Tíminn - 11.06.1991, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 11. júní 1991
Tíminn 5
Ríkisstjórnin gefst upp við að spara í heilbrigðiskerfinu, tekur upp nýjan lyfjaskatt og:
SKELUR KOSTNAÐI
YFIR Á SJÚKUNGA
Heilbrígðisráðherra hefur gefið út reglugerð um þátttöku almanna-
trygginga í iyfjakostnaði. Hún er í samræmi við samþykkt ríkis-
stjórnarínnar frá því í maí, um að almannatryggingar taki minni
þátt í lyfjakostnaði en áður, en honum verði velt yfir á sjúklinga.
Þannig er ekki reynt að ná sparnaði í kerfinu, en kostnaður hins op-
inbera lækkaður með því að Ieggja 400 milljóna króna skatt á sjúk-
linga.
Aðgerðum ríkisstjórnarinnar nú
má skipta í femt. í fyrsta lagi skal
spara 100 milljónir með því að
hætta að greiða lausasölulyf, lyf sem
ekki þarf ávísun frá lækni til að
kaupa. Það skal gert þó þau séu
kevpt að ávísunlæknis.
I öðm lagi er fastagjald sjúklings
við hverja afgreiðslu hækkað um
13% úr 750 kr. í 850 kr. Fastagjald
elli- og örorkulífeyrisþega hækkar
úr 230 kr. í 250. Fastagjald fyrir lyf á
s.k. bestukaupalista lækkar hins
vegar um 9% úr 550 kr. í 500 fyrir
venjulega sjúklinga, og úr 170 kr. í
150 kr. fyrir elli- og örorkulífeyris-
þega. Um leið á sá skammtur, sem
fylgir einni afgreiðslu, aðeins að
duga til 60 daga, í stað 90 daga áður.
Sjúklingar þurfa því ekki aðeins að
borga meira fyrir hvern skammt,
heldur sækja sér skammt oftar. Með
öllu þessu skal spara 30 milljónir.
í þriðja lagi eru lyf færð til í flokk-
um. Ýmis Iyf, sem almannatrygg-
ingar hafa hingað til greitt að fullu,
verða nú aðeins greidd að hluta, eða
alls ekki. Með þessu skal spara 20 til
40 milljónir.
Við afgreiðslu lyfja, sem almanna-
tryggingar taka þátt í að greiða, þarf
sjúklingur að framvísa sérstöku
lyfjaskírteini, útgefnu af Trygginga-
stofnun. Til þess að fá það þurfa
menn að hafa notað viðkomandi lyf í
minnst sex mánuði.
f fjórða lagi skal hætta að greiða
sýkingalyf. Til þeirra teljast m.a. ým-
is hægðalyf, vítamín, húðlyf, ónæ-
missermi, bóluefni, neflyf, hálslyf,
hósta- og kveflyf, tetracýklínsam-
bönd, breiðvirk penicillín, cefal-
ósópórínsambönd, makrólíðar, pen-
icillín, súlfónamíðar, súlfónamíðar í
blöndum með öðrum sýkingalyfj-
um, önnur sýklalyf, róandi lyf,
svefnlyf og sníklalyf. Með þessu skal
spara 230 milljónir.
Reglugerð heilbrigðis- og trygg-
ingaráðherra er byggð á tillögum
starfshóps um lyfjakostnað. Hann
leggur og til að með haustinu verði
bestukaupalistinn lagður af og þátt-
taka sjúklings í lyfjakostnaði enn
aukin. Það verður gert með því að
tengja hana verði lyfsins, verði þeim
mun meiri sem lyfið er dýrara.
í flokk sýkingalyfja, sem almanna-
tryggingar hætta nú að greiða, falla
lyf sem mikið eru notuð af öllum al-
menningi. Með aðgerðum sínum er
ríkisstjórnin að færa kostnaðinn yfir
á sjúklinga. Til dæmis að taka kostar
venjulegur skammtur af lyfjum við
eyrnabólgum í ungbörnum um
3.000 kr., samkvæmt upplýsingum
úr apóteki. Mörg börn þurfa einn
slíkan skammt á mánuði. Öllum er
Ijóst að láglaunafólk munar um
minna.
Til lausasölulyfja teljast verkjalyf
og vítamín. Margt gamalt fólk tekur
Nýtt Aðalskipulag Reykjavíkur 1990-2010:
r
Ibúum Reykjavík-
ur fjölgar stöðugt
Fimmtudaginn 13. júní n.k. hefst
kynning á Aðalskipulagi Reykjavík-
ur 1990-2010. Sýningin stendur
til 31. júlí, en athugasemdafrestur
er til 8. ágúst.
Aðalskipulag Reykjavíkur 1990-
2010 er ný skipulagsáætlun til 20
ára með megináherslu á uppbygg-
ingu í borginni næstu fjögur árin.
Síðasta aðalskipulag var gefið út
1988 og gilti til 2004. Með staðfest-
ingu þessa skipulags er Aðalskipulag
Reykjavíkur 1984-2004 fellt úr gildi.
Stefnt er að endurskoðun aðalskipu-
lags fyrir Reykjavík á fjögurra ára
fresti, eða í upphafi hvers kjörtíma-
bils.
Uppbygging borgarinnar varð
nokkru hraðari seinustu 4 árin en
aðalskipulagið 1984-2004 gerði ráð
fyrir. Borgarbúum hefur t.d. fjölgað
heldur hraðar en áætlað var, eink-
um vegna fólksflutninga af lands-
byggðinni. Samkvæmt framreikn-
ingum er líklegt að íbúar Reykjavík-
ur verði 115-125 þúsund árið 2010,
þ.e. að borgarbúum fjölgi um 800 til
1200 manns á ári að meðaltali.
Samkvæmt skipulaginu verða
Borgarholtshverfin þrjú, norðan
Grafarvogar, fullbyggð við lok skipu-
lagstímans.
Ekki er gert ráð fyrir stórum ný-
byggingasvæðum innan núverandi
byggðar. Sem dæmi um möguleg
íbúðasvæði má nefna lóð Lýsis h.f.
við Grandaveg og athafnasvæði
Eimskipafélagsins við Borgartún
Helstu breytingar á stofnbrauta-
kerfinu eru m.a. ný vegtenging
(Sundabraut) yfir Kleppsvík og út á
Geldinganes. Ósabraut, sem tengir
saman Sæbraut og Höfðabakka yfir
Elliðaárhólma, verður líklega tekin í
notkun 1992 til 1993. Þá er gert ráð
fyrir nýrri stofnbraut, „Hlíðarfæti",
sunnan Öskjuhlíðar og yfirbyggðri
Fossvogsbraut í Fossvogsdal. Þá
verða nokkrar helstu stofnbrautir
Reykjavíkur breikkaðar, s.s. Mikla-
braut, Kringlumýrarbraut, Vestur-
landsvegur að Korpu, Höfðabakki,
Sæbraut vestan Kringlumýrar-
brautar og Eiðsgrandi.
Samhliða aðalskipulaginu hefur
verið unnið að heildarskipulagi
Öskjuhlíðar og Nauthólsvíkur sem
útivistarsvæðis, ásamt skipulagi
Laugardalsins sem íþrótta- og úti-
vistarsvæðis.
í undirbúningi er að gera Korpúlfs-
staði að menningarmiðstöð. í aðal-
skipulaginu er tekið frá land við
Korpúlfsstaði fyrir ýmsa menning-
arstarfsemi og heilsurækt.
slík Iyf og vítamín, að læknisráði.
Útgjöld þeirra munu aukast.
Ögmundur Jónasson, formaður
Bandalags starfsmanna ríkis og
bæja, segir: „Við höfum að sjálf-
sögðu þungar áhyggjur af þeirri
skammsýni stjórnvalda að skatt-
leggja sjúklinga. Við héldum að það
væru aðrir sem ætti fremur að
skattleggja. BSRB mun fjalla ítar-
lega um málið."
Finnur Ingólfsson, þingmaður
Framsóknarflokksins og fyrrverandi
aðstoðarmaður heilbrigðisráðherra,
segir: „Það kemur í ljós með þessar
eins og aðrar aðgerðir ríkisstjómar-
innar, að hér er um stefnubreytingu
að ræða. Fyrrverandi heilbrigðisráð-
herra, Guðmundur Bjarnason, lagði
alla áherslu á að herða að heildsölu
og smásölu lyfja. í tíð hans hefur
smásöluálagning á lyf lækkað úr
68% í tæp 60%. Heildsöluálagning
hefur lækkað úr 17% í 13.5%. Það
var leitað leiða til að nota s.k. bestu-
kaupalista og alltaf vísað á ódýrasta
lyfið og þannig náð fram sparnaði. í
tíð Guðmundar Bjarnasonar var því
hert að lyfsölunum og lyfjaheildsöl-
unum. Þeir fengu að bera byrðar
sparnaðarins.
Nú er frá þessu horfið og ekki reynt
að leita leiða til að spara. Viðbótar-
tekjum er beint inn í kerfið í stað
þess að hagræða í kerfinu. Skatt-
byrði fólksins er aukin með beinum
hætti. f stað þess að spara í kerfinu
eru tekjurnar auknar með aukinni
skattheimtu. Hún lendir á þeim sem
síst skyidi, sjúklingum, elli- og ör-
orkulífeyrisþegum, sem þurfa t.d. á
lausasölulyfjunum að halda. Þetta er
í samræmi við aðrar gerðir ríkis-
stjórnarinnar. Hún Ieggur lyfiaskatt
á sjúklinga, hún hækkar vexti á
þeim sem skulda mikið. Með öðrum
orðum: Flokkarnir, sem lögðu
mesta áherslu á skattalækkanir fyrir
kosningar, hafa gefist upp við að ná
fram hagræðingu og sparnaði, en
þyngja þess í stað skattbyrðina.
Og hér er um algjöra stefnubreyt-
ingu frá fyrri ríkisstjórn að ræða. í
stað þess að þeir, sem betur mega
sín, beri þyngstar byrðar, er auknu
fargi skellt á herðar þeirra sem
minnst mega sín, sjúklinga og elli-
og örorkulífeyrisþega. Það er kald-
hæðnislegt að Alþýðuflokkurinn,
Jafnaðarmannaflokkur íslands,
skuli standa að þessari stefnubreyt-
ingu,“ segir Finnur Ingólfsson, tals-
maður Framsóknarflokksins í heil-
brigðismálum.
Reglugerðin tekur gildi 1. júlí nk.
hiá-akureyri/-aá.
GesturÓlafsson frá umhverfisráðuneyti, Elín Pálmadóttirfrá félagsmálaráðuneyti, Þorvaldur Öm Ámason
frá menntamálaráðuneyti og formaður nefndarínnar, Siguríín Sveinbjamardóttir, verkefnastjórí Miljö ‘91 og
Hrafrí V. Fríðríksson ftá heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneyti.
Norræna umhverfisráðstefnan Miljö hefst á morgun:
Um 1000 manns taka
þátt í ráðstefnunni
Dagana 12. til 14. júní fer fram hér á landi norræna umhverfis-
ráðstefnan Miljö. Aðalmarkmið ráðstefnunnar er að efla umhverf-
ismenntun á Norðurlöndum og verður augunum beint að íslandi
í þetta sinn. Á ráðstefnunni verður reynt að varpa ljósi á helstu
umhverfismál samtímans. í efnisvali er lögð áheyrsla á að kynna
íslenskar aðstæður og starfsemi hér á landi.
Litið verður á þau mál út frá nor-
rænum sjónarhóli og í alheims-
samhengi. Ráðstefnan er haldin
fyrir fóstrur og kennara á öllum
skólastigum svo og þá sem vinna
að umhverfisfræðslu, bæði starfs-
menn og stjórnendur eða þá sem
hafa áhuga á þessum málum.
Samstarfsnefnd 4 ráðuneyta hefur
yfirumsjón með undirbúningi ráð-
stefnunnar. Einn fulltrúi frá hverju
ráðuneyti á sæti í nefndinni og hef-
ur nefndin haft samráð og sam-
vinnu við fiölmarga aðila við mót-
un ráðstefnunnar. Alls hafa verið
skipulögð 12 umræðuefni á ráð-
stefríunni og fólk hefur valið sér
hópa eftir sínu áhugasviði. Þar
verður fjallað um ýmis atriði er
varða umhverfið. Til dæmis verður
rætt um umhverfið og heimilis-
hald í nútíma þjóðfélagi og börnin,
vinnuna og umhverfið. Erlendir og
íslenskir fyrirlesarar hafa verið
fengnir til þess að fjalla um ýmis
málefni og svo gefst ráðstefnugest-
um kostur á að fara í margskonar
vettvangsferðir.
Þetta er í fimmta sinn sem ráð-
stefnan er haldin og hafa Norður-
löndin skipst á um að halda hana.
Svíar héldu fyrstu ráðstefnuna árið
1983, Norðmenn þá næstu 1985,
Finnar þá þriðju 1987 og Danir
héldu ráðstefnuna árið 1989. Alls
hafa um 1000 manns ávallt sótt
ráðstefnuna og lítur út fyrir að að-
sóknin verði svipuð hér á landi.
Búist var við að aðsókn yrði eitt-
hvað dræmari hér, þar sem dýrara
er að ferðast hingað og þátttöku-
gjald er frekar hátt, en svo virðist
þó ekki vera. Aðstandendur ráð-
stefnunnar segja að svonefndur
þýðingarstyrkur hafi þó eflaust
haft nokkur áhrif á aðsóknina, því
nú sé allt efni á ráðstefnunni þýtt á
þrjú tungumál, en það hafi ekki
verið gert áður. í fyrsta sinn er þýtt
á finnsku og alls hafa 145 Finnar
tilkynnt um þátttöku, en það er
mun meira en var á síðustu ráð-
stefnu.
í kvöld hittast ráðstefnugestir og
þiggja þeir boð borgarstjóra í sund-
laugunum í Laugardal, en formleg
setning ráðstefríunnar er ekki fyrr
en á morgun.
Sýningar, sem haldnar eru í
tengslum við ráðstefnuna, eru öll-
um opnar, svo og kvikmyndahátíð
sem haldin verður í Norræna hús-
inu og mun aðgangur vera ókeyp-
is.
-j*