Tíminn - 18.03.1983, Blaðsíða 8
8
FÖSTUDAGUR 18. MARS 1983
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gisli Sigurösson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gíslason.
Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson.
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elías Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur
V. Ólafsson. Fréttastjórar: Kristinn Hallgrímsson og Atli Magnússon.
Umsjónarmaður Helgar-Tímans: Guðmundur Magnússon. Blaðamenn: Agnes
Bragadóttir, Bjarghildur Stefánsdóttir, Friðrik Indriðason, Heiður Helgadóttir, Jón Guðni
Kristjánsson, Kristín Leifsdóttir, Samúel Örn Erlingsson (íþróttir), Skafti Jónsson, Sonja
Jónsdóttir. Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnssson. Ljósmyndir:
Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Ámi Sæberg. Myndasafn:
Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Flosi Kristjánsson, Kristín Þorbjarnardóttir,
María Anna Þorsteinsdóttir. Ritstjórn skrifstofur og auglýsingar:
Siðumúla 1S, Reykjavik. Sími: 86300. Auglýsingasími 18300. Kvöldsímar: 86387 og 86392.
Verð i lausasölu 15.00, en 18.00 um helgar. Áskrift á mánuði kr. 180.00.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent hf.
Gunnarásakaður
fyrir tímaskekkju
í eldhúsdagsumræðunum lét Gunnar Thoroddsen
forsætisráðherra m.a. ummælt á þessa leið:
„Þegar ég hóf afskipti af stjórnmálum, þá var það
hugsjón mín og annarra ungra sjálfstæðismanna að
það væri frumskylda hvers stjórnmálamanns og hvers
stjórnmálaflokks að gera allt sem í mannlegu valdi
stæði til þess að allir menn hefðu atvinnu. Nú hrýs mér
hugur við að heyra það kæruleysi, sem oft kemur
fram í tali sumra manna um þetta geigvænlega böl
atvinnuleysisins, eins og það snerti ekki einn einasta
hjartastreng í brjóstum þeirra. Þetta birtist m.a. í
ályktunum sumra samtaka. Það birtist í ódulinni
aðdáun á efnahagsþróun og stefnu sumra grannríkja,
þar sem tíundi eða jafnvel áttundi hver maður árum
saman er atvinnulaus. Það birtist í útvarpserindum
nýlega, þar sem fordæmd er sú tillaga stjórnarskrár-
nefndar að leggja til að í stjórnarskránni verði lýst í
grundvallaratriðum og stefnu, að allir menn eigi rétt á
vinnu eftir því sem lög kveða nánar á um.“
Það er ljóst hvað Gunnar Thoroddsen er hér að fara.
Hann er að gera samanburð á afstöðu Sjálfstæðis-
flokksins áður fyrr, þegar hann taldi atvinnuleysið
vera böl, og afstöðu helztu forráðamanna hans nú,
þegar þeir vilja taka atvinnuleysisstefnu Thatchers og
Reagans til fyrirmyndar. Gunnar Thoroddsen er að
vara við þeim afleiðingum, sem af því myndi hljótast.
Hafi þetta verið viðvörun og kveðjuorð Gunnars
Thoroddsen til flokkssystkina sinna, þá stóð ekki á
því, að hann fengi tafarlaust skýr svör af hálfu
forustumanna Sjálfstæðisflokksins. Albert Guð-
mundssyni var teflt fram til að svara fyrir hönd þeirra.
Svar. hans var stutt og laggott: Ummæli Gunnars
Thoroddsen voru tímaskekkja.
Þetta þýðir með öðrum orðum: Það er tímaskekkja
að vera að rifja upp fyrri afstöðu Sjálfstæðisflokksins
og andmæla stefnu Reagans og Thatchers. Það eru ekki
lengur gamlar hugmyndir Gunnars Thoroddsen og
félaga hans, sem ráða í Sjálfstæðisflokknum. Nú eru
það Albert Guðmundsson, Ragnar Halldórsson,
Hannes H. Gissurarson og aðrir slíkir aðdáendur
Thatchers og Reagans, sem móta hugmyndafræði og
stefnu Sjálfstæðisflokksins.
Eftir þetta mætti kjósendum vera það ljóst hvaða
stefnu þeir eru að kjósa, ef þeir greiða Sjálfstæðis-
flokknum atkvæði.
Rafvæding dreifbýlisins
Eitt af þeim málum, sem voru afgreidd frá Alþingi
í þinglokin, var tillaga frá Stefáni Guðmundssyni og
níu Framsóknarflokksmönnum öðrum um að fela
ríkisstjórninni að sjá svo um að lokið verði á tveim
árum (1983 og 1984) rafvæðingu býla í sveitum og er
þá miðað við, að samveita nái til allra býla landsins
með allt að 6 km. eins vírs línu.
Hér mun um að ræða 25-30 býli, en alls munu nú
um 60 býli án rafmagns. Sum þeirra eru svo afskekkt
að leysa verður mál þeirra með öðrum hætti.
Stefán Guðmundsson lagði áherzlu á, að vatnsorkan
yrði notuð í stað innfluttrar orku hvarvetna þar sem
því yrði við komið. Fví væri hagkvæmt að ljúka
rafvæðingu dreifbýlisins sem fyrst. Alþingi féllst á
þessa skoðun og er það vel.
Þ.Þ.
skrifað og skrafað
Sökudólgar fundnir
■ Ungir framsóknarmenn
buðu Svavari Gestssyni fé-
lagsmálaráðherra í hádegis-
mat s.l. þriðjudag og spjall-
aði Svavar við gestgjafa sína
um hugðarefni sín, eins og til
stóð. Hann notaði tækifærið
til að ráðast að ráðherrum
Framsóknarflokksins, sér-
staklega utanríkisráðherra
og viðskiptaráðherra og taldi
að flest það sem miður hafi
farið í stjórnarsamstarfinu
væri þessum mönnum að
kenna. Þeir stæðu illa í stöðu
sinni og efndu til stirðlegrar
sambúðar við Alþýðubanda-
lagið. Steingrímur Her-
mannsson fékk heldur betri
einkunn, en á sjálfstæðis-
menn í ríkisstjórn og þeirra
hlutdeild í stjórnarsamstarf-
inu var ekki minnst, ef marka
skal blaðafréttir af fundinum,
en bæði Tíminn og Þjóðvilj-
inn skýra frá hvað þar var
efst á baugi.
Félagsmálaráðherra veitt-
ist mjög að Tómasi Árnasyni
viðskiptaráðherra fyrir að
hafa ekki takmarkað inn-
flutning til landsins og efla
með því innlendan iðnað.
Hann lét eins og engir al-
þjóðasamningar um frjálsa
verslun væru til og að það
væri einvörðungu viðskipta-
ráðherra sem staðið hefði að
óheftum innflutningi á kostn-
að innlendrar framleiðslu.
En spyrja má hvað álráðherr-
ann hefur gert til styrktar
íslenskum iðnaði þau ár sem
hann hefur verið að rífast við
íslenska bændur og sviss-
neska auðjöfra? Hvað hefur
félagsmálaráðherra gert í
því að torvelda innflutning á
tilbúnum húsum, sem ekki
standast þá gæðastaðla sem
íslenskum húsbyggjendum er
ætlað að fara eftir? Þau mál
heyra undir hann eins og
Guðmundur G. Þórarinsson
hefur bent á í sambandi við
innflutning tilbúinna húsa og
hefur farið fram á að ráða-
menn beiti sér fyrir að úr
verði dregið. Og hvernig hef-
ur fjármálaráðherra brugðist
við tillögum um að draga úr
skattabyrði á íslenskan
iðnað?
Óheilindi Ólafs Jóhannes-
sonar í ríkisstjórnarsamstarf-
inu, sem Svavar gerir að
umtalsefni, eru einkum falin
í því að hann hefur viljað
stjórna sínu ráðuneyti í friði
fyrir alþýðubandalags-
mönnum, sem ítrekað hafa
viljað hafa áhrif á gjörðir
utanríkisráðherra.
Hverjir sviku
gefín heit
Flokksformaðurinn kennir
framsóknarmönnum ein-
göngu um að stjórnarsam-
starfið hafi verið fremur stirt
á síðasta ári, en sér enga sök
hjá sjálfum sér eða flokki
sínum. Sannleikurinn er sá
að það hefur ávallt verið við
ramman reip að draga þegar
framsóknarmenn hafa lagt
fram tillögur til að halda í við
verðbólgu. Síðasta og
gleggsta dæmið, er að Al-
þýðubandalagið og Sjálf-
stæðisflokkur lögðust á eitt
um að koma í veg fyrir að nýtt
viðmiðunarkerfi fyrir laun
yrði lögfest á því þingi sem
nú er nýlokið. Ráðherrar Al-
þýðubandalagsins voru búnir
að fallast á að breyta þessu
verðbólgumyndandi kerfi og
var boðað lagafrumvarp um
það efni þegar bráðabirgða-
lögin sælu voru sett. En þegar
til kastanna kom heyktust
þeir á að standa við sam-
komulagið og íhaldið hjálp-
aði þeim við að hafa það að
engu.
Á sínum tíma var skipuð
ráðherranefnd og álviðræðu-
nefnd með góðu samkomu-
lagi allra aðila að ríkisstjórn-
inni til að kljást við Alusuisse
og ná samningum um hækkað
orkuverð. Ráðherranefndin
geyspaði golunni vegna þess
að iðnaðarráðherra hafði
ekkert við hana að tala, vildi
sitja einn að slagnum við dr.
Múller sem var fús til stór-
ræðanna og síðan hafa þeir
■ Svavar Gestsson
félagar skemmt skrattanum
með gagnkvæmum ásökun-
um og árangurinn eftir því.
Álviðræðunefnd var aldrei
ætlað annað hlutverk en að
hlíta forsögn Hjörleifs og
starfa samkvæmt þeim og
því fór sem fór.
Hraðmælgi félagsmálaráð-
herra dugir ekki til að kasta
öllum ágreiningsefnum sem
orðið hafa í stjórnarsamstarf-
inu í fangið á framsóknar-
mönnum og segja þá eina
bera ábyrgð á stirðnandi
sambúð.
Það er annars merkilegt að
Alþýðubandalagið skuli
aldrei geta fundið nein á-
greiningsefni við fhaldið í
ríkisstjórninni og hafa yfir
engu að kvarta í samvinnunni
, við sjálfstæðismenn. Það er
kannski ástæðan til þess að
þeir eru farnir að gjóa augun-
um til hægri þegar líður að
kosningum og sverja sig í
samvinnu við íhaldið þegar
mikið liggur við og flýta þarf
síðari kosningum til að hið
nýja samstarf smelli endan-
lega í liðinn.
Nýr meirihluti
Sjálfstæðismenn í stjórnar-
andstöðu leggja ekki síður
mikið upp úr því ágæta sam-
starfi sem tókst um tillöguna
marklausu um samkomudag
Alþingis og þykir mikil eftir-
sjá að hún var ekki afgreidd.
Morgunblaðið segir í leiðara
í gær:
Geir Hallgrímsson gagn-
rýndi málflutning framsókn-
■ Geir Hallgrímsson
armanna m.a. efnislega svo:
í fyrsta lagi segðu þeir, að
tillagan hafi enga þýðingu,
þar eð stjórnarskrá kvæði á
um hvérn veg Alþingi skyldi
kvatt saman. Þrátt fyrir það
hafi þeir gert samþykkt þess-
arar „þýðingarlausu" tillögu,
að þeirra mati, að fráfarar-
atriði úr ríkisstjórn!
í annan stað hafi fram-
sóknarmenn lagt á það þunga
áherslu, að Alþingi þyrfti að
taka á efnahagsvandanum
strax eftir fyrirhugaðar apríl-
kosningar. Engu að síðut
teldu þeir það hina mestu
goðgá að þingvilji um sam-
komudag Alþingis, eins fljótt
og frekast yrði við komið að
kosningum loknum, kæmi
formlega fram. Formaður
Framsóknarflokksins hnýtti
því raunar við hótun um út-
göngu, að framsóknarmenn
hafi lengi langað til að losna
úr þessari ríkisstjórn!
Sá þingvilji sem Geir Hall-
grímsson talar þarna um er
sameiginleg tillaga Sjálf-
stæðisflokks, Alþýðubanda-
lags og Alþýðuflokks. í þess-
ari viljayfirlýsingu kemur
fram að þríflokkarnir eru
staðráðnir í að efna til
tvennra kosninga í sumar og
æða út í síðari kosningarnar
án þess að taka á erfiðum
efnahagsmálum og vafalítið
óvinsælum ráðstöfunum til
þess svo að taka saman hönd-
um eftir síðari kosningar, en
þá reikna þeir með að fall-
kandidötum hafi skolað inn
á þing á ný. OÓ
starkaður skrifar
Pólitískt morð í höfuð
borginni í El Salvador
■ FRÉTTIN af morðinu á Marianellu Garcia Villas, sem
margir íslendingar kynntust er hún heimsótti landið fyrir
fáeinum mánuðum, hefur vakið óhug og fært þá ógnaratburði,
sem eiga sér stað í El Salvador, nær Islendingunt. Marianella
var lögfræðingur að mennt og starfaði sem formaður mann-
réttindanefndar El Salvador. Hún hafði farið til heimalands
síns til þess að leita frekari sannana fyrir því, að stjórnarherinn
notaði eiturvopn í baráttunni við skæruliða. Samkvæmt
blaðafréttum var hún að koma úr heimsókn til fjölskyldu í Sal
Salvador, höfuðborg landsins, og í þann mund að stíga upp í
bíl þegar tveir bílar með átta hermönnum óku þar framhjá.
Létu hermennimir vélbyssuskothríðina dynja á Marianellu og
þeim, sem með henni voru, og lést hún samstundis. Hún var
óvopnuð og myrt með köldu blóði að sögn talsmanna
mannréttindanefndarinnar.
Marianelia var hér á landi fyrr í vetur og ræddi bæði við
fulltrúa fjölmiðla og allra stjórnmálaflokkanna. Gerði hún þar
grein fyrir þeirri ógnarstjóm, sem nú væri í landi sínu, og það
hvernig mannréttindi eru fótum troðin af herstjórninni í El
Salvador. Hún flutti mál sitt stUIUega en af mikilli þekkingu á
aðstæðum og sárri reynslu. Hún var ein þeirra, sem lagði
megináherslu á að vekja athygli umheimsins á þeim hrikalegu
mannréttindabrotum, sem framin voru í landinu - og hefur
það nú bitnað á henni sjálfri. Hún hafði starfað fyrir
mannréttindasamtökin í mörg ár og kynnst afleiðingum
hryðjuverka stjórnarliöa af eigin raun. Þegar hún var að lýsa
þeim ógnum, sem landar hcnnar máttu búa við, var hún því
að skýra frá eigin reynslu.
Á sama tíma og stjórnarhermcnn í El Salvador myrtu
Marianellu eru stuðningsmenn herstjórnarinnar að knýja
fram stóraukna hernaðaraðstoð frá Bandaríkjunum. Ronald
Reagan, forseti Bandaríkjanna, hefur óskað eftir því við
handariska þingið, að hernaöaraðstoðin verði tvöfölduð og
jafnframt að fleiri bandariskir „hemaðarráðgjafar" verði
sendir til landsins. Það er því Ijóst, að í Hvíta húsinu vilja
menn halda áfram að styðja böðlana í San Salvador í stað þess
að ráðast að hinum eiginlegu rótum vandans, sem er annars
vegar hróplegt mísrétti þegnanna á nánast öHum sviðuni og
hins vegar ógnarsfjórn í skjóli hervalds.
Það er eins í El Salvador og mörgum öðmm löndum þar um
slóðir, að fámenn auðstétt hefur þar ráðið öllu og átt allt.
Misskipting gæða landsins er meiri cn svo að Islendingar eigi
auðvelt með að skilja slíkt ástand, svo fjarri er það okkar
aðstæðum. Almenningur í landinu er yflrleitt eignalaus og má
þakka fyrir að fá að lifa í fáeina áratugi. Uppreisnin í E1
Salvador byggist fyrst og fremst á því, að margir vilja ekki
lengur sætta sig við slíkt misrétti, samfara ógnarstjórn, og
segja því valdastéttunum stríð á hendur.
Ef Bandaríkin væru uppruna sínum trú ættu þau að standa
með lítilmagnanum í baráttunni fyrir réttlæti. En því miður
virðist ekkert eins fjarri hugum manna í Hvíta húsinu. Þar
vilja menn áfram styðja ógnarstjómina. Borgarastyrjöldin í E1
Salvador mun því halda áfram og verða sífellt illvígari.
-Starkaðac.