Tíminn - 01.08.1982, Blaðsíða 19

SUNNUDAGUR 1. ÁGÚST 1982
að vinna sig upp í efsta sætið eftir slæma
byrjun.
Og hvað um framtíðina? Það er Ijóst
að Karpov er sterkasti skákmaður heims
eins og er, en blikur eru á lofti hans.
Fram er kominn fyrsti raunverulegi
keppinautur hans, Garrí Kasparov, og
Karpov virðist aukinheldur ekki alveg
jafn öruggur og áður. Hann tapar oftar
og verður stundum að leggja mjög hart
að sér til að ekki fari illa. Þetta kann þó
að vera tímabundið enda er Karpov enn
ungur skákmeistari og á sennilega enn
eftir nokkur af sínum bestu árum. Nú er
sem kunnugt er hafinn nýr hringur
heimsmeistarakeppninnar og allra augu
beinast að hinum efnilega Kasparov,
tekst honum að komast áfram og jafnve!
að skora á Karpov. Þá fengi Karpov
verðugan andstæðing. Raunar gengur
afar ljótur orðrómur um Vesturlönd: að
Karpov noti sér aðstöðu sína hjá
sovéskum yfirvöldum til að leggja stein
í götu Kasparovs, takmarka ferðir hans
á mót erlendis o.s.frv. Við skulum vona
að þetta sé ekki rétt, því ef satt er þetta
versti glæpur sem ríkjandi heimsmeist-
ari í skák hefur drýgt og hafa þó sumir
verið næsta óskammfeilnir.
En við bíðum og sjáum hvað setur.
Skoðum að lokum fræga skák heims-
meistarans, sem hann tefldi gegn ítalska
alþjóðameistaranum Tatai á mótinu í
Las Palmas 1977. Hún sýnir, svo ekki
verður um villst, að þótt Karpov sé
kunnastur fyrir stöðubaráttuskákir þá
getur hann einnig sótt vel og kröftug-
lega. Skýringar, fáar einar til að byrja
með, eru eftir Karpov, sem hefur svart.
1. Rf3 - c5 2. c4 - Rf6 3. Rc3 - d5 4.
cxd5 - Rxd5 5. g3 - g6 6. Bg2 - Bg7 7.
Da4+ - Rc6 8. Rg5 - e6 9. Rge4 - Rb6!
10. Db5 - c4 11. Ra4 - 0-0 12. Rxb6 -
axb6 13. Dxc4 - e5 14. Dc2 - Rd4 15.
Dbl - f5 16. Rc3 - e4. 17. d3 - b5 18.
Be3 - b4 19. Rdl - Hfe8 20. dxe4 - fxe4
21. Bxd4 - Dxd4 22. a3 - Bg4 23. Dc2
23. - Dd3! 24. exd3 (Nú er fátt sem
kemur í veg fyrir að sókn svarts hafi sinn
gang. 24. Re3 hefði hins vegar tapað
skákinni strax vegna 24. - Dxc2 25. Rxc2
- Bxc2, og 24. Hcl er engu skárra vegna
hins einfalda leiks 24. - bxa3. Besta
vörnin hefði því verið fólgin í 24. Dd2,
en þá hefur svartur um ýmsa kosti að
velja. Til dæmis 24. - Dxd2+ 25. Kxd2
- Had8+ 26. Kel og síðan annaðhvort
26. - Hc8, sem hótar 27. - Hc2 o.s.frv.,
eða 26. - Bf3 strax. Framhaldið yrði þá
27. Hgl (Hvítur á erfitt endatafl eftir
bæði 27. exf3 - exB+ 28. Kfl - fxg2+
29. Kxg2 - b3, og 27. Bxf3 - exf3 28. e3
- Hed8.) 27. - Bxg2 28. Hxg2 - Hc8.)) 24.
- exd3+ 25. Kd2 - He2+ (Ef til vill hefur
hvítum sést yfir þessa skák er hann
hugleiddi 24ða leik sinn. Eftir 26. Kxd3
- Hd8+ 27. Bd5 - Hxd5+ 28. Kc4 -
Hxc2+ 29. Jxd5 - BB+ er svartur manni
yfir.) 26. Kxd3 - Hd8+ 27. Kc4 - Hxc2+
28. Kxb4 - Hcd2 (Athugið að hvítur
hefur engin not af riddara sínum sem
yrði fyrir árásum hróksins og biskupsins
undir eins og hann hreyfir sig.) 29. B
(Eina leiðin til að bjarga peðinu á b2.)
29. Bf8+ (Sennilega einfaldast. Það var
líka hægt að vinna með röð skáka, sem
hefjast mundu með ýmist 29. - H2d4+
eða 29. - H8d4+, en er það nauðsyn-
legt?) 30. Ka5 (Einasti teikurinn. Að
öðrum kosti skákar svartur með bisk-
upnum á g4 og hrókurinn á d2 drepur
biskupinn á g2.) 30. - Bd7! (Enn er
ónauðsynlegt að þvinga fram sigurinn
með skákaröð, þar sem biskupinn á g2
er ekki með í leiknum, og ef hann fer
til fl, eða hvítur ver hann með 31. Re3,
þá er 31. - Bc5 og 32. - Ha8 mát
óverjandi. Hvítur gafst því upp.).
Þá er lokið langri bunu af heimsmeist-
urum. Aldrei að vita hvort og þá hvað
verður í næstu viku.
•ij tók saman,
þýddi og endursagði
Frá Las Palmas
■ Millisvæðamótinu á Las Palmas er
lokið. Það fór eins og Helgi Ólafsson
hafði spáð: Zoltan Ribli frá Ungverjal-
andi fór með sigur af hólmi, en líklega
hafa fáir búist við því að gamla
kempan Vassilí Smyslov myndi fylgja
honum upp í áskorendakeppnina.
Fyrir mótið höfðu flestir veðjað á Jan
Timman, Bent Larsen og Lev Psakhis
(sem var stigahæstur keppenda skv.
nýjum Elo-lista) en allir þrír stóðu sig
illa. Gamla brýnið Tígran Petrósjan
stóð við sitt en tókst þó ekki að komast
áfram og verður þetta í fyrsta sinn
síðan 1953 að Petrósjan er ekki með.
Túkmakov kom á óvart en náði ekki
að fylgja eftir góðri byrjun, á hinn
bóginn sótti Mihai Suba - sem fáir
töldu líklegan til afreka - sig í veðrið
eftir því sem á leið og hafnaði að
lokum í þriðja sæti. Lokatöflu yfir
úrslitin birtum við e.t.v. síðar en hér
koma skákir frá mótinu. Skýringar eru
að sjálfsögðu eftir okkar mann á
Kanarí, Bent Larsen.
Timman var sem fyrr segir talinn
líklegastir sigurvegarinn. En hann
lenti í erfiðleikum strax í fyrstu umferð
á móti Browne.
Browne-Timman
1. d4 - Rf6 2. c4 - e6 3. RB - b6 4.
a3 (Tískuafbrigðið, þökk sé sigrum
Kasparovs.) 4. - c5 5. d5 - Ba6 6. Dc2
-exd5 7.cxd5-g6 8.Bf4-d6 9.Rc3
- Bg7 10. Da4+ - Dd7 11. Bxd6 -
Dxa4 12. Rxa4 - Rxd5 13. 0-0-0 - Re7
14. e4 - Bxfl 15. Hhxfl - Rbc6 16.
Rc3 - Bxc3 (Venjulega kann Timman
ágætlega við að skipta biskup fyrir
riddara. Nú veikist hvíta peðastaðan
en í fyrstu lot lítur út fyrir að
veikleikarnir á svörtu reitunum svarts
megin vegi þyngra.) 17. bxc3 - Hd8
18. Bc7 - Hd7 19. Bf4 - f6 20. Hxd7
- Kxd7 21. Hdl+ - Kc8 22. Hd6 - Hf8
23. h4 - Ra5 (Nú sögðu sérfræðing-
arnir hinni mjög svo óléttu konu
Timmans að eiginmaðurinn væri í
vanda staddur. Hún æstist nokkuð við
það en sem betur fer komst ekki
hreyfing á barnið!) 24. Rd2 - f5!
(Browne er sérfræðingur í að hugsa sig
í tímahrak. 25. e5 - Hd8 og framhaldið
er óljóst.) 25. Bg5 - Rec6 26. f4? -
fxe4 27. Rxe4 - He8 28. Rf6 - He3
(Svartur er þegar kominn með betri
stöðu!) 29. Rd5 - Hg3 30. h5 - gxh5
31. Hh6 - Hxg2 32. Hxh7 - Rb3+ 33.
Kbl - Rca5 34. Hxa7 - Kb8! 35. Ha6
- Rc4
(Hótar máti.) 36. Hxb6+ - Rxb6 37.
Rxb6 - Kc7 38. Rd5+ - Kc6 39. Rf6
- Hh2 40. f5 - h4 41. Rg4 - He2 42.
Re5+ - Kd5 43. Bf4 - h3 44. c4+ -
Kd4 45. f6. Hér átti skákin að fara í
bið en Browne gafst upp. Ath. að 34.
- Rc4? 35. Re7+ hefði leitt til
jafnteflis.
En strax í næstu umferð varð
Timman illa úti. Það var gamli
refurinn Petrósjan sem malaði hann.
Þó hefur Timman hvítt.
1. d4 - d5 2. c4 - dxc4 3. RB - Rf6
4. Rc3 - c6 (Petró sneiðir hjá
framhaldinu 4. - a6 5. e4 - b5 og stýrir
skákinni í slavneska höfn. Staðan
kemur venjulega upp eftir 2. - c6.) 5.
a4 - Bg4 (Sjaldséð. Bf5 er algengast.)
6. Re5 - Bh5 7. B - Rfd7 8. Rxc4 -
e5 9. Rxe5 - Rxe5 10. dxe5 - Rd7 11.
f4 - Bb4 (Um þennan leik veit ég lítið.
Hann er nefninlega ekki í fræðibók-
unum!) 12. Dc2 - De7 13. e4 (g3 kom
til álita en svartur hefur nokkrar bætur
fyrir peðið.) 13. - g5! 14. Be2 (fxg5
kom hér til álita) 14. - gxf4! 15. e6??
■ Zoltan Ribli,
(Svartur má auðvitað ekki drepa en
þetta er alvarlegur afleikur. Af hverju
ekki að hróka?) 15. - Dh4+ 16. Kfl
(16. g3 - fxg3 17. exd7+ - Ke718. Kdl
- g2 19. Hgl - Df2 20. Hxg2 - Dfl + !
21. Kd2 - Dxg2 er ekkert betra) 16. -
Bxe2+ 17. Dxe2 - fxe6 18. Df2 - De7
(Hann gerir sig ekki lengur ánægðan
með unnið endatafl.) 19. e5 - Rxe5 20.
Bxf4 - Hf8 21. Hdl - Bc5 og hvítur
gafst upp. T.d. 22. Dd2 - Rc4.
Hér kemur tapskák Petrósjans.
Hann hefur svart á móti landa sínum
Tukmakov en á mótinu hömuðust
Sovétmennirnir mjög hver gegn öðr-
1. c4-Rf6 2.d4-e6 3. RB-b6 4.
g3 - Bb7 5. Bg2 - Be7 6. Rc3 - Re4
7. Bd2 - Bf6 8. 0-0 - 0-0 9. Hcl - d6
10. d5 - Bxc311. Bxc3 - Rxc312. Hxa
- e5 13. Rd2 - Rd7 14. f4 - a5 (Eftir
14. - exf4 15. gxf4 - f5 16. e4 hættir
svartur á að e6 verði alvarlegur
veikleiki.) I5.f5-Rf6 16.Re4-Bc8
17. Dd2 - Bd7 18. b3 - h6 19. h4 -
Kh7 20. Rxf6+ - Dxf6 21. Be4 - h5
(Þetta mátti bíða, hvítur er enn ekki
farinn að hóta g4.) 22. a3 - Hh8 23.
Kg2 - Kg8 24. Dg5
(stöðumynd - 3)
24.-B
(Petrósjan er vanur að halda jafntefli
í svona stöðum, þó að hvítur hafi
afgerandi yfirburði í rými. 24. - Kf8
25. Dxf6 færir hvítum betra endatafl.
Hann heldur áfram með bd3, e4 og
Be2 og getur síðan valið um hvort
kóngurinn á að dekka h6 eða
hrókurinn. Hvítur teflir síðan á
drottningar væng með mann yfir.
Týpískt svar af hinum trausta Petrósj-
an hefði verið 24,—Hh6!) 24.-Dh6??
25. De7 - Dd2 26. Hc2 - Dd4 27. KB!
(Petrósjan hlýtur að hafa yfirsést
þetta.) 27. - Be8 28. f6! (Bein sókn í
stað peðavinnings á » 7.(28.-Hh6 29..
fxg7 -Kxg7 30.e3 8!) -Dc5 31.b4-
axb4 32. axb4 - Dxb4 33. Kg2 og
svartur gafst upp.
■ Vasily Smyslov.
í næstsíðustu skákinni tefidu þeir
Smyslov ogRibli og var það mjög
mikilvæg skák. Þeir sátu þá í tveimur
æfstu sætunum en Smyslov var hálfum
vinningi ofar.
Flestir bjuggust við að hvorugur
vildi taka áhættu og því yrði samið
stutt jafntefli, enda bauð Smyslov
jafntefli áður en skákin hófst!
Ribli hafnaði. Ungverjinn mundi
vel eftir síðasta millisvæðamóti fyrir
þremur árum en þá tapaði hann í
síðustu umferð og komst ekki áfram.
Því skyldi allt kapp lagt á að vinna
skákina.
Ribli náði fljótlega yfirhöndinni.
Staða Smyslovs var mjög erfið en í
23ja leik losaði Rússinn um stöðu sína
með sterkum peðsleik á miðborðinu.
Ribli fórnaði þá biskup og fékk
dúndrandi sókn. Ekki löngu síðar var
Ungverjinn alveg við það að falla á
tíma en hann kom út úr tímahrakinu
með hrók og tvö peð fyrir tvo biskupa. •
Jafntefli virtist líklegast en Smyslov
tefldi framhaldið fremur veikt og
skákin fór í bið.
Seint á þriðjudagskvöldi var Ribli
nærri því búinn að vinna endataflið en
þá leikur hann peði sínu fram til f5.
Hálfri mínútu síðar stóð hann á fætur
og var sýnilega brugðið. Andlit hans
var í fyrstu eldrautt en síðan nábleikt.
Tímamörkunum við 56ta leik var
náð og einum leik síðar tekur Smyslov
afganginn af tíma sínum sér til
umhugsunar og skákin fer því aftur í
bið. Smyslov, stjóri Sovétmanna og
nokkrir aðstoðarmenn liggja yfir
skákinni alla nóttina.
Og á miðvikudaginn kom þessi
staða upp eftir nokkra þvingaða leiki.
Smyslov lék Bh2 og gafst upp
nokkrum leikjum seinna.
Þá sýndi Ribli honum að ef hann
hefði leikið Be5 hefði hann haldið
jafntefli!
Það sem við sáum allir kvöldið áður
var að 1. - Bh4 dugar ekki. T.d. 2. b6
- Kc6 3. Ke4 - Kb6 4. Kd5 - Kc7 5.
Ke6 - Kd8 6. Kf7.
En biskupinn skal sem sé við e5 og í
sumum tilfellum lætur hann reka sig
alla leið til h8!
Það er svo sem ljóst að þetta er eini
möguleikinn. En það er furðulegt að
þetta skuli duga til jafnteflis!
Smyslov er einn fremsti endatafls-
sérfræðingur heims. Ég tel að hann
hefði átt að rannsaka skákina einn. En
Rússarnir leggja mikla áherslu á
samvinnu.
Bent Larsen,
stórmeistari,
skrifar um skák
Tæknifræðingar Starf bæjartæknifræðings hjá Ólafsfjarðarkaup- stað er laust til umsóknar. Umsóknir skulu hafa borist undirrituðum fyrir 12. ágúst n.k. og veitir hann jafnframt allar nánari upplýsingar í síma 96-62214. Bæjarstjórinn í Ólafsfirði. Jón Eðvald Friðriksson.

Bændur - Verktakar GAS 69 vörubifreið með mæli, palli og sturtum. Burðargeta undir 5 tonnum. Ný yfirfarinn PerKins diselvél, gott útlit, góð dekk. Upplýsingar í síma 41268 og 43130.
N°þú? (M y^EHOAB