Íslendingaþættir Tímans - 16.02.1983, Blaðsíða 4

Helgi G. Benediksson,
fyrrverandi oddviti Hvammstanga
Fæddur 12. janúar 1914
Dáinn 29. desember 1982
Náinn frændi minn og nafni er nú allur svo
löngu fyrr en skyldi. Horfinn er af sviði mikill
öðlingsmaður, sannur ljúflingur að öllu skapferli,
hinn gegnasti og grandvarasti þegn, sem öllu góðu
lagði lið. Óvænt kom dauðans kall, þó heilsan
væri ekki sterk, en lífsgleðin og lífslöngunin
fylgdu honum allt að leiðarlokum.
Sterk fjölskyldu- og vináttutengsl hafa jafnan
ríkt með hinum mörgu systkinum Helga og þeirra
fólki og hefi ég þar hvergi farið varhluta af.
Ungur kom hann til dvalar í Seljateigi hjá systur
sinni og mági, foreldrum mínum, og gott og náið
samband var þar ætíð á milli, þó fjarlægðin
hindraði meiri og betri samskipti.
En mjög var með þeim kært og saknaðarkveðjur
eru nú sendar norður frá þeim og blessunar beðið
þeim, sem þar syrgja nánasta ástvin sinn.
Helgi Benediktsson var óvenju vel gerður
maður. Komu þar til ágæt greind og gjörhygli,
skaplyndi svo gott að fágætt er, þannig að hann
var hvers manns hugljúfi, óbilandi bjartsýni og
trú á tilveruna og ekki sízt hversu vandaður maður
hann var að hverju sem hann gekk. Ætíð var að
öllu starfað svo sem atorka frekast leyfði og aldrei
slakað á. Sanngirni, heiðarleiki og réttsýni voru
honum í blóð borin.
Sannarlega hefði maður eins og Helgi Bene-
diktsson haft við það að gera að stunda skólanám
með svo fjölbreytta hæfileika og góða eðlisgreind
að vegarnesti, en fátækt kreppunnar leyfði ekki
slíkan munað. En í lífsins skóla hlaut hann hina
ágætustu einkunn, það sýndu þau fjölmörgu
félagsmála- og trúnaðarstörf, sem honum voru
falin og þá ekki sízt, er hann var oddviti þeirra
Hvammstangabúa um átta ára skeið. Þar komu
bjartsýnin og hin létta lund hans sér vel, en ekki
síður hin óþreytandi elja hans og óbrigðula
samvizkusemi, sem hann var rómaður fyrir.
í hverju því starfi, sem hann innti af hendi kom
hin einstaka lipurð og hjálpfýsi hans vel fram,
ekki hvað sízt á störfum sínum fyrir Kaupfélagið
á Hvammstanga, þar sem hann vann lengst við
verzlunarstörf. Lífsskoðun hans var fastmótuð og
ákveðin. Hann var mikill trúmaður, enda ævinlega
í ljóssins fylgd og ungur hreifst hann af hugsjón
jafnarðarstefnunnar og var sannur merkisberi
hennar í orði sem verki. Slíka liðsmenn er hverrri
hreyfingu gott að eiga og þar átti Alþýðuflokkur-
inn talsmann, sem hvergi bifaðist, þó ýmislegt
gengi á og ekki væri honum allt að skapi. En
hugsjón jafnaðarstefnunnar var samofin skapgerð
hans og lyndiseinkunn allri og sigrar hennar,
margir og mótandi á flestum sviðum þjóðlífsins
voru honum hugum kærir. Aldrei deildum við
frændur um stjórnmál, enda taldi hann áherzlu-
4
mun einan skilja okkur að og færði að því góð og
gild rök, sem vissulega var unnt undir að taka.
Helgi Guðmundur Benediktsson var fæddur 12.
janúar 1914 að Skinnastöðum íTorfalækjarhreppi
Austur-Húnavatnssýslu. Foreldrar hans voru
hjónin Guðrún Fr. Þorláksdóttir og Benedikt
Helgason. Barnahópurinn var stór og alls urðu
systkinin 13, þar af komust 12 til fullorðinsára. 9
systkini Helga eru enn á lífi en tveir bræður hans
látnir. Erfið voru kjör þeirra hjóna Guðrúnar og
Benedikts og lífsbaráttan hörð. 7 ára gamall fór
Helgi að Svínavatni og var það í 10 ár.
Vinnuharka var mikil þar nyrðra og börnum og
unglingum hvergi hlíft og fengu þau systkini, sem
flest fóru ung frá foreldrum sínum, vissulega að
kenna harkalega á því. En þau hlutu að lúta
tíðaranda þess tíma, stóðust hverja raun og urðu
öll hinir nýtustu þjóðfélagsþegnar.
Um 18 ára aldur lá leiðin svo austur á
Reyðarfjörð til Helgu systur hans og hennar
manns Jóhanns bónda í Seljateigi og þar var hann
um nær tveggja ára skeið, vann bæði bústörf og
ýmsa daglaunavinnu og var vinsæll og vel látinn
þar sem annars staðar. Þá fer hann norður á ný,
en foreldrar hans voru þá flutt til Blönduóss. Þar
vinnur hann í 5 ár við vélgæzlustörf við rafstöðina
í Sauðanesi og var til þess tekið, hver vel honum
fórust þau verk úr hendi, alls ólærðum á þessu
sviði. Þar gekk hann á vit lífsgæfu sinnar, en þá
kynntist hann eftirlifandi konu sinni Kristínu
Jónsdóttur frá Hlíð á Vatnsnesi, sérstakri öndveg-
iskonu og glæsilegri að allri gerð. Foreldrar
Kristínar voru þau hjón Halldóra M. Guðmunds-
dóttir og hinn þjóðkunni kvæðamaður Jón
Lárusson bóndi í Hlíð. Listrænir hæfileikar eru
mikir í þessari ætt, sem komin er af Bólu-Hjálmari
og hefur Kristín ekki farið varhluta af þeim.
Jafnræði var með þeim hjónum og ástríki mikið.
Þau gengu í hjónaband 1. september 1945 og voru
fyrstu tvö árin á Blönduósi. Þá fluttu þau til
Reykjavíkur og voruþarbúandi í eitt ár, en hugðu
síðan til búskapar að Hlíð á Vatnsnesi og voru
þar í tvö ár. En þar kom glögglega í Ijós, að
hvorugt var heilsuhraust og afréðu þau hjón þá
að flytja til Hvammstanga 1949 og þar hafa þau
búið alla tíð síðan. Þau eignuðust eina dóttur
Guðrúnu Halldóru, en eiginmaður hennar er
Þráinn Traustason húsasmiður og búa þau á
Laugarbakka í Miðfirði og eiga þrjú börn. Voru
þau eftirlæti afa síns og sáu ekki sólina fyrir
honum.
Eins og áður er að vikið var starfsvettvangur
Helga á Hvammstanga fjölbreyttur og hvarvetna
skilur hann eftir sig spor hins dáðríka dreng-
skaparmanns, sem allra götu vildi greiða. Traust
sitt á honum sýndu Hvammstangabúar glöggt og
í engu brást hann því trausti. Ég minnist þess
glöggt, er ég var þar á ferð, hve stoltur hann sýndi
mér hið vaxandi blómlega þorp, en ekki síðrá var
það, hve mikla hlýju hann bar í brjósti til íbúanna,
ekki sízt hinna ungu. Það fannst líka glöggt á
viðmóti þeirra, er á vegi okkar urðu, hvern hug
menn báru til Helga.
En í dagsins önn og erli var heimilið griðastaður
og mikil unun var að sækja þau heim, og sjá
hversu gleðin og ástúðin merlaði milli þeirra, hve
alúðin við gestina var ósvikin og þó veikindi
herjuðu á, var hinn létti tónn ævinlega í öndvegi.
Það leiftrar af kvöldinu góða fyrir nokkrum árum,
þegar við Þórir Gíslason frændi minn áttum þar
dýrðlega stund, sem hvorugum gleymist. Þvílík
elskusemi, þvílík hátíð gamanmálanna og gleð-
innar.
Og nú kveðjum við þennan góða dreng
þakklátum og klökkum huga. Lífsbraut hans var
í engu dans á rósum, en ævistarfinu skilaði hann
með ágætum þess, sem ævinlega gerði skyldu sína,
sem ætíð gerði það sem hann vissi sannast og
réttast. Björt og góð er sú mæta minning, sem ég
á um þennan farsæla og hugumprúða frænda minn
og nafna.
Hlýjar eru kveðjurnar að austan, Kristín mín
og þið öll, sem syrgið nú ykkar kæra vin.
Minningarnar um allt hið góða vermi hugskotið í
sárum söknuði ykkar og veiti ykur hugarfró. Systir
og mágur þakka og kveðja hrærðum hug.
Skammdegismyrkrið grúfir yfir, en ofar öðru
skín vissan um geislandi dýrð vorsólarinnar. Fáa
veit ég sannari syni þeirra sólskinstrúar en Helga
Benediktsson. Blessuð sé minning hans
Helgi Seljan.
islendingaþættir