24 stundir - 04.03.2008, Blaðsíða 13

24stundir ÞRIÐJUDAGUR 4. MARS 2008 13
KLIPPT OG SKORIÐ Þórðarson heilbrigðisráðherra
um helgina. Guðlaugi þóttu
færslur Friðjóns ekki ýkja merki-
legar og taldi hann litlu skipta
hvað einhver Friðjón setti á netið.
Fleiri láta sigvarða þaðsem þeir
heyra í Ríkisútvarp-
inu. Hlustanda sem
kveikti á Rás 1
klukkan sjö á
mánudagsmorgun brá illilega því
sorgleg lög hljómuðu í stað
Morgunvaktarinnar. Hélt hann að
matarhallærið væri skollið á. Svo
var ekki heldur hefur Sigrún Stef-
ánsdóttir dagskrárstjóri útvarps
endurreist gamla þuli á þessum
tíma en hinn hrelldi hlustandi
vonast til þess að þeir létti laga-
valið með vorinu. beva@ruv.is
vöruskorti. Þá voru áhyggjurnar
af hafís og ófriði.
Hrifning áummæl-um forset-
ans er ekki einhlít.
Bloggarinn Friðjón
Friðjónsson,
kenndur við bláu appelsínurnar,
er harðorður og kallar hann ræðu
forseta Íslands Bull á Bún-
aðarþingi.
„Eftir að hafa horft á stand up
atriði forsetans á Rúv“ telur Frið-
jón upp nokkra hápunkta í verð-
lagningu á landbúnaðarvörum.
„Af tillitssemi við forsetann og
spádóma hans um hækkandi
matvælaverð segi ég ekki frá því
hvað við borguðum fyrir svína-
kóteletturnar.“ Skoðanir sama
bloggara bar á góma í viðtali Egils
Helgasonar við Guðlaug Þór
Áhyggjur Ólafs RagnarsGrímssonar, forseta Ís-lands, af
mataröryggi þjóð-
arinnar, glöddu
hjörtu bænda á öll-
um aldri og þó
einkum og sér í lagi
Haraldar Bene-
diktssonar og annarra þjóðræk-
inna fulltrúa á Búnaðarþingi á
Hótel Sögu. Þótti þeim sem nýr
tónn væri sleginn, þar sem fram
kæmi virðing við íslenskan land-
búnað. Tónn forsetans er þó ekki
alveg nýr, því árið 1914 var skrif-
uð greinin Hallærisvarnir í
Fréttablaðið á Akureyri. Þar var
haft eftir Guðmundi Björnssyni,
þáverandi landlækni, að hann
væri stöðugt á verði gagnvart því
að Íslendingar líði neyð af mat-
Hér höfum við félagslegt heil-
brigðiskerfi svipað og á Norður-
löndum, í Bretlandi og Kanada.
Kerfið er mestmegnis fjármagnað af
hinu opinbera sem á tæki og að-
stöðu að mestu. Þó er takmarkaður
einkarekstur heimill og þá bera
sjúklingar kostnaðarauka af hon-
um. Notendur heilbrigðiskerfisins
hafa hingað til borið lítinn kostnað
af þjónustunni og markmiðið hefur
verið að tryggja jafnan aðgang allra
óháð efnahag. Um þetta heilbrigð-
iskerfi ríkir almenn sátt í landinu.
Sífellt er þó deilt á kerfið fyrir það
hversu dýrt það er, en það sem veld-
ur vaxandi kostnaði í heilbrigðis-
kerfinu er m.a. hækkandi meðal-
aldur þjóðarinnar auk stöðugt
fullkomnari og dýrari tækja til sjúk-
dómsgreininga og lækninga. Einnig
koma á markað ný, betri og dýrari
lyf. Kröfur um skilvirkni og skýra
framtíðarsýn eru eðlilegar þegar
miklir fjármunir eru í húfi. En þeg-
ar rætt er um háan kostnað við heil-
brigðiskerfið má ekki gleymast að
við höldum uppi háþróuðu heil-
brigðiskerfi á heimsmælikvarða í
fámennu samfélagi. Skortur á fjár-
magni krefst forgangsröðunar til að
fjármagn nýtist sem best og eykur
þrýsting á að sjúklingar taki meiri
þátt í kostnaði. Í því sambandi hafa
verið uppi hugmyndir um hækkun
þjónustugjalda og jafnvel að auka
hlut sjúklinga. Því miður hafa kom-
ið í ljós bein tengsl milli kostnaðar
og þess að fólk frestar því að leita
sér lækninga. Því meiri kostnaður
og því lægri tekjur einstaklings eða
fjölskyldu, því meiri hætta er á að
læknisheimsókn verði frestað. Það
leiðir aftur til þess að beinlínis er
hægt að draga úr eftirspurn eftir
heilbrigðisþjónustu með því að
auka hlutdeild sjúklinga. En hvað
hefur sú leið í för með sér? Dr. Rún-
ar Vilhjálmsson o.fl. gerðu könnun
á því hvaða hópar það væru sem
bæru mestar byrðar af kostnaði í
heilbrigðiskerfinu. Mest reyndist
byrðin meðal eftirtalinna hópa:
Kvenna, aldraðra, atvinnulausra,
lágtekjufjölskyldna, langveikra og
líkamlega fatlaðra. Þetta eru þeir
hópar sem bera mestar byrðar núna
– og er ekki á bætandi. Aukin
kostnaðarhlutdeild notenda heil-
brigðiskerfisins er því líkleg til að
leiða til þess að þeir sem hafa
minnst á milli handanna borgi
hlutfallslega mest fyrir kerfið. Æski-
legra er að vísa sjúklingum betur
um kerfið með því að efla heilsu-
gæslu sem fyrsta viðkomustað sjúk-
linga vegna þess að hún er miklu
ódýrari kostur en spítali. Undanfar-
in ár hefur verið gert stórátak í því
að kostnaðargreina alla starfsemi
Landspítala-háskólasjúkrahúss og
er það afar mikilvægt. Markmiðið
er að kostnaðargreina öll verk og
lyf. Einnig er mjög mikilvægt að
skilgreina betur hlutverkaskiptingu
ríkis og sveitarfélaga og skiptingu
verkefna innbyrðis milli ráðuneyta.
Markvissara heilbrigðiskerfi leiðir
til sparnaðar. Nú vinnur heilbrigð-
isráðuneytið að uppbyggingu svo-
kallaðrar sjúkratryggingastofnunar
sem á að kaupa heilbrigðisþjónustu
fyrir hönd landsmanna. Einnig er
stefnt að svokallaðri „blandaðri
fjármögnun“ þar sem stofnanir eru
að hluta til fjármagnaðar með föst-
um greiðslum og að hluta til með
afkastatengdum greiðslum. Sjúkra-
tryggingastofnunin mun vonandi
verða til þess að auka hagkvæmni
og skilvirkni heilbrigðiskerfisins. Ég
vona að ríkisstjórninni takist að
forðast að þessi nýja stofnun leiði til
þess að hlutur einkareksturs aukist
um of í því samkeppnisumhverfi
sem skapast. Það getur orðið vafa-
samt fyrir hagsmuni sjúklinga.
Nauðsynlegt er að opin umræða
fari fram í samfélaginu um stefnu-
mótun í þessum mikilvæga mála-
flokki, sérstaklega ef til stendur að
sveigja af þeirri leið sem þjóðarsátt
hefur hingað til verið um; félagslegt
heilbrigðiskerfi þar sem sjúklingar
bera sem minnstan kostnað. Allra
mikilvægast er að reisn og réttindi
sjúklinga verði ávallt í fyrirrúmi við
ákvarðanatöku og að þjóðin standi
sameiginlega vörð um eitt besta
heilbrigðiskerfi í heimi, hér eftir
sem hingað til.
Höfundur er varaborgarfulltrúi
Kostnaðarhlutdeild
sjúklinga
VIÐHORF aMargrét K. Sverrisdóttir
Ég vona að
ríkisstjórn-
inni takist að
forðast að
þessi nýja
stofnun leiði
til þess að
hlutur einkareksturs auk-
ist um of í því samkeppn-
isumhverfi sem skapast.
Erum í Dugguvogi 2. Sími 557-9510 H
Ú
SG
AG
N
A
-
LA
G
ER
SA
LAHÚSGAGNA
LAGERSALA
Opnunartími
mán-fös 9.00-18.00 lau 11.00-16.00
ALLTAF
FRÁBÆRT
VERÐ!
Félagsfundur FRS.
Framsóknarfélag Reykjavík suður boðar til
félagsfundar að Hverfisgötu 33, í Reykjavík,
þriðjudaginn 11. mars, 2008, kl. 19.30.
Dagskrá
1. Tillaga um að Framsóknarfélag Reykjavík suður
verði lagt niður og sameinað í einu Framsóknar-
félagi með Framsóknarfélagi Reykjavík norður.
Verði tillaga samþykkt verður haldinn stofnfundur
Framsóknarfélags Reykjavíkur á sama stað
þriðjudaginn, 11. mars, 2008, kl. 20.30.
Félagsfundur FRN.
Framsóknarfélag Reykjavík norður boðar til
félagsfundar að Hverfisgötu 33, í Reykjavík,
þriðjudaginn 11. mars, 2008, kl. 19.30.
Dagskrá
1. Tillaga um að Framsóknarfélag Reykjavík norður
verði lagt niður og sameinað í einu Framsóknar-
félagi með Framsóknarfélagi Reykjavík suður.
Verði tillaga samþykkt verður haldinn stofnfundur
Framsóknarfélags Reykjavíkur á sama stað
þriðjudaginn 11. mars, 2008, kl. 20.30.
Stofnfundur FR.
Dagskrá
1. Tillaga um stofnun Framsóknarfélags Reykjavíkur.
2. Tillaga að lögum Framsóknarfélags Reykjavíkur.
3. Kosningar samkvæmt nýsamþykktum lögum.
4. Önnur mál.
www.eirberg.is • 569 3100 • Stórhöfða 25
Björgum
mannslífum!
• Ávallt tilbúið til notkunar
• Einfalt og öruggt
• Einn aðgerðarhnappur
• Lithium rafhlaða
• Íslenskt tal
PRIMEDIC hjartastuðtæki
Vallý s.510 3728
Böddi s.510 3726
atvinna@24stundir.is
PANTIÐ
GOTT
PLÁSS
Í TÍMA