
rún hefur ekki allfcaf baðað í rós-
um. Á Hiíðjum aldrei stendur hún
í annað sinn uppi fyrirvinnulaus
og nú E&eð 3 börn. Ein og æðru-
ÍSLENDINGAÞÆTTiR
9