Tíminn - 25.05.1975, Page 17

Tíminn - 25.05.1975, Page 17
Sunnudagur 25. mai 1975 TÍMINN 17 Gísli Kristjánsson: Fóðurmál og eldismál Fyrir nokkru lofaði ég þvi að afgreiða framhaldsgrein um fóðurmálin hjá okkur. Ég gat þess þá og sýndi á súluriti hve mikils fóðurs við öflum árlega og svo hins, hversu mikið magn við höfum keypt frá útlöndum til þess að fullnægja þeim þörfum, sem nútimabústofn kallar á til þess að hann gefi þær afurðir, sem við teljum viðunandi og eftirsóknar- verðar, og i samræmi við þá arf- hneigð, sem búið er að móta og skapa með slvirkum kynbótum. Án viðeigandi meðferðar bú- fjárins, þar i talið fóðrun og um- önnun, er ekki við þvi að búast aö arfgeng hneigð njóti sin, og séu þessir þættir vanræktir er til- gangslaustað verja vinnu og fjár- munum til áframhaldandi kyn- bótastarfsemi. Eins og málum er nú háttað i þvi, er snertir verðlagið, er á allra vitorði, að áburður hækkar um 76% frá fyrra ári og hitt vita allir einnig, að erlent fóður hefur aldrei verið i svo háu verði sem á liðnum vetri. Áburðarverðið gerir það að verkum, að kostnaður við heyframleiðslu hlýtur að hækka svo um munar, bæði vegna áburðarverðs- hækkunar og annarra gjaldpósta. A hinn bóginn er vist óhætt að gera ráð fyrir, að verð á kraft- fóðri hækki ekki, heldur skal þess vænzt að það lækki, jafnvel þó að verðgildi krónunnar okkar hafi rýrnað frá þvi að inn var keypt á liðnu hausti og vetri. Kraftfóðrið Með þeirri notkun köfnunar- efnisáburðar, sem bændur hafa vanizt að nota á siðustu árum, er óhætt að gera ráð fyrir þvi, að próteinmagn heyjanna sé og verði nokkru meira en raun var á fyrir svo sem 15-20 árum. Skal og gert ráð fyrir góðri eða ágætri björgun, enda er allur heyvinnu- búnaður svo fullkominn nú orðið, að skilyrði til verkunar eru langt- um liklegri til góðs árangurs en fyrr gerðist. Er þvi eðlilegt að unnt sé að spara prótein að sama skapi og magn þess i heyjum hef- ur aukizt. Nú er það svo, að hér á landi er framleitt það af próteinvörum, sem betra er og miklu betra en hitt, en inn hefur verið flutt að undanförnu. Þess vegna er það bæði kvöð og skylda okkar að gera kröfur til allra fóðurvöru- verzlana, að þær blandi fóðrið hér heima og noti I blöndurnar þær innlendu próteinvörur, sem hér fást af ýmsu tagi úr dýrarikinu. Það verður að telja fásinnu að flytja úr landi afbragðs prótein- vörur og til landsins aftur hlið- stæðar með allt öðru og laklegra lifrænu gildi. Maður skyldi ætla að slikt háttalag væri gert I þeim tilgangi að útvega skipafélögum atvirinu og höfnum og hafnar- verkamönnum hliðstætt. En kornið verður að flytja til landsins, þar er ekki undanfæri. Um það leyti sem Norðurlanda- ráð hafði ársfund sinn hér, en það var i fyrri hluta febrúar, var þá þegar talsverð tilhneiging til verðfalls á kornvöru erlendis. Per Borten, fyrrverandi land- búnaðarráðherra Norðmanna, tjáði mér, að hann hefði setið fund F A O-deildar Norðurlanda ein- mitt rétt áður en hann kom hingað og heföi það verið upplýst verðfall kornvöru á heims- markaði, er næmi 15-30%. Til staðfestingar þvi kannaði ég svo i febrúar og marz hver var verðskráning kornvöru vestan hafs — en skráning i Evrópu er ótrygg þar sem Efnahagsbanda- lagið og aðildarlönd þess gera frá einum tima til annars ýmsar ráð- stafanir, er þeim henta sin á milli eða innan hverrar þjóðar. — Skal hér tjáð skráningin i Chicago eins og hún var i kringum 20 marz: 1974 1975 Mais, hvert tonn Isl. kr. 19.980 16.900 Bygg, ” ” ”22.950 20.250 Hveiti ” ” ” ” 27.970 19.980 Tölurnar eru umreiknaðar I is- lenzkar krónur samkvæmt skráðu gengi nú I marz, og að sjálfsögðu einnig á sama gengi dollaraverð tegundanna frá árinu 1974. Tölurnar bera með sér, að verðfallið hefur verið langmest á hveitinu, eða um 30%, en á mais aðeins i kringum 15% og enn minna á byggi. Hvort þetta verður það verð, sem gilda skal á komandi hausti skal engu um spáð, en það gildir þó með áskildum afgreiðslufresti, sem tilkynntur var með skráning- unni að minnsta kosti fram i mai—júni. Hitt vita þeir, sem bezt þekkja um kornræktarmálin vitt um heim, að nú greiða Bandarlkin ekki bændum styrk (eða hvað sem það nú er kallað) fyrir að láta lendur sinar standa ósánar. Uppskerumagn, i Norður- Ameriku, i Ástraliu, i Argentinu og svo i Rússlandi og Asiulönd- um, ræður auðvitað miklu um hvernig verð hreyfist. Horfur eru sagðar ágætar að þessu sinni á suðurhelmingi hnattarins, en hvað verður á norðurhveli veit enginn enn, þegar lönd eru nýsá- in. 1 samræmi við verðhreyfingar matvæla á heimsmarkaði er ástæða til að ætla, að kornverð hreyfist til lækkunar fremur en hið gagnstæða, rétt eins og gerist með margar aðrar nauðsynjavör- ur. Og i samræmi við kröfur okkar til þess að fá þær afurðir af búfé okkar, sem sæmir búskap á menningarstigi, sem sé að fá sem mestar afurðir eftir hverja búfjáreiningu, getur ekki komið til mála að spara fóður, en það sem heimafengna fóðrið er að gæðum fram yfir meðallag er unnt að spara hið innflutta i liku hlutfalli. Hitt er svo staðreynd að magn tölur þær, sem sýna innflutt kraftfóður um undanfarin ár, eru háar og of háar af þvi að þar er próteinvara óhæfilega stór liður. Norðurlandaráð samþykkti á fundi sinum i Reykjavik i febrúar s.l. að kanna skyldi og skrásetja framleiðslumagn matvæla um Norðurlönd. íflÚTBOÐ Tilboð óskast i 2 stk. bifreiðar með vökva- drifnum lyftiarmi (lyftikörfubilar) fyrir Vélamiðstöð Reykjavikurborgar. Útboðsgögn eru afhent á skrifstofu vorri Frikirkjuvegi 3. Tilboðin verða opnuð á sama staö, miövikudaginn 18. júni 1975 kl. 11.00 f.h. INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR Fnkirkjuvegi 3 — Sími 25800 mann- Um nauðsyn þessara athafna voru allir sammála og fremstur i flokki þeirra, er mæltu fastlega með athöfnum á þessu sviði, var Nordli, sem nú er talinn verða arftaki Tryggve Bratteli i em- bætti. Tilefnið er auðvitað mat- vælaástandið i heiminum og sér i lagi i Noregi, þegar um ræðir Norðurlöndin, en Norðmenn munu aðeins framleiða innan- lands um 60% af næringarþörf þjóðarinnar. Það er sérstaklega kornið, sem flytja þarf til lands- ins, rétt eins og gerist hjá okkur islendingum, en hjá okkur er það svo, að við þurfum að flytja inn bæði manneldiskorn og fóður- korn. Það er þægilegt fyrir Norð- menn, að stutt er til Sviþjóðar, en þar keyptu þeir mikið hveiti á liðnu ári og hafa nú gert samning við Svia til nokkurra ára um stór felld hveitikaup, eða um megin- magn þess hveitis, sem þjóðin þarfnast. Hins er vert að geta i þessu sambandi, að Norömenn leggja ekki sérlega stund á að fjarlægja öll lifrænustu efnin úr hveitinu, eins og við Islendingar gerum, heldur kaupa þeir hveiti- kornið og mala heima og fyrir- mæli um frásigtun i takmörkuð- um mæli eru þar gildandi, en við tslendingar virðumst helzt ekki sinna öðru hveiti en þvi, sem öll lifefni hafa verið tekin úr. Það er vissulega mál til komið að hverfa frá þvi háttalagi og að öðru heil- brigðara og hagkvæmara hér á landi. Við þurfum að fá kornið sem korn, bæði til manneldis og til fóðurs, og hagræða þvi svo hér- lendis á heilbrigðan og skynsam- legan hátt. Mala það allt hér og sigta til notkunar i mannlegri næringu og handa búfénu það hrat, sem ekki þykir viðeigandi að bera á borð fyrir fólkið i formi brauðs og grauta. Kliðið og hratið, sem raunar er lifefnarik- ast,er látið utan gátta þegar inn er flutt bleikjað stivelsi fyrst og fremst i hveitipokunum. Ætli að það gæti ekki skeö að heilsufar manna og skepna væri annað ef við fengjum einnig allt kliðið? ? Og svo vita það allir, að miklum mun er dýrara að stunda poka- mennsku en búlkameðferð korns. Tíminner peningar RÍKISSPÍTALARNIR lausar stöður LANDSPÍTALINN: AÐSTOÐARLÆKNAR. Einn að- stoðarlæknir óskast til starfa á Barnaspitala Hringsins frá 1. ágúst n.k. og tveir frá 1. september n.k. Reiknað er með að þeir vinni þar i sex mánuði hvor, en ekki ár, eins og áður hefur verið auglýst. DEILDARHJÚKRUNARKONA óskast á kvensjúkdómadeild Fæðingardeildar hið fyrsta eða eftir samkomulagi. Umsóknar- frestur er til 15. júni n.k. HJÚKRUNARKONA óskast á Barnaspitala Hringsins i fast starf, ennfremur óskast hjúkrunarkonur á hinar ýmsu deildir spitalans i fullt starf eða hluta úr fullu starfi til afleysinga. Nánari upplýsingar veitir forstöðukonan, simi 24160. KLEPPSSPÍTALINN: MEINATÆKNIR óskast til starfa við spitalann frá 1. júli n.k. eða eftir samkomulagi. Umsóknar- frestur er til 23. júni n.k. Nánari upplýsingar veitir yfirlæknir spitalans. Umsóknum, er greini aldur, menntun og fyrri störf, ber að skila til skrifstofu rikisspitalanna. Umsóknareyðublöð fyrirliggjandi á sama stað. Reykjavik 24. mai 1975 Skrifstofa RlKISSFÍTALANNA EIRÍKSGÖTU 5,SÍM111765 Heyhleðsluvagnar HErnpEt IDEAL 25 OG NORMAL G 30 væntanlegir til landsins Bændur Höfum nýlega tekið heim stórar sendingar af varahlutum í Alfa Eigum hnífa og 2ja liða drifsköft í Kemper fyrirliggjandi Laval og PZ vélar og varahlutir í Kuhn og Kemper væntanlegir Kaupfelögin UM ALLTIAND Samband islenzkra samvinnufélaga VÉLADEILD Ármula 3 Reykjavik simi 38900 E]E]E]E]EIE]EIE1E]E]G]E]E]E]E1E]E]E]E]E]E]E]Q1E]E]E]E]E]G]E]E]E]

x

Tíminn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.