Tíminn - 23.10.1977, Blaðsíða 33

Sunnudagur 23. október 1977
33
Ajan við Okotskahafið.
öll þessi leið er ekki
nema helmingur leiðar-
innar frá Verchojansk
til Irkutsk. Þið verðið
bara að leggja sem fyrst
upp, svo þið náið að
Okotskahafinu áður en
það leggur. — Frá Ajan
farið þið svo með skips-
ferð til Vladivostok. —
Ég skal útvega ykkur
sleða og allan útbúnað i
þessa langferð. Lika
skal ég skrifa meðmæla-
bréf fyrir ykkur til ráð-
andi manna á þessari
leið ykkar”.
Frúin sem var fölleit
og veikluleg i útliti,
spurði Berit hvort þau
systkinin vildu ekki
dvelja hjá þeim, þangað
til þau legðu upp i ferða-
lagið. ,,Mér finnst þið
þurfið að hlýja ykkur
reglulega vel áður en þið
leggið upp i sleðaferð-
ina. — Ég þoli kuldann
illa sjálf, og liklega er
þvi eins farið með ykk-
ur”, sagði frúin.
,,Þakka yður kærlega
fyrir”, sagðiBerit. „Það
er freistandi að taka til-
boði yðar þvi að hér er
svo hlýtt og notalegt”.
En Berit kveið fyrir þvi
að fara aftur út i kuld-
ann — frostið var 47
gráður — og hún kveið
lika fyrir að koma heim i
helkaldan og fátæklegan
braggann. — En aftur á
móti fannst henni það
ekki drengilegt gagn-
vart vinkonum sinum og
mönnum þeirra, að flýja
af hólmi þessa siðustu
daga. Þau höfðu átt
þarna saman marga
erfiða daga og nætur, og
var þá ekki réttara að
njóta þarna nokkurra
frjálsra daga saman,
þótt þægindin væru litil.
Það varð þvi úr að
systkinin skyldu dvelja
áfram með hinu fólkinu i
bröggunum, en borða
hjá fylkisstjóranum,
þegar þau vildu þessa
daga sem þau dveldu
enn i Verchojansk.
2.
Næstu dagar fóru i að
undirbúa ferðalagið.
Þau þurftu að útbúa sig i
ferðalag i sleða um 1000
km. leið um köldustu
svæði heimsins. Sem
betur fór var fylkisstjór-
inn vel að sér i öllu, er
snerti slik ferðalög, þvi
að hann var vanur að
ferðast um héraðið
þvert og endilangt i em-
bættiserindum um há-
vetur. — Frúin, kona
fylkisstjórans, valdi
með þeim klæðnaðinn.
Hún hafði vel vit á öllum
skinnavörum. Hún valdi
fyrir þau loðfeldi og
„pelsa” af beztu tegund,
Wnmm
hlýja og mjúka. 1
Verchojansk er heims-
ins mesta úrval af loð-
skinnum allt frá ódýr-
ustu gærufeldum upp i
dýrustu hreysikatta- og
safalafeldi.
Fylkisstjórinn sagði
Árna, að hann skyldi
nota þykku ullarnærföt-
in sem hann klæddist i
fangabúðunum, en allan
annan fangafatnað
skildi hann eftir.
Utan yfir nærfötunum
var hann i siðri ullar-
skyrtu eða peysu og þar
utan yfir i vindþéttum
jakka, fóðruðum. Þar
utan yfir kom gærufeld-
ur og sneri ullin inn.
Innst var hann i baðm-
ullar hálfsokkum og ut-
an yfir þeim i klofháum
þykkum ullarsokkum.
Þar næst komu upphá
stigvél úr hreindýra-
skinni og sneri árið út.
Þau voru s vo víð að hægt
var að hafa innan i þeim
þykkt lag af þurrheyi.
Heyið dró i sig allan
raka, svo að fætumir
voru ætið þurrir og
heitir. Utan yfir allt
þetta kom svo skósiður
hreindýrafeldur og
sneri loðnan út. Feldur-
inn var með hettu úr
sama efni. Undir hett-
unni var húfa úr hrein-
dýraskinni, fóðruð með
ull. Á höndunum hafði
hann ullarvettlinga en
utan yfir þeim vettlinga
úr sauðskinni, fóðraða
að innan. Auk þess hafði
hann handskjól (múffe)
úr tófuskinni. Um háls-
inn var kragi af ikorna-
skottum, sem var svo
mikill i sér að hann gat
næstum hulið andlitið.
Berit var að öllu búin
likt og bróðir hennar.
Þegar Árni hafði i
fyrsta skipti klætt sig i
allan þennan fatnað þá
var hann svo stirður og
þungur á sér, að honum
fannst hann varla geta
hreyft sig. Hann var lika
hálf feiminn i þessum
skrúða. Hann leit undr-
andi á fylkisstjórann og
sagði:
„t guðsbænum, fylkis-
stjóri! Þetta er allt of
mikill klæðnaður. Helm-
ingurinn hefði verið
meira en nóg”.
En fylkisstjórinn mót-
mælti kröftuglega:
„Nei, það er ekki að
nefna. Égþekki kuldann
hérna i Norðaustur-
Siberiu. Það skilur eng-
inn sem ekki hefur reynt
það sjálfur hve sárbitur
kuldinn getur orðið i
hálfopnum sleðum i 50-
60 gráðu frosti. Maður
getur aldrei verið of vel
klæddur”.
Með sjálfum sér efað-
ist Árni um, að þetta
væri rétt, sem fylkis-
stjórinn sagði, en hann
hafði ekki lengi setið i
sleðanum, þegar hann
fann, að allir loðfeldimir
voru ómissandi i slikri
sleðaför. Dýrkeypt
reynsla hefur kennt ibú-
um þessa landshluta að
klæða sig vel i vetrar-
ferðum.
Tjald urðu systkinin
lika að hafa með sér. Vel
gat skeð, að þau næðu
ekki i náttstað, og þá
yrðu þau að láta fyrir
berast út á gaddinum.
Tjaldið var einfalt að
gerð saumað úr hrein-
dýraskinnum. Voru
skinnin tvöföld og sneri
loðnan saman. Tvær
lágar súlur héldu tjald-
inu uppi. Þau höfðu lika
ágætan „primus”. Var
oliugeymirinn svo stór,
að vel gat lifað á honum
alla nóttina, og veitti
ekki af þvi, til að hita
upp tjaldið,
I nesti höfðu þau
steiktar rjúpur og
„pemmikan” (þurrkað
visundakjöt). Auk þess
höfðu þau með sér:
brauð, te, salt og sykur
og mikið af suðu-súkku-
laði. Nestið var svo rif-
legt, að það gat vel dug-
að þeim i heila viku, ef i
nauðir ræki. Að siðustu
má nefna ágæta svefn-
poka meðalakassa og
góðan riffil.
Fylkisstjórinn áleit,
að þau ættu að hafa
hreindýr fyrir sleðanum
alla leiðina til Tukolan.
Þar var venjulega nóg
um hesta, og þaðan gætu
þau svo haldið ferð sinni
áfram með hesta fyrir
sleðanum. Til að greiða
fyrir för þeirra systkina,
fékk fylkisstjórinn Árna
meðmælabréf til lög-
reglustjórans i Tukolan.
í bréfinu bað hann lög-
reglustjórann að taka
vel á móti þeim og
greiða fyrir för þeirra á
allan hátt.