Morgunblaðið - 27.06.2005, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 27. JÚNÍ 2005 13
MINNSTAÐUR
VESTURLAND
Stykkishólmur | Bandaríska lista-
konan Roni Horn boðaði íbúa Stykk-
ishólms til fundar fimmtudaginn 23.
júní til þess að kynna þeim tillögur
sínar um stofnun Vatnasafns í
húsnæði þar sem Amtbókasafn
Stykkishólms er nú til húsa. Á fund-
inn mætti einnig James Lingwood
forstöðumaður listastofnunarinnar
Artangel sem áhuga hefur á að
standa að stofnun Vatnasafnsins.
Roni Horn, sem dvalið hefur mik-
ið á Íslandi undanfarin 25 ár, kom til
Stykkishólms fyrir fimm árum og
vakti Bókhlaðan sem stendur hátt
yfir miðbænum athygli hennar.
Amtbókasafnið hefur búið við
þröngan kost í núverandi húsakynn-
um og hefur vilji staðið til hjá bæj-
aryfirvöldum að finna því, ásamt
ljósmyndasafni Stykkishólms og
Héraðsskjalasafni Snæfellinga,
hentugra húsnæði. Vegna staðsetn-
ingar og byggingarstíls Bókhlöð-
unnar hefur Roni áhuga á að koma á
fót menningarsetri sem hún vill
nefna Vatnasafn og að það verði að-
setur menntunar, vísinda og fræða í
Stykkishólmi.
Safnið kennir hún við vatn og vill
með því leggja áherslu á fjölbreyti-
leg birtingarform vatnsins sem end-
urspeglast ætti í starfsemi safnsins.
Að sögn Roni Horn byggist hug-
mynd hennar á þrískiptu hlutverki
safnsins. Í fyrsta lagi að með safninu
verði skapað opið rými, „rammi fyrir
menningarstarfsemi þar sem sam-
ræður milli ýmissa listgreina færu
fram. Það yrði vettvangur fyrir fólk
til þess að koma hugðarefnum sínum
á framfæri,“ segir Roni. Einnig hef-
ur hún áhuga á að húsnæðið verði
notað fyrir skákkennslu, „Ég álít al-
mennan áhuga skák vera eitt af sér-
kennum Íslendinga sem nauðsyn-
legt sé að hlúa að.“
Síðast en ekki síst vill Roni Horn
safna frásögnum af veðráttu á Ís-
landi og halda þeim til haga á safn-
inu. Er tilgangurinn með því ekki
aðeins sá að gefa svipmynd af nátt-
úru landsins heldur einnig af fólkinu
sem þar býr. Segir hún að veðrið
hafi mikil áhrif á sjálfsmynd íbúanna
og að sjálf kjósi hún frekar rysjótt
veðurfar en lognmollu.
Samvinna við heimamenn
Roni vildi samt leggja áherslu á að
stofnun og starfsemi safnsins yrði
unnin í náinni samvinnu við heima-
menn og að ekkert yrði gert fyrr en
Amtbókasafninu yrði fundinn varan-
legur staður. Nokkrar breytingar
þyrfti að gera á Bókhlöðunni en leit-
ast yrði við að varðveita núverandi
útlit hennar. Áætlað er að koma
Vatnasafninu á legg fyrir tilstuðlan
fjárstyrks frá menntamálaráðuneyt-
inu og fjárframlagi Artangel.
Artangel er bresk listastofnun
sem hefur staðið að mörgum menn-
ingarverkefnum í Bretlandi og er nú
að beina sjónum sínum að menningu
í jaðarbyggðum. Hefur Artangel
lýst áhuga á að standa að stofnun
Vatnasafnsins í samstarfi við bæj-
arbúa.
„Okkar markmið er að búa til
verkefni þar sem koma saman fram-
úrskarandi listamenn og frábær
staðsetning. Það verði mótað af efn-
um og aðstæðum bæjarfélagsins, að
safnið verði félagsmiðstöð fyrir alla
þá sem vilja fræða og læra,“ segir
James Lingwood forstöðumaður
stofnunarinnar. Hann bætir því við
að Artangel stefni á í kjölfarið að
veita bæði innlendum og erlendum
listamönnum styrki til sex mánaða í
senn til að vinna list sinni í Bókhlöð-
unni.
Fundur Roni Horn var vel sóttur
og var góður rómur gerður að mál-
flutningi hennar. Ekki hefur verið
tekin endanleg ákvörðun um stað-
setningu nýs amtbókasafns í Stykk-
ishólmi og þangað til er óákveðið
hvaða framtíðarhlutverki Bókhlaðan
mun gegna.
Hugmyndir um að Bókhlaðan í Stykkishólmi öðlist nýtt hlutverk og verði Vatnasafn
Áhugi er á
stofnun menn-
ingarseturs
Morgunblaðið/Gunnlaugur Árnason
Hlutverkaskipti Bókhlaðan stendur á hæsta stað í Stykkishólmi og áformað er að hún fái nýtt hlutverk.
Hugmynd James Lingwood og Roni
Horn hafa áhuga á að koma á fót
menningarmiðstöð í húsnæði Amt-
bókasafns Stykkishólms.
ÞEIR heilsuðu glaðlega og buðu góðan dag á
íslensku verkamennirnir hjá Loftorku í Borg-
arnesi þegar litið var inn í kennslustund hjá
þeim fyrir helgi. Þeir eru á námskeiði í Grunn-
skólanum í Borgarnesi í starfstengdri íslensku
á vegum Símenntunarmiðstöðvar
Vesturlands, en markmið þess er
að gera þá hæfari til að eiga sam-
skipti á vinnustaðnum. Í hópnum
sem að þessu sinni var í tíma hjá
Guðrúnu Völu Elísdóttur kenn-
ara voru fimm menn frá þremur
löndum, en kennt er í 4–7 manna
hópum.
„Þetta eru 15 daga námskeið
sem Símenntunarmiðstöðin býð-
ur fyrirtækjum sem hafa erlenda
starfsmenn upp á. Markmiðið er
að kenna þeim starfstengda ís-
lensku til að gera þá að betri
starfsmönnum og auðvelda sam-
skiptin á vinnustaðnum,“ sagði
Guðrún Vala.
Íslenskan þykir erfið
„Þessa dagana erum við mest að tala um
Loftorku, hvað maður segir þegar maður kem-
ur í vinnuna, hvað verkfærin heita á íslensku
og slíkt. Námið er hugsað sem 30 tíma nám-
skeið og er hver tími 45 mínútur. Hverjum
hópi er kennt í tvo tíma í senn.“
Guðrún Vala sagði að 25 menn hefðu byrjað
á námskeiðinu en líklega hefðu fjórir hætt.
Ýmist hafi það verið vegna mikillar vinnu eða
að þeim hafi fundist íslenskan of erfið. Annars
sagði hún misjafnt hvernig þeim gengi að til-
einka sér íslenskuna á þessu námskeiði.
„Þetta er svipað og í venjulegri kennslu.
Þetta liggur vel fyrir sumum og öðrum síður.
Yfirleitt er ég þó ánægð með nemendurna.
Alla vega er þetta skemmtilegt, bæði fyrir mig
og þá, því mikið er hlegið í tímunum. Auðvitað
er svolítið um misskilning, sérstaklega þegar
nemendunum finnst eitthvert orð
líkt í íslensku og í þeirra móður-
máli en svo kemur á daginn að
það þýðir eitthvað allt annað.
Eitt er víst að bros og hlátur er
alþjóðlegt tungumál.“
Nokkrir dagar eru eftir af
þessu námskeiði, en fyrirhugað
er að byrja á nýju námskeiði í
haust.
Ætlar að vera í eitt
til tvö ár í stað mánaða
Jan Chomiak er frá tvö þúsund
manna bæ, Dobrany, skammt frá
borginni Szczecin í Póllandi.
Hann er kennari að mennt og
kenndi í sjö ár við tækniskóla.
Þegar skólanum var breytt og
hætt var að bjóða upp á tæknimenntun missti
hann vinnuna. Hann ákvað að ráða sig í vinnu í
gegnum vinnumiðlun og hér hefur hann verið í
átta mánuði að vinna við að steypa hjá Loft-
orku.
„Ég ætlaði að vera hér í 1–2 mánuði en nú
eru þeir orðnir 8,“ sagði Jan. „Núna er ég
ákveðinn að vera hér í 1–2 ár. Mér líkar mjög
vel í vinnunni. Aðstæður eru góðar og góð tæki
sem auðvelda vinnuna. Þetta er því engin erf-
iðisvinna, en við vinnum mikið. Við búum í
vinnubúðum á svæði Loftorku og þar hefur
hver sitt eigið herbergi. Ég er mjög ánægður
með aðstæður þar. Einnig líkar mér vel hér í
Borgarnesi þó ég fari ekki mikið fyrir utan
vinnu enda lítill tími til þess.“
Jan segir íslenskunámið mjög erfitt. „Þótt
kennarinn sé góður held ég að það væri gott ef
námsefnið væri líka á ensku. Það er bara á ís-
lensku og mér finnst það erfitt. Það tala marg-
ir eitthvað í ensku og í vinnunni notum við
hana oft. Annars er alltaf einhver til að aðstoða
svo mér finnst samskiptin á vinnustaðnum
ganga ágætlega.“
25–30 erlendir verkamenn hjá Loftorku
Konráð Andrésson forstjóri Loftorku sagði
að þegar Símenntun á Vesturlandi hafi sent til-
boð um þetta námskeið hafi verið ákveðið að
stökkva á það. Hjá Loftorku starfa nú á milli
25 og 30 erlendir verkamenn frá Póllandi,
Portúgal, Litháen, Rússlandi, Filippseyjum,
Kólumbíu og Tékklandi. Þeir búa ýmist í íbúð-
um í Borgarnesi eða í vinnubúðum á svæði
Loftorku.
Konráð sagði að ekki hafi gengið að fá
mannskap hér á landi í öll þau verkefni sem
fyrirtækið sinnir og því þurfi að flytja inn
verkamenn að utan.
„Þetta gengur vel enda um mjög gott starfs-
fólk að ræða,“ sagði hann. „Þrátt fyrir þennan
mannskap vantar okkur enn fólk. Við erum
með nýja bíla sem standa stundum óhreyfðir
af því að við höfum ekki bílstjóra. Hér í Borg-
arnesi skortir húsnæði fyrir allt þetta fólk svo
við ákváðum að setja upp þessar búðir sem
koma bara vel út.“
Bros og hlátur er
alþjóðlegt tungumál
Morgunblaðið/Ásdís Haraldsdóttir
Góðan dag! Héctor Mauricio Angarita Moreno frá Kólumbíu, Jan Chomiak frá Póllandi, Guð-
rún Vala Elísdóttir kennari og Pedro Clemente frá Portúgal í aftari röð. Wozmak Wiestaw og
Krzysztof Jadwizyc frá Póllandi í fremri röð. Létt er yfir hópnum þótt námið þyki strembið.
Eftir Ásdísi Haraldsdóttur
asdish@mbl.is
Jan Chomiak