Tíminn - 18.12.1987, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Föstudagur 18. desember 1987
FRÉTTAYFIRLIT
TOKYO — Haröurjaröskjálfti
sem mældist 6,6 stig á Richter-
kvarða skók stór landsvæöi í
Japan í gærmorgun og létust
aö minnsta kosti tveir og 53
slösuðust. Þetta var einn harð-
asti jaröskjálftinn í Japan á
þessu ári en fimm aðrir sem
mælst hafa sex stig eöa meir
hafa orðið á árinu.
NIKÓSÍA — Útvarpið í Te-
heran sakaði Bandaríkjamenn
um að trufla íranskar ratsjár til
að gera flugvélum l’raka auð-
veldara með að ráðast.á skip
undanströndum írans. Útvarp-
ið sagði að íranar myndu ekki
taka þegjandi og hljóðalaust
slíkum „ofbeldisfullum aðgerð-
um“.
MOSKVA — Pravda, dag-
blað sovéska kommúnista-
flokksins, fullyrti að herinn
stæði sameinaður að baki
samkomulaginu um eyðingu
meðaldrægra og skammdræg-
ari kjarnorkuvopna sem þeir
Reagan Bandaríkjaforseti og
Gorbatsjov Sovétleiðtogi
undirrituðu á leiðtogafundinum
í Washington á dögunum.
Þessi skilaboð birtust á sama
degi og niðurstöður skoðana-
könnunar sem sýndi að rúm-
lega 50% aðspurðra Moskvu-
búa tók samkomulaginu með
fyrirvara.
LUNDÚNIR — Ríkisstjórn
Margrétar Thatcher í Bretlandi
tilkynnti að atvinnuleysi hefði
enn minnkað í síðasta mánuði
og nú væru tæplega 2,7 mill-
jónir manna án vinnu. Atvinnu-
leysingjum fækljpði um 66 þús-
und í nóvembermánuði og var
þetta sautjándi mánuðurinn í
röð sem atvinnuleysi fer
minnkandi.
JERÚSALEM — Minna var
um átök á hinum herteknu
svæðum ísraelsmanna, Gaza-
svæðinu og Vesturbakkanum,
í gær samanborið við undan-
farna daga. Engu að síður var
nokkuð um mótmælaaðgerðir
af hálfu Palestínumanna.
DUBAI — Eitt stærsta her-
skip bandaríska flotans var á
siglingu rétt hjá flutningaskipi
sem íranskir byssubátar réð-
ust á í gærdag. Bandaríska
skipið gat ekkert að gert þegar
l’ranarnir framkvæmdu árás
sína og kveiktu í flutningaskip-
inu vegna reglna um ao verja
aðeins þau skip er sigla undir
fána Bandaríkjanna. Þetta at-
vik þótti sýna hversu vanmegn-
ug hin áttatíu herskip Vestur-
veldanna eru í Persaflóanum.
PORTLAND — Gary Hart,
sem hefur ákveðið að taka að
nýju þátt í kosningaslagnum í
Bandaríkjunum, var efstur í
tveimur skoðanakönnunum
um hver væri vænlegasti fram-
bjóðandi demókrata í forseta-
kosningunum.
ÚTLÖND
ílll'liiipll.

«1

Kim Dae-Jung (t.v.) og Kim Voung-Sam: Stjónarandstaðan tapaði vegna valdadrauma þeirra.
Forsetakosningarnar í Suður-Kóreu:
Sundruð stjórnarandstaða
færði stjórnarliða sigur
Roh Tac-Woo varð öruggur sigur-
vcgari í forsetakosningunum í Suð-
ur-Kóreu en ekki virtust allir fagna
því og nokkur fjöldi stjórnarand-
stæðinga tók þátt í mótmælum á
götum úti og sakaði stjórnvöld um
að hafa svindlað í kosningunum.
Þegar flest atkvæði höfðu verið
talin upp úr kjörkössunum hafði
Roh um 37% atkvæða eða um
tveimur milljónum fleiri atkvæði en
hans hclsti keppinautur Kim Young-
Sam. Þriðji þungaviktarmaðurinn
Kim Dae-Jung kom svo næstur rétt
á eftir nafna sínum Young-Sam.
Leiðtogar stjórnarandstöðunnar
sökuðu ríkisstjórnina um stórsvindl
og einn hvatti fólk til að fara út á
göturnar í þeim tilgangi að steypa
stjórn landsins af stóli.
Ekki var þó að sjá í gær að
fjöldinn myndi fara að tilmælum
þessum, ríkisútvarpið í landinu
skýrði að vísu frá því að rúmlega tvö
þúsund manns hefðu mótmælt kosn-
ingaúrslitunum í borginni Kwangju
í suðurhluta landsins en annars virt-
ist ástandið nokkuð rólegt.
Roh Tae-Woo var frambjóðandi
stjórnarinnar sem nýtur stuðnings
hersins og fékk hann mun fleiri
atkvæði í kosningunum en höfuð-
paurar stjórnarandstöðunnar Kim
Young-Sam og Kim Dae-Jung.
Stjórnin hefur neitað öllum ásökun-
um um að kosningatölur hafi verið
„lagfærðar" Roh í hag.
í Kwangju, þar sem stuðningur
við Kim Dae-Jung er mikill, var fólk
á götum úti í vtgahug og einn spurði;
„Hvernig getur morðinginn Roh
Tae-Woo orðið forseti?".
Stjórnarandstaðan sakar Roh um
að hafa átt þátt í að berja niður
mótmælin í Kwangju árið 1980 en
herinn gekk þá svo harðlega fram að
193 manns létu lífið. Roh var þá
herforingi og síðar helsti samstarfs-
maður Chun Doo Hwan forseta sem
nú stígur niður úr stól sínum.
Roh sagði á blaðamannafundi í
gærdag að hann myndi vinna að því
að sætta andstæðinga og græða sárin
og minntist sérstaklega á atburðina í
Kwangju í því sambandi.
Leiðtogar stjórnarandstöðunnar
voru óhressir með kosningarnar,
sérstaklega Kim Young-Sam sem
fékk næstmesta fylgið í kosningun-
um. Hann kreppti hnefann á blaða-
mannafundi, lýsti kosningunum sem
einu allsherjar svindli og hvatti fólk
til að rísa upp gegn herstjórn Chun
Doo Hwan og Roh Tae-Woo.
Kim Dae-Jung sakaði stjórnina
einnig um að hafa svindlað í kosning-
unum og bætti við að hann og aðrir
stjórnarandstæðingar myndu hittast
nú í dag til að ræða hvernig hægt
væri að beita þrýstingi til að fá
kosningaúrslitin lýst ógild.
Margir urðu þó til að gagnrýna
Kimana tvo eftir að úrslitin urðu Ijós
og sögðu að þeir hefðu með því að
bjóða sig báðir fram fært stjórninni
sigurinn á silfurfati.
Einn óháður þingmaður, fyrrum
stuðningsmaður Kim Dae-Jung,
sagði við fréttamenn að fólk myndi
ekki fara að orðum Kimanna
tveggja, þeir hefðu tryggt Roh for-
setastólinn með sínum sjúku valda-
draumum.
Blaðið Hankook Ilbo tójc í sama
streng og sagði að framboð Kimanna
tveggja hefði sundrað stjórnarand-
stöðunni og þeir ættu báðir að segja
af sér sem leiðtogar hennar. Allir
fjölmiðlar landsins hvöttu til þess að
úrslitin yrðu virt þannig að í samein-
Roh Tae-Woo verður hinn nýi
forseti Suður-Kóreu.
ingu mætti koma á fullu lýðræði f
þessu landi sem stjórnað hefur verið
meira eða minna með valdboði síð-
ustu fjörutíu ár.
Lofað hefur verið þingkosningun-
um í febrúarmánuði og nái Kim
Young-Sam og Kim Dae-Jung að
sameina stjórnarandstöðuna í þeim
kosningum gætu þeir náð sterkri
aðstöðu á þingi og dregið þannig úr
völdum forsetans. hb
Tékkóslóvakía:
Gorbatsjov hvetur
Tékka til að taka
upp glasnost
Mikhael Gorbatsjov og Gústav
Húsak: Litlir kærleikar.
Gústav Húsak hinn 74 ára gamli
leiðtogi tékkneska kommúnista-
flokksins lét af embætti aðalritara
flokksins í gær eftir átján ár í þeim
stól. Húsak tók við embætti eftir að
Sovétmenn réðust inn í Tékkó-
slóvakíu árið 1968 og stjórnaði ávallt
í anda kommúnisma þeirra tíma.
Hin opinbera fréttastofa landsins
tilkynnti um valdaskiptin og sagði að
eftirmaður Húsaks væri hinn 65 ára
gamli ritari miðnefndar flokksins
Milos Jakes.
í gær hvatti svo Mikhael Gorbat-
sjov Sovétleiðtogi hinn nýja flokks-
forntann til að hrinda af stað pólit-
ískum og efnahagslegum umbótum í
landinu, skilaboð sem vestrænir
stjórnarerindrekar sögðu að sýndu
greinilega að Sovétmenn væru ekki
ánægðir með hversu hægt gengi að
koma endurbótum í gegn í Tékkó-
slóvakíu.
Ekki töldu þó margir að leiðtoga-
skiptin yrðu til þess að miklar breyt-
ingar yrðu á stjórnarfarinu í Tékkó-
slóvakíu. „Þeir eru báðir meðlimir
klíkunnar sem hefur verið við völd
síðan eftir innrásina," sagði einn
stjórnarerindreki um þá Húsak og
Jakes.
Samkvæmt heimildum frá Tékkó-
slóvakíu er líklegast að Húsak hafi
ákveðið að láta af embætti sínu sem
flokksformaður vegna versnandi
heilsu. Hann verður þó áfram forseti
landsins.
Jakes er sérfræðingur í efnahags-
málum og það getur haft sitt að segja
um framtíð landsins þar sem cfna-
hagsástandið er vægast sagt bágbor-
ið. Stjórnvöld fóru að dæmi Sovét-
stjórnarinnar og ákváðu að reyna að
koma af stað nokkrum umbótum á
efnahagskerfinu á þessu ári. Sumir
fréttaskýrendur töldu að þótt ekki
yrðu neinar meiriháttar breytingar á
tékknesku stjórnarfari við þessi
valdaskipti gæti verið að Jakes
reyndi frekar en nokkurn tíma
Húsak að koma í gegn slíkum um-
bótum.
Húsak hafði ísmugust á glasnost
eða opnunarstefnu Gorbatsjovs So-
vétleiðtoga og það var ekki fyrr en
síðasta vor sem hann lýsti opinber-
lega yftr ánægju með hana, reyndar
rétt áður en Gorbatsjov heimsótti
Tékkóslóvakíu. Leiðtogi þeirra
Tékka virtist reyndar alltaf vera hálf
upp á kant við þá nýju strauma í
Austur-Evrópu sem Gorbatsjov
virðist vilja vera talsmaður fyrir. hb