Fréttablaðið - 11.11.2008, Blaðsíða 16

ÞINN RÉTTUR
Almannatryggingalög
kynnt fyrir þér
Þinn réttur getur verið margs konar í almannatryggingakerfinu. Með mánaðarlegum dálki
vill Tryggingastofnun vera þér, lesandi góður, innan handar með því að kynna fyrir þér
ýmis ákvæði almannatryggingalaganna og þannig benda á mögulegan rétt til greiðslna
sem er þér ef til vill ekki kunnugur.
Sjá vefinn www.tr.is
Líkurnar á blóðeitrun og lungnabólgu
tvöfaldast ef blóð sem sjúklingar fá
er eldra en 29 daga gamalt. Þetta er
staðfest í rannsókn sem gerð var á
Cooper-háskólaspítalanum í New Jer-
sey-ríki.
Í Bandaríkjunum er bannað að
nota blóð sem hefur verið geymt í
meira en 42 daga og í Bretlandi blóð
sem hefur verið geymt í 35 daga. Eftir
aðeins tveggja vikna geymslu byrja
rauðu blóðfrumurnar að breytast og
gefa frá sér efni sem heitir cytoki-
nes. Þetta efni er þekkt fyrir að hindra
ónæmisstarfssemi og getur í mikl-
um mæli leitt til þess að móttakend-
ur blóðsins verði líklegri til að verða
veikir.
Sérfræðingarnir rannsökuðu sýk-
ingar í 422 sjúklingum sem höfðu
fengið blóðgjafir og uppgötvuðu
að meðalaldur gjafablóðsins var 26
dagar og 70 pró-
sent sjúkl inga
höfðu feng-
ið blóð sem
var eldra
en tveggja
vikna. - aov
Nýtt blóð best
Blóð sem er geymt of lengi
eykur líkurnar á sýkingu þegar
það er notað, samkvæmt banda-
rískum sérfræðingum.
Ef blóð sem
er gefið hefur
verið geymt
of lengi eykur
það hættuna á alls
konar sýkingum.
Hingað til hefur barnshafandi
konum verið óhætt að drekka
sem samsvarar þremur meðal-
sterkum kaffibollum á dag, en
nýjustu rannsóknir sýna að þá
koffínneyslu þarf að minnka um
þriðjung á meðgöngu.
Barnshafandi konur ættu að tak-
marka koffínneyslu á meðgöngu
við tvo kaffibolla, eða sem sam-
svarar fjórum tebollum á dag.
Þetta kemur fram í niðurstöðum
rannsókna sem framkvæmdar
voru í háskólunum í Leicester og
Leeds og náðu til 2.500 ófrískra
kvenna. Niðurstöðurnar birtast í
British Medical Journal í vikunni.
Lengst af hefur koffínneysla
vanfærra kvenna miðast við 300
mg að hámarki á dag, en nú hefur
það viðmið lækkað um þriðjung, í
200 mg á dag. Lengi hefur verið
vitað um samband á milli koff-
ín neyslu á meðgöngu og of lágrar
fæðingarþyngdar nýbura, en börn
sem fæðast of létt eru líklegri til
að þjást af hjartasjúkdómum og
sykursýki.
Koffín finnst einnig í kóla-
drykkjum, súkkulaði og orku-
drykkjum og er barnshafandi
konum ráðlagt
að neyta þessa
í hófi.
Niðurstöð-
urnar koma í
kjölfar annarr-
ar rannsóknar
sem sýndi fram á
að hóflega drukkið
vín á meðgöngu dregur-
úr líkum á hegðunarvanda og
ofvirkni í drengjum, en Univer-
sity College í Lundúnum greindi
nýlega frá niðurstöðum sem sýndu
að drengir sem áttu mæður sem
drukkið höfðu smávegis af léttvíni
á meðgöngu höfðu talsvert betri
orðaforða en þeir sem döfnuðu í
móðurkviði kvenna sem
héldu sig frá áfengi.
Læknisfræðilegar
ráðleggingar mæla
enn eindregið
með því að
konur sneiði
alfarið hjá
áfengi á með-
göngu og meðan
reynt er að verða
barnshafandi. - þlg
STRESS hefur slæm áhrif á líkama og sál. Mikilvægt
er að gefa sér tíma á hverjum degi til að slappa af og
auka þannig líkurnar á lengra og betra lífi.
Ö
rorku- og ellilífeyris-
þegar vilja væntanlega
vita hvaða áhrif
versnandi efnahags-
ástand hefur á afkomu þeirra.
Almannatryggingar bæta að
nokkru upp tap á fjármagnstekj-
um og lækkuðum greiðslum úr
lífeyrissjóðum.
Lífeyrisþegum fjölgar vænt-
anlega
Búist er við að bæði ellilífeyris-
þegum og örorkulífeyrisþegum
fjölgi næsta árið. Hætta er á að
með vaxandi atvinnuleysi og
fjárhagslegu óöryggi finni fleiri
til líkamlegrar og andlegrar
vanlíðunar sem getur leitt af sér
langvinna sjúkdóma og örorku.
Jafnframt er líklegt að einhverj-
ir hefji töku ellilífeyris fyrr og
vinni minna eftir að 67 ára aldri
er náð en þeir hefðu gert við
óbreyttar aðstæður.
Lægri tekjur, hærri greiðslur
Margir eldri borgarar fjárfestu í
hlutabréfum og verðbréfum og
áttu von á að bera úr býtum
fjármagnstekjur. Þessar
fjárfestingarleiðir standa ekki
undir væntingum eins og er og
fjármagnstekjur margra verða
því minni en þeir áttu von á.
Sama máli gegnir um lífeyris-
sjóðina sem flestir töldu
gulltryggða. Lægri fjármagns-
tekjur og lægri lífeyrissjóðstekj-
ur leiða því í flestum tilvikum til
hærri greiðslna frá Trygginga-
stofnun þó að munurinn verði
ekki bættur að fullu með
óbreyttu réttindakerfi.
Lífeyrisþegar erlendis
Greiðslur til lífeyrisþega sem
búa erlendis eru mjög óhagstæð-
ar eins og stendur. Vegna lágs
gengis krónunnar gagnvart
erlendum gjaldmiðlum eru
greiðslurnar verðminni í
útlöndum en þær voru fyrir
fáum mánuðum. Margir lífeyris-
þegar sem búa erlendis fá
einungis hluta lífeyris síns héðan
en einnig greiðslur frá öðrum
löndum, yfirleitt búsetulandinu.
Þeir sem fá lágar upphæðir frá
TR verða fyrir minni áhrifum
vegna aðstæðna á gjaldeyris-
markaði.
Áhrif kreppunnar árið 2008 á
hag ellilífeyrisþega gætu þannig
orðið margvísleg en munu ekki
verða að fullu ljós fyrr en árið
verður gert upp um mitt árið
2009.
Efnahagsástandið og lífeyrir
almannatrygginga
Ekki fleiri en tvo
kaffibolla á dag
Það er notalegt fyrir barnshafandi konur
að dreypa á eftirlætis drykknum sínum,
þegar þörfin kallar, en allt er best í hófi.
Umbo›s- og sölua›ili
Birkiaska ehf.
sími: 551 9239
www.birkiaska.is
Birkiaska
S J Ú K R A Þ J Á L F U N
Næstu fyrirlestrar og námskeið
11. nóv. Góð heilsa er auðveldari en þú heldur
Matti Ósvald heilsuráðgjafi
18. nóv. Óskalisti líkamanns
Matti Ósvald heilsuráðgjafi
20. nóv. Hátíðakökur og eftirréttir
Auður Konráðsdóttir desertadrottning
25. nóv. Ævintýralíf
Benedikta Jónsdóttir heilsuráðgjafi
02. des. Heilbrigði og hamingja
Benedikta Jónsdóttir heilsuráðgjafi
04. des. Hátíðakökur og eftirréttir
Auður Konráðsdóttir desertadrottning www.madurlifandi.is
teg. Coral - glæsilegur
“push up” bh fyrir brjósgóðar
í C,D,E,F,G skálum á
kr. 5.990,-
Misty
Laugavegi 178 • Sími: 551 2070
Opið: mán - fös: 10 - 18 • lau: 10 - 14
Góð þjónusta - fagleg ráðgjöf
Mánudaga og
mmtudaga
Blaðberinn
bíður
þín
Þú færð Blaðberann þinn í
Skaftahlíð 24 alla virka daga
frá kl. 8-17.
...góðar fréttir fyrir umhverfið
Blaðberinn...