Tíminn - 10.06.1972, Blaðsíða 20

ólmsráðstefnan
Framhald af bls. 1.
allra landanna 113, og sú nefnd
hóf fundi i morgun.
Umhverfismorðið
Það, sem mesta athygli hef-
ur vakið, er þó ræða Olaf
Palme, forsætisráðherra Svfa
á þriðjudaginn var. Hann vék
orðum að umhvefismorði
Bandarikjamanna i Indó-
Kina, án þess þó að nefna
Bandarikin á nafn. Bandarík-
in víla sem kunnugt er ekki
íyrir sér að beita jurtaeitri i
stórum stil til þess að eyða
frumskógum, þar sem skæru-
liðar þjóðfrelsishersins eiga
sér hæli, og ökrum, þar sem
fólk aflar sér læðu, svo ekki sé
minnzt á sprengjur og stór-
virkar jarðýtur, sem jaína allt
viðjörðu. 1 stórum hluta Indó-
kina og þó einkum Vietnam,
hefur öllum gróðri verið eytt
með þessum hætti. Ahrifa
þessarar eitrunar mun gæta i
marga áratugi, meðal annars
með þeim hætti, að börn fæð-
ast vansköpuð, af þvi að
mæður þeirra hafa neytt
eitraðrar fæðu. Bandarikja-
menn eru þó ekki þeir einu,
sem beita slikum aðferðum.
Porlúgalar fremja svipaðan
verknað i nýlendum sinum i
Alriku, og njóta þar dyggi-
legrar aðstoðar handamanna
sinna, Bandarikjamanna.
Bandariska utanrikisráðu-
neylið hefur harðlega mót-
mælt ummælum Palme, og i
fyrrpdag tók aðalfulllrúi
Bandarikjanna á ráðstefn-
unni, Hussel E. Train, til orða,
og sakaði Svia um að reyna að
gera ráðstefnuna pólitiska.
Hann sagði það óliklegt, að
bandariska sendinefndin héldi
heim á leið vegna þess arna,
en það hafði l'logið fyrir. En
augljóst er þó, að hér i Stokk-
hólmi verður likast til hið
sama upp á teningnum sem
oftast áður, að stórveldin neita
að taka upp þau málefni, sem
kynnu að skerða þeirra eigin
hagsmuni. Smáþjóðirnar
neyðast til þess aö haga orðum
sinum eftir geðþótta stórveld-
anna. Þannig höfðu Finnar
hugsað sér, að styðja ummæli
Palme um umhverfismorðið á
miklu harðorðari hátt en raun
varð á, að þvi er Svenska dag-
bladet hefur eftir áreiðanleg-
um heimildum eins og þeir
kalla það. F'innar báru þetta
þó til baka i dag og sögðu, að
mótmæli Bandarikjamanna
ekki hal'a haft áhrif á orðalag-
ið. Sænsku hægriblöðin telja,
að ummæli Palme megi rekja
til þess, að stjórnin neyðist til
þess að leita stuðnings hjá
kommúnistaflokknum, og
hann hafi látið þessi orð falla
til þess að þóknast þeim. Dag-
ens Nyheter telur á hinn bóg-
inn einkennilegt af hægri-
blöðunum að láta sér ekki
detta i hug, að Palme hafi
hreinlega ofboðið hryðjuverk
Bandarikjamanna i Indókina.
áfram i gær, og umræðu ekki
lokið, þegar ég siðast vissi.
Tuttugu og niu riki komu sem
kunnugt er saman i Reykjavfk
i april og ræddu spillingu haf-
anna. Siðan var haldinn fram-
haldsfundur i London. Fulltrúi
Islands þar var Hans G.
Andersen ambassador. Náist
samningar nú um málið verða
samningar væntanlega undir-
ritaðir i London i haust.
Mörg lönd eru þessu þó and-
vig, og vilja fresta öllum
aðgerðum og ræða málin á al-
þjóðahafréttarráðstefnunni
1973. Talið er, að um það bil
10% af óhreinindum i sjó stafi
af þessari svonefndu „dump-
ing”, það er að segja — að
kastað er úrgangsefnum i sjó.
Hitt kemur úr frárennsli sorp-
ræsa og sliku.
Auk hinna opinberu fulltrúa
Islands hér, þeir eru alls 12,
eru hér i borg fjórir ungir
náttúrufræðistúdentar á styrk
frá Menntamálaráðuneytinu.
Þeir taka þátt i Miljöforum,
sem kallað er, en það er þing,
sem Sameinuðu þjóðirnar og
ýmis æskulýðssamtök gangast
fyrir.
Friðun hvala
I gær var samþykkt i einni
nefndinni með fimmtiu at-
kvæöum á móti þrem tillaga,
þar sem mælt er með þvi við
rikisstjórnir viðkomandi
landa að gera athugun á, hvort
æskilegt væri að banna hval-
veiðar i tiu ár. Höfuðand-
stæðingar þessa máls hafa
veriö Japanir, en þeir eiga
mest undir hvalveiðunum
efnahagslega.
Fiturskip
Annars eru Sviar ekki alveg
saklausir i þessu efni, þvi að
sænsk fyrirtæki selja meðal
annarra afurða eiturefni til
Bandarikjanna, sem siðan eru
notuð i Vietnam.
Svo vill til, að einmitt þessa
daga er bandariskt flutninga-
skip hlaðið þúsundum lesta af
eitri á leið frá Sviþjóð til
Bandarikjanna.
Ileykiavikurfundur-
inn
Mengun heimshafanna var
rædd i nefnd i fyrradag, haldið
Konurnar standa
grátandi viðnámu-
opið daga og nætur
NTB-Wankie
Tvö lik voru i dag ilregin upp á
yliihoiðið úr Waiikic-náiiiuiini i
Itliódesiu, þar snn 13(1 inaiiiis fór-
ust i sprengiiigu á þriðjudags-
iiiorguii. Ilundruð kveiina liafa
staðið grátandi við iláinuopið
daga og iiætur siðan slysið varð.
1 gær l'undu björgunarsveitir
lleiri lik niðri i námunni, en ekki
tókst að ná þeim upp strax, þvi
mjög erl'itt er um aðgerðir i
námagöngunum, bæði vegna
hættu á gaseitrun og hruni.
Einn af vaktstjórum námunn-
ar, Sidney Oakes, sem fór niður i
námugöngin i gær, sagði er hann
kom upp aítur, að engu væri lik-
ara en vetnissprengja hefði
sprungið þarna niðri. Oakes átti
sjálfuraðvera á vakt, þegar slys-
ið varð, en hafði fengið fri til að
vera viö jarðaríör tengdaföður
sins.
Alls voru 394 svartir námu-
verkamenn og 36 hvitir i nám-
unni, er sprengingin varð, og eru
engar likur á að nokkur þeirra sé
á lifi. Atta menn, sem voru viö
námuopið sluppu lifandi.
Stokkhólmur:
Umhverfissjúkdómar
hrjá fulltrúana
NTB-Stokkliólnii
Fiillti'iiarnir á uinhverfisráð-
stefnunni, sem liaidin er i ganila
þingliúsinu i Stokkhólmi, eru uú
farnir að þjást af unihverfissjúk-
dóinuni. Hælsæri og óþægindi i
auguni eru algengustu einkennin
og liefur læknirinn seni seztur er
að i þinghúsiiui, liaft nóg að ^era
viðað lina þjáningar fulltrúanna.
Daglega koma 35-40 fulltrúanna
á læknisstofuna, en til þess hafa
tilfellin ekki verið alvarleg. Hæl-
særið og verkirnir i augunum eru
vafalaust að kenna þvi umhverfi,
sem fulltrúarnir eru i innan þing-
hússins. Hinir óendanlega löngu
gangar orsaka hælsærið, en hið
skarpa ljós i þingsölunum, sem
ætlað er fyrir sjónvarpsupptökur
i litum, veldur rauðum og tárvot-
um augum.
Eitraður matseðill
Ekki er óliklegt að hrokkið hafi
ofan i einhvern fulltrúanna i finu
veizlunni i fyrrakvöld, þegar við
borðhaldið barst kveðja frá unga
fólkinu i sænska þjóðarflokknum.
Unga fólkið hafði fengið matseðil-
inn lánaðan, en á honum voru ótal
ljúffengir réttir. Þó fannst
unglingunum vanta þarna, hvaö
matnum væri og vildu bæta úr þvi
i kveðju sinni. Þar stóð: ,,Senni
legt er, að maturinn innihaldi
Aldrin, DDT, Dieldrin, Difenyl
Lindan, Parathion, Tiabendazol
Natriumglutamat, Saltpétur
brennisteinssýru og margt fleira
m.a. litarefni. Verði ykkur að
góðu!”
Danir hafa hugsaö sér að
koma upp stærsta þjóðgarði
heimsins á Norður- og norð-
austur-Grænlandi. Þar er að
finna eitt ósnortnasta heim-
skautsvæði jarðar, þar sem
lifa moskusuxar og isbirnir.
Unniö er að gerð nýrra nátt-
úrufriðunarlaga fyrir Græn-
land og verður samkvæmt
þeim hægt að friða fornar
minjar, landfræðileg sér-
kenni, jurtir og dýr. I þjóð-
garðinum stóra eru mikilvæg-
ar uppeldisstöðvar ýmissa
dýrategunda.
Sunnanmenn að ná
An Loc á ný
NTB-Saigon.
i fyrsta sinn í tvo mánuði
tókst S-Vietnamaher, aö rjúfa
umsát noröanmanna um borg-
ina An Loc og ná miöborginni
á sitt vald með þyrlum. Norö-
anmenn hafa enn á valdi sinu
allar landleiöir til borgarinn-
ar, en sunnanmenn hyggjast
frelsa borgina innan skamms.
An Loc er nú orðin litiö annaö
cn rústir.
Bandariskar flugvélar
veittu sunnanhernum aðstoð
við að komast inn úr umsát-
inni, en siðan hófust miklir
flutningar á særðum varnar-
hermönnum, sem króaðir
höfðu verið inni i borginni i tvo
mánuði.
Thieu forseti sagði á þingi i
gær, að An Loc yrði orðin
frjáls fyrir 19. júní, en þá er
hátíðisdagur hersins.
Best skiptir um
skoðun
SB-Reykjavík.
George Best, knattspyrnu-
maðurinn frægi, sem lýsti þvi
yfir frammi fyrir alheimi eigi
alls fyrir löngu, að hann ætlaði
ekki framar að leika knatt-
spyrnu, hefur nú skipt um
skoðun. Hann hefur farið þess
á leit við félag sitt, Manchest-
er United, að fá að leika með á
ný. Er beiðni hans nú til
gaumgæfilegrar athugunar,
þvi að Best hefur oftsinnis orð-
ið stjórn félagsins höfuðverk-
ur, þvi\ honum gengur ákaf-
lega illa að fara eftir settum
reglum.
Muskie styður bara
sjálfan sig
NTB-Washington.
Edmund Muskie öldungar-
deildarþingmaður lýsti þvi yf-
ir i gær, að hann héldi kosn-
ingabaráttu sinni áfram með
það fyrir augum aö verða út-
nefndur forsetaefni demó-
krata. Þar meö gátu menn
hætt að velta þvi fyrir sér,
hvort Muskie styðji
McGovern.
Hefði Muskie hins vegar
gert það, væri McGovern
öruggur um útnefninguna I
næsta mánuði. Muskie sagði á
blaðamannafundi, að hann
teldi skyldu sina að halda
áfram baráttunni, þó hann
hefði orðið aö sleppa ferðalög-
um og auglýsingastarísemi
fyrir forkosningar vegna
auraleysis.
Osómi í Stokkhólmi
Kvöldblööin i Stokkhólmi
voru i gær full af alls konar
frásögnum um þaö, sem þau
segja, aö sé aö gerast úti i
Skarpnack.
Þannig er mál meö vexti, aö
Stokkhóimsborg hefur látið
reisa þar fjölda hertjalda, er
ætiuö voru ungmennum, sem
vitað var, aö flykkjast myndu
til borgarinnar. Taliö var, aö
þau yrðu tvö þúsund, þótt
reyndar kæmu ekki nema
fjögur hundruö. Hefur lögregl-
an samt haft þarna ærinn
starfa.og segir hún þar taum-
iausan ólifnaö og mikla neyziu
eiturlyfja. Jafnvel tiu til þrett-
án ára telpur hafa haft þar
samfarir fyrir allra augum.
Vilja herinn burtu
NTB-Manila
öryggisráð Filippseyja,
hefur ákveöiö aö endurskoöa
öryggis- og efnahagssáttmála
landsins viö Bandarikin, aö
þvi tilkynnt var í gær. M.a. er
þar um að ræða hinar um-
deiidu herstöðvar Bandarikja-
manna á eyjunuin, sem ibúar-
nir telja, aö eigi ekki lengur
rétt á sér þar.
Frá þessum stöðvum hafa
bandariskar flugvélar og her-
menn verið send til Vietnam.
Filippseyingar vilja meina, að
eftir að Bandarikin hafa nú
gert samning við Rússa um
takmörkun kjarnorkuvopna-
framleiðslu, hafi þeir ekki
lengur nein not fyrir herstöðv-
ar á Fillippseyjum.
—
Laugardagur 10. júni 1972.
-
Svart: Reykjavík: Torfi
Stefánsson og Kristján Guð-
mundsson.
ABCDEFGH
Hvítt: Akureyri: Sveinbjörn
Sigurðssonog Hólmgrimur
Heiðreksson.
24. leikur Reykvikinga: e5-e4
Læknar sam
þykkja
OÓ-Reykjavík
Læknafélag Reykjavíkur sam-
þykkti á félagsfundi i gær sam-
komulag það sem gert var á
sáttafundi deiluaðila aðfararnótt
fimmtudags s.l. 1 höfuðdráttum
eru samningarnir þannig að
sjúkrahúslæknar fá 14% hækkun
á grunnlaunum. Hækkunin nemur
10% á föstu launin frá ársbyrjun
1972 og 4% bætast við um næstu
áramót. A sömu dagssetningar
kemur 3% gjald á lifeyrissjóð,
sem vinnuveitendur greiða,
þannig, að eftir áramótin næstu
verður framlagið i lifeyrissjóð
6%.
Vinnuvikan er stytt úr 42 stund-
um i 40 stundir, og af þeim sökum
hækka föstu launin nokkuð. Hefur
það aö visu ekki áhrif á kaup fyrir
fullan vinnudag, en hækkar hlut-
fallslega hjá þeim sem höfðu
hluta úr vinnuviku áður.Fá
þeir þarna 5% til viðbótar.
Launataxtar sjúkrahúslækna
eru margir. Skiptast t.d. laun að-
stoðarlækna i fimm stig, auk
kandidatanna, og sérfræöingarn-
ir eru á tveimur launastigum.
Þegar hækkunin verður að fullu
komin til framkvæmda eftir ára-
mótin fá þeir læknar sem lægst
laun hafa, þ.e. aðstoðarlæknar á
fyrsta ári kr. 47,593,00 og upp i
73,110,00, er hærri talan laun sér-
fræðinga eftir sex ár.
Á yfirvinnukaupi verða all-
verulegar hækkanir, og eins á
gæzluvaktarálagi, sem hækkar úr
56 kr. i 100 kr.
Gjábakki
gerður að
orlofsheim-
ili Raf
KJ-Reykjavik
Starfsmannafélagiö Raf,
sem er félag starfsmanna
o g Orkustofnunnar
Rafmagnsveitna rfkisins,
hefur gert samning um leigu
á Gjábakka i Þingvallasveit
og landsvæði innan
túngirðingar.
1 félaginu eru á annað
hundrað manns, og verður
Gjábakki notaður sem or-
lofsheimili félagsmanna.
Leigusamningurinn gildir til
fimm ára. Að undanförnu
hafa félagar i Raf, verið
eystra og málað hús og snyrt
umhverfi, en í dag, laugar-
dag, verður orlofs heimilið
tekið formlega i notkun, með
dálitilli viðhöfn.