Tíminn - 11.05.1991, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Laugardagur 11. maí 1991
Glundroði ríkir í nýju stjórninni út af Skógrækt og Landgræðslu og Davíð Oddsson forsætisráðherra segir:
Heiðursmannasamkomu-
lag er oftúlkun hiá Jóni B.
Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráöherra segir aö hann og Dav-
íð Oddsson forsætisráðherra hafí gert heiðursmannasamkomulag
um að Skógrækt ríkisins og Landgræðsla ríkisins flyttust frá land-
búnaðarráðuneyti yfír til umhverfísráðuneytis. Davíð kannast ekk-
ert við slíkt samkomulag og segir að Jón Baldvin oftúlki orð sín.
Ágreiningur ráðherranna um þetta hefur valdið miklum titringi í
herbúðum stjórnarsinna.
Eitt af mörgum handaböndum Davíðs og Jóns Baldvins fýrír framan
myndavélamar.
Davíð og Jón Baldvin áttu saman
árangurslausan fund í gær þar sem
þeir reyndu að ná samkomulagi um
málið. Síðdegis kom þingflokkur Al-
þýðuflokksins saman til fundar og
eftir þann fund sagði Jón Baldvin að
enginn misskilningur væri uppi um
þetta mál milli sín og Davíðs og að
hann væri prýðilega sáttur við texta
fréttatilkynningar sem forsætisráð-
herra sendi frá sér fyrr um daginn og
málið því komið í réttan farveg.
Meira sagði ráðherrann ekki og svar-
aði ekki efnislega spumingum um
hvort samkomulag hafi verið gert
eða ekki.
Það var Tíminn sem fyrstur flutti
fréttir af því að ágreiningur væri í
ríkisstjórninni um hvort Skógrækt
ríkisins og I^ndgræðsla ríkisins
ættu að tilheyra umhverfis- eða
landbúnaðarráðuneyti. Jón Baldvin
Hannibalsson sagði blaðamanni
Tímans frá samkomulagi sem hann
hefði gert við Davíð Oddsson um að
flytja þessar tvær stofnanir til um-
hverfisráðuneytisins. Eiður Guðna-
son umhverfisráðherra sagði síðan
við blaðið að sér dytti ekki annað í
hug en að við samkomulagið yrði
staðið. Halldór Blöndal landbúnað-
arráðherra kannaðist hins vegar ekk-
ert við slíkt samkomulag og sagði að
þingflokki Sjálfstæðisflokksins hefði
ekki verið sagt frá því.
Jón Baldvin sagði á opnum fundi
sem Alþýðuflokkurinn hélt síðastlið-
iö miðvikudagskvöld að hann og
Davíð hefðu gert heiðursmannasam-
komulag um að flytja umræddar
stofnanir til umhverfisráðuneytisins
og hann treysti því að við það sam-
komulag yrði staðið.
í gær voru síðan mikil fundarhöld á
skrifstofu Davíðs Oddssonar í forsæt-
isráðuneytinu. Davíð ræddi bæði við
Jón Baldvin og Halldór Blöndal.
Ljóst er að þessir fundir voru árang-
urslausir. Eftir fundina gaf Davíð út
fréttatilkynningu þar sem segir að
formenn stjórnarflokkanna hafi orð-
ið ásáttir um að styrkja bæri um-
hverfisráðuneytið. Þar segir orðrétt:
„í því sambandi hljóta verkaskipti
milli einstakra ráðuneyta að koma til
álita þótt frá einstökum atriðum hafi
ekki verið gengið. Þessir þættir
verða ræddir á milli stjómarilokka
um leið og Iagabreyting á haustþingi
er undirbúin."
Menn eru sammála um að þessi
ágreiningur í hinni tíu daga gömlu
ríkisstjórn sé mikill álitshnekkir íyr-
ir hana. Formenn flokkanna töluðu
um það í stjórnarmyndunarviðræð-
unum að stjórnin væri mynduð á
trausti og trúnaði. Þessi ágreiningur
þarf hins vegar ekkert að koma á
óvart. Stjórnin var mynduð á aðeins
fjórum dögum og ekki gafst tími til
að fara yfir öll mál. Hægt hefði verið
að komast hjá þessum ágreiningi ef á
honum hefði verið tekið áður en
nýju ráðherrarnir settust f stólana
og áður en landbúnaðarráðherra og
umhverfisráðherra gafst tími til að
gefa yfirlýsingar um málið í fjölmiðl-
um.
Menn eru einnig sammála um að sé
það rétt hjá Jóni Baldvin að gert hafi
verið heiðursmannasamkomulag þá
hefði Davíð Oddsson átt að segja
þingflokki sínum frá því, a.m.k. hefði
hann átt að nefna það við Halldór
Blöndal áður en hann tók við lykla-
völdum í landbúnaðarráðuneytinu
að hugsanlega yrðu einhver verkefni
tekin frá hans ráðuneyti síðar á
þessu ári.
Það er orðið ljóst að það er ekki
meirihluti fyrir því í stjómarliðinu
að Skógræktin og Landgræðslan
verði flutt til umhverfisráðuneytis-
ins. Auk Halldórs landbúnaðarráð-
herra eru a.m.k. fjórir aðrir þing-
menn Sjálfstæðisflokksins þessu
andvígir. Þeir eru: Pálmi Jónsson,
Egill Jónsson, Eggert Haukdal og
Tómas Ingi Olrich. Umhverfísráð-
herra verður því að leita til stjómar-
andstöðunnar til að fá þetta mál af-
greitt á þingi.
Á aðalfundi Skógræktarfélags Ey-
firðinga, sem haldinn var sl. mið-
vikudag, var samþykkt ályktun um
að mótmæla hugsanlegum flutningi
Skógræktar frá Iandbúnaðarráðu-
neytinu til umhverfisráðuneytisins.
Bændur eru mjög óánægðir með
þessa tilfærslu og kom sú óánægja
vel fram á þessum fundi.
Á fundinum var m.a. bent á það að í
búvörusamningnum er gerð bókun
um að leggja tvo milljarða til skóg-
ræktar út af þeim samdrætti í sauð-
fjárframleiðslu sem gert er ráð fyrir í
samningnum. Því sé erfitt að sjá
hvernig hægt sé að aðskilja skóg-
ræktina frá landbúnaðarráðuneyt-
inu.
Tómas Ingi Olrich alþingismaður er
formaður félagsins. „Skógrækt ríkis-
ins hefur verið tengd atvinnuráðu-
neyti. Bændur hafa tekið æ meiri
þátt í skógræktarstarfinu. Samstarf
hefur aukist milli bænda, skógrækt-
arfélaganna í landinu og Skógræktar
ríkisins. Við teljum að þetta góða
samstarf sem þarna hefur skapast sé
m.a. því að þakka að skógræktin hef-
ur tilheyrt fagráðuneyti landbúnað-
arins.
Meðan þama er um að ræða starf-
semi sem flokkast undir búskap og
tengist landbúnaðinum mjög bein-
um tengslum sjáum við ekki nein
rök fyrir því að flytja hana yfir í um-
hverfisráðuneytið," sagði Tómas
Ingi. -EÓ
TENGIVAGN vörubíls valt síðdegis í gær þegar veríð var að aka í
uppfyllingu við bækistöðvar Hafnarmálastofnunar, neðanvert við
Kársnesbraut í Kópavogi, síðdegis í gær. Tvær traktorsgröfur þurfti
til að koma vagninum á réttan kjöl aftur. Ekki urðu slys á fólki.
Tímamynd: Pjetur.
Forsmekkur Kirkjulistahátíðar:
„Páll postuli“ kynntur
Verð „frjálsrar" þjónustu hækkað tvöfalt til fjórfalt meira en almennt vöruverð:
Vísitöluhækkun aldrei
meiri sl. 15 mánuöi
Kirkjulistahátíö hefst 18. maí nk.
Hápunktur hennar telst óhikað
flutningur á óratoríu Felix Mend-
elssohns „Paulus“ - „Páll postuli“
24. maí.
Þetta margræða verk verður kynnt
við guðsþjónustu í Hallgrímskirkju
Bifreiðaskoðun íslands ákvað á
miðvikudaginn að lækka gjaldskrá
sína um 5% að jafnaði. Þetta var
gert vegna tilmæla dómsmálaráð-
herra, en áður höfðu Neytendasam-
tökin krafist lækkunar á gjaldskrá.
Eftir þessa lækkun mun skoðun
bifreiða undir 5 tonnum þannig
kosta 2.230 krónur í stað 2.450 kr.
á morgun 12. maí kl 11:00. Sungnir
verða sálmar sem Mendelssohn not-
ar í verki sínu. Eftir messu segir
Hörður Áskelsson frá því og Mót-
ettukór Hallgrímskirkju gefur sýnis-
horn af tónlistinni.
áður og skoðun bifreiða yfir þeirri
þyngd 4.465 kr. en var áður 4.700 kr.
Áætlað tekjutap fyrirtækisins
vegna þessa er um 10 milljónir á ári.
Áformaðar framkvæmdir við bygg-
ingu fjögurra skoðunarstöðva úti á
landi munu ekki skerðast við þetta
en fjárþörfinni verður mætt með
auknum lántökum. -sbs.
„Það er fullkomiö ábyrgðarleysi ef
menn hafa ekki áhyggjur af þessari
þróun, að verðlag fari hér úr bönd-
unum að nýju,“ sagði Ögmundur
Jónasson, formaður BSRB, um þau
tíöindi að framfærsluvísitalan
hækkaði nú um 1,2%, sem er meiri
hækkun en nokkru sinni
áður á einum mánuði frá undir-
skrift þjóðarsáttarsamninga í febrú-
ar 1990. Síðan þá hefur vísitalan
aldrei náð eins prósents hækkun á
mánuði, fyrr en nú. Hækkunin í
sama mánuði í fyrra var t.d. um
0,9%. Síðustu tólf mánuði hefur
framfærsluvísitalan hækkað um
5,8%. Hún er nú 152,8 stig, sem að
sögn Hagstofunnar er 0,56% yfir
viðmiðunarmörkum kjarasamn-
inga.
Helmingur þeirrar hækkunar sem
nú varð á framfærsluvísitölunni, eða
0,6%, stafar af 3,5% hækkun á
rekstrarkostnaði einkabflsins. Þessi
hækkun er að mestum hluta til
komin vegna árshækkunar á ið-
gjöldum bifreiðatrygginganna sem
reiknast inn í vísitölugrunninn á
þessum tíma ár hvert. Þessi hækkun
svarar til um 1.200 kr. mánaðarlegr-
ar hækkunar á rekstrarkostnaði
heimilisbílanna, eða rúmlega fjór-
tán þús.kr. árshækkunar.
Þá kemur í ljós að sú 0,7% meðal-
lækkun sem kom fram á matvöru-
verði milli mars og apríl stóð ekki
lengi, heldur hefur nú öll gengið til
baka. Matvöruverð hækkaði nú að
meðaltali um 0,8% milli aprfl og
maí. Mest hefur hækkunin orðið á
ávöxtum, grænmeti og kartöflum
um 2% að meðaltali og sömuleiðis
um 1,4% á brauði og öðrum korn-
vörum.
Athyglisvert er hvað „frjáls" inn-
lend þjónusta virðist hafa hækkað
miklu meira í verði heldur en bæði
laun og verð á flestum vörum hvort
sem þær eru innlendar eða erlendar.
Nær fjórðungurinn af heildarút-
gjöldum „vísitölufjölskyldunnar"
fellur undir þennan þjónustulið. Og
verð þessarar „frjálsu" þjónustu hef-
ur nú hækkað um nær 12% að með-
altali á einu ári og hátt í 17% frá
byrjun þjóðarsáttar í febrúar í fyrra.
Þetta eru hlutfallslega um tvöfalt til
fjórfalt meiri hækkanir heldur orðið
hafa á verði innlendra framleiðslu-
vara. Verðhækkun þjónustunnar er
sömuleiðis rúmlega tvöfalt meiri
heldur en hækkun á framfærsluvísi-
tölunni í heild, hvort sem miðað er
við eitt ár eða 15 þjóðarsáttarmán-
uði. Opinbera þjónustan hefur á
hinn bóginn hækkað miklu minna,
eða um tæplega 5% á einu ári og
rúmlega 6% frá byrjun þjóðarsáttar.
Svo nýleg dæmi séu nefnd, þá hafa
t.d. drjúgar verðhækkanir á
„frjálsri" þjónustu verið að koma í
ljós í verðkönnunum sem Verðlags-
stofnun hefur nýlega gert á töxtum
hársnyrtistofa og bflamálningar-
verkstæða. - HEI
Er ríkisstjómin með óbundnar hendur
gagnvart kjarasamningum?
BSRB MÓTMÆLIR
VAXTAHÆKKUNUM
Stjóm BSRB sendi í gærdag frá BSRB segir að vaxtastefna ríkis-
sér tilkynningu þar sem vaxta- stjómarinnar, að láta markaðinn
hækkunum ríkisstjónarinnar er stjóma vöxtunum án þess að hafa
harðlega mótmælt. Segir að þar nein áhrif á, stríði gegn henn-
ámællsvert sé að ríklsvaldlð hafl ar eigin markmiðum. Launafólk
forgöngu að þessu og lögð fram mótmæli því að sá efnahagsbati
sú spuming hvort núverandi rík- sem nú sé í þjóðfélaginu verði ét-
isstjóra telji sig óbundna af kjara- inn upp af fjármagnskerfinu. Því
samningum þar sem lækkun fjár- sé alvarlega varað við afleiðingum
magnskostnaðar var sett í önd- frekari vaxtahækkana.
vegi. -sbs.
-aá.
Skoðunargjöld lækka