Tíminn - 09.08.1996, Page 6

6
Föstudagur 9. ágúst 1996
Einvalaliö tónlistarmanna heldur til á Kirkjubœjarklaustri í nœstu viku og efna til tónleika helgina 16.-18. ágúst:
Kammertónlist á Klaustri
Unnendur kammertónlistar
sem hyggjast leggja leib sína á
Kirkjubæjarklaustur helgina
16.-18. ágúst fá þar sitthvab
vib sitt hæfi því þar verba
haldnir þrennir kammertón-
leikar, kl.21 á föstudegi og
kl.17 á laugardegi og sunnu-
degi. Þab er menningamefnd
Skaftárhrepps sem stendur ab
tónleikunum og er þetta í
sjötta sinn sem kammerhelgi
sem þessi er haldin á Klaustri.
„Þetta hefur gengib mjög vel, í
fyrra var t.d. fullt á öllum tón-
leikunum," sagbi Edda Er-
lendsdóttir, píanóleikari og
listrænn stjómandi helgar-
innar, í samtali vib Tímann.
„Fólk kemur töluvert að sunn-
an og af Suöurlandinu. Svo eru
margir sem eru að ferðast um
landið miðað við að vera á
Klaustri á þessum tíma." Að
sögn Eddu eru sumir tónlistar-
unnendur árlegir gestir á tón-
leikunum og kjósa margir gest-
anna að gista á Klaustri yfir
helgina því efnisskráin er mjög
fjölbreytt. Fólki er því bent á að
tryggja sér gistingu tímanlega
því reynsla undanfarinna ára
hefur sýnt að mikil ásókn er í
gistirými á Klaustri helgina sem
kammertónleikarnir eru haldn-
ir.
Tónlistarmennirnir eru átta
og koma þeir saman á mánu-
daginn á Klaustri og æfa saman
alla vikuna verk og sönglög eftir
Mozart, Smetana, Hindemith,
Jón Leifs, Britten, Haydn, Schu-
rnann,, Brahms, Schubert, Ey-
þór Stefánsson, Árna Björnsson
og Dvorak.
Edda er meðal hljóðfæraleik-
ara en hún leikur á píanó. Edda
hefur búið í París síöastliðin 23
ár og var nýlega veitt staða við
Tónlistarskólann í Versölum.
Enski píanóleikarinn Norma
Fisher kemur á Klaustur en hún
var snemma talin gædd fá-
heyrðri tónlistargáfu. Hún hef-
ur unnið til verðlauna fyrir pí-
anóleik og starfað sem einleikari
fyrir margar frægustu hljóm-
sveitir Breta. Síðustu árin hefur
hún einnig kennt á námskeið-
um og skólum víðs vegar um
heiminn og setið í dómnefnd-
um. Hún er ekki síst þekkt fyrir
fjölhæfni í túlkun.
Söngvarinn að þessu sinni er
Gunnar Guðbjörnsson sem var
fastráðinn ljóðrænn tenór við
óperuna í Lyon í Frakklandi í
vetur en hann hefur sungið í
óperuhúsum víða um Frakkland
og annars staðar í Evrópu, þ.á
m. The Royal Albert Hall. Þá
hefur hann sungið inn á geisla-
diska og fyrir útvarp.
Aðrir tónlistarmenn sem
koma fram eru Joseph Ogni-
bene, fyrsti hornleikari Sinfón-
íuhljómsveitar íslands frá 1981,
og Bernardel strengjakvartett-
inn sem skipaöur er Zbigniew
Dubik, fiðlu, Grétu Guðnadótt-
ur, fiðlu, Guðmundi Kristins-
syni, víólu og Guðrúnu Th. Sig-
urðardóttur, selló. LÓA
Akranes þakkar Vigdísi
Bæjarráb Akraness gerbi sam-
þykkt á fundi sínum í gær þar
sem Vigdísi Finnbogadóttur
fráfarandi forseta eru færbar
bestu þakkir fyrir störf hennar
síbustu 16 árin.
Segir að Akurnesingar minn-
ist þar sérstaklega ánægjulegrar
heimsóknar hennar árið 1992 er
hún heiðraði þá með nærveru
sinni við hátíðarhöld á 50 ára
afmæli kaupstaðarins.
Bæjarráðið árnaði einnig, fyr-
ir hönd allra Akurnesinga, ný-
kjörnum forseta íslands, Ólafi
Ragnari Grímssyni og eigin-
konu hans Guðrúnu Katrínu
Þorbergsdóttur allra heilla í
störfum þeim sem þau eru að
taka við í þágu íslensku þjóðar-
innar.
-ohr
Á horni Bárugötu og Garðastrætis er
reisulegt steinhús sem vekur athygli.
Kringum glugga hússins er upphleypt
mynstur gert af steinsteypu, og fer það
vel við byggingarlag þess.
í september 1921 fær Gísli Jónsson
vélstjóri leyfi til aö byggja tvílyft íbúðar-
hús úr steini á horni Bárugötu vestan
Garðastrætis, 125,3 ferm. með kjallara.
Leyfið var þeim skilyrðum bundið að
tröppur í inngangi yrðu innanhúss.
Þann 9. september sama ár, ritaöi Ein-
ar Erlendsson, húsameistari, Skólastræti
2 B, bréf fyrir hönd Gísla Jónssonar, til
byggingarnefndar Reykjavíkur, þar sem
hann óskar svara við því af hverju hús
Gísla Jónssonar, eitt af öðrum nálægum
húsum reistum á svipuðum tíma, eigi að
vera með yfirbyggðar tröppur að inn-
gangi hússins.
í svarbréfi frá byggingarnefnd Reykja-
víkur, dagsettu 16. september, er veitt
leyfi fyrir útitröppum allt að 1,5 m. á
hæð.
Árið eftir lét Gísli Jónsson byggja
hluta hússins að Bárugötu 2. Húsið var
79,5 fermetrar, byggt í kastalastíl.
Fyrsta brunavirðingin var gerð sama
ár. í þeirri virðingu er sagt að Gísli Jóns-
son vélstjóri hafi byggt nýtt íbúðarhús
úr steinsteypu, með járnþaki á borðasúð
með pappa í milli.
Á hæðinni eru fjögur íbúðarherbergi,
eldhús, búr, vatnssalerni og gangur. All-
ir útveggir eru klæddir innan með korki,
sem er kalksléttaður innan og með
álímdum veggjapappír.
Tvö steinsteypuloft eru í húsinu,
kalksléttuð og máluð að neðan. Kjallari
er undir öllu húsinu, fjórar álnir á hæð.
Þar eru þrjú íbúðarherbergi, með sams-
konar frágangi og á hæðinni, miðstöðv-
arklefi, geymsluherbergi, gangur og
vatnssalerni. Þar er timburgólf yfir stein-
steypugólfum. Línolíumdúkur er á gólf-
um í herbergjum. í eldhúsi, gangi og
vatnssalerni á aðalhæð er flísagólf. I hús-
inu er miðstöðvarhitun, rafmagns-,
vatns-, gas - og skólpleiðslur.
í manntali frá desember 1922 eru eft-
irtaldir skráðir til heimilis að Bárugötu 2:
Gísli Jónsson vélstjóri, fæddur 17. ágúst
1889 að Litlabæ á Álftanesi; Hlín Þor-
steinsdóttir, kona Gísla, fædd 5. desem-
ber 1899 í Reykjavík; Guðrún Gísladótt-
ir, ungbarn; Karólína Jóhannsdóttir
þjónustustúlka, fædd 28. oktober 1901 í
Hull Englandi; ÍCristján Kristjánsson
nemandi, fæddur 6. ágúst 1899 í Hafnar-
firði; Benedikt Ögmundsson nemandi,
fæddur 4. oktober 1902; Jón Magnússon
sjómaður, fæddur 28. mars 1906 í Vest-
mannaeyjum; Guðlaugur Þorsteinsson
nemandi, fæddur 14. október 1900 á
Vopnafirði; Sigurjón Jóhannesson nem-
andi, fæddur 30. ágúst 1898 í Flatey;
Guðbjörg Scheving nemandi, fædd 5.
febrúar 1892 að Læk Hróastungu og Sig-
urður Gröndal verslunarmaður, fæddur
3. nóvember 1903 í Ólafsvík.

....L.:.....
Bárugata 2
Á þessum tíma
var húsnæðis-
skortur í Reykjavík
og erfitt fyrir utan-
bæjarfólk að fá
húsnæði. Þá fengu
námsmenn og annað fólk sem þau Gísli
og Hlín þekktu, að búa á heimili þeirra á
meðan húsrúm leyfði. Þau hjón vom
mjög rómuð fyrir gestrisni og stuðning
við ungt og efnilegt námsfólk.
í apríl 1926 fær Gísli Jónsson leyfi fyr-
ir stækkun hússins um 46,65 rúmmetra.
Þá var byggt vestan við húsið og þakhæð
með þremur kvistum reist ofan á. Yfir
þakhæðinni var efraloft. Á aðalhæð voru
fimm íbúðarherbergi, eldhús, búr og
tveir gangar.
Á þakhæð vom fjögur íbúðarher-
bergi, eldhús, búrskápur, baöherbergi,
klósett, fataklefi og tveir gangar. Á háa-
lofti var þurrkloft, fjögur íbúðarherbergi
og fataklefi. Sama ár í nóvember var
leyft að stækka inngang um 2,8 fermetra
og gera hringstiga frá aðalhæb. Ári síðar
er byggð hjólhestageymsla á lóðinni.
Hluti hennar var tekinn undir kæli fyrir
ávexti og er þab líklega fyrsta ávaxta-
geymsla á íslandi. Þar var einnig gerður
frystiklefi. Bæði hann og kælinn voru
ætlaðir til heimilisnota. En nágrannar
og fleiri, fengu að geyma kjöt og aðra
vibkvæma matvöm á meðan pláss
leyfði.
í brunavirðingu sem gerð var 1935, er
sagt ab húsib sé ab mestu leyti óbreytt
frá virðingu 21. oktober 1926. Þá er get-
ib um bifreiöaskúr sem byggður var
1932 hafi verið lengdur um 4,5 metra og
sé 11,3 m. á lengd og 3,7 m. á breidd. Þá
er stærb
geymsluskúrsins
5.8 m. á lengd og
2.9 á breidd, með
t v e i m u r
geymsluklefum.
Gísli Jónsson var sonur Jóns Hall-
grímssonr, útvegsbónda og síðar kaup-
manns á Bakka í Arnarfirbi og konu
hans Guðrúnar Jónsdóttur frá Grashús-
um á Álftanesi. Gísli nam vélvirkjun hjá
Jessen á ísafirði 1908-1909. Fór í fram-
haldsnám á ámnum 1913-1916, til Eng-
lands og Kaupmannahafnar. Gísli Jóns-
son var handhafi prófskírteinis nr. 1
sem vélstjóri. Hann var vélstjóri á Gull-
fossi og á ýmsum skipum Eimskipafélags
íslands og var fyrsti starfandi vélstjóri
hjá Eimskip með íslenskt vélstjórapróf.
Gísli Jónsson stofnabi ýmis fyrirtæki og
tók mikinn þátt í opinberum störfum.
Hann var alþingismaður á árunum 1924
til 1956 og 1959 til 1963. Var formaður
fjárveitingarnefndar Alþingis og Þing-
vallanefndar. Hann var forseti Norður-
landaráðs á árunum 1959 til 1963. Hér
hefur aðeins fátt verið talið upp af störf-
um þessa merka manns, sem hann vann
í þágu þjóðar sinnar. Kona Gísla Jóns-
sonar var Hlín Þorsteinsdóttir dóttir Þor-
steins Jónssonar járnsmiðs og konu
hans Guðrúnar Bjarnadóttur sem
bjuggu á Vesturgötu 33, í Reykjavík. Þau
eignuðust þrjú mannvænleg börn sem
öll eru hámenntuð.
Ábur en Hlín giftist var hún í námi í
Kaupmannahöfn, nam þar hússtjórn.
Hún var mikil garðræktarkona og í garð-
inum við húsið uxu suðrænar skraut-
jurtir sem sjaldséðar em í görðum á ís-
HÚSIN í BÆNUM
FREYJA JÓNSDÓTTIR
landi. Þar ræktaði hún bæði rósir og
nellikur. Reynitrén sem eru í garöinum
Bárugötumegin eru gróbursett af þeim
hjónum Gísla og Hlín. Baka til við húsið
var matjurtagarður og var þar mikill fjöl-
breytileiki í ræktum grænmetis. Hlín
Þorsteinsdóttir lést 9. nóvember 1964.
Gísli Jónsson lést 7. oktober 1970.
Árið 1950 verða eigandaskipti að
Bárugötu 2. Gísli Jónsson og Hlín Þor-
steinsdóttir seldu Einari Sigurðsyni og
konu hans Svövu Ágústsdóttur húsib.
Einar Sigurðsson var fæddur 7. febrúar
1906 að Heiði í Vestmannaeyjum. For-
eldrar Einars voru hjónin Sigurður Sigur-
finnsson hreppstjóri og Guðríður Jóns-
dóttir. Einar var mjög þekktur mabur í
þjóblífinu. Árið 1924, aðeins átján ára
gamall, stofnsetti hann sína fyrstu versl-
un í Eyjum, sem hann nefndi Boston og
rak hana til ársins 1940. Hann átti alls
tíu verslanir í Eyjum. Einar Sigurðsson
kom á fót stórútgerð og fiskvinnslu,
bæbi í Reykjavík og Vestmsnnaeyjum.
Einnig gerði hann út frá Vestfjörðum og
Keflavík og rak þar fiskvinnslu. Hann
kom á fót Hraðfrystistöð Vestmannaeyja
og Hrabfrystistöðinni í Reykjavík við
Mýrargötu. Á tímabili gerði Einar Sig-
urðsson út fimmtán skip. Kona Einars
var Svava Ágústsdóttir, fædd 24. júlí
1921 að Saurbæ á Kjalarnesi. Svava og
Einar eignubust ellefu börn og komust
tíu þeirra upp. Þau eru öll háskóla-
menntuð og er þab sennilega einsdæmi
um svo stóran systkinahóp.
Einar Sigurbsson sat í bæjarstjórn
Vestmannaeyja og var trúnaðarmabur í
byggingasjóði verkamanna og mikill
áhugamabur um bætt lífskjör verka-
fólks. Hann var einn af stærstu atvinnu-
rekendum þessa lands. Yfir vertíðina
veitti hann hundruðum manna vinnu
og þegar best lét voru allt ab sjö hundr-
uð manns í einu með atvinnu á hans
vegum. Af þessu öllu fékk hann viður-
nefnið „ Einar ríki." Þórbergur Þórbar-
son rithöfundur skrásetti æviminningar
Einars Sigurðssonar og eru þær í þremur
bindum. Þar er ab finna skemmtilega
mynd af Sæbjörgu, tólf lesta bát, sem var
fyrsta skipiö sem Einar eignaðist.
Einar Sigurðsson lést 22. mars 1977.
Svava Ágústsdóttir lést 30. nóvember
1978.
Árið 1980 keyptu St. Jósefssystur
Bárugötu 2. Þær hafa átt húsið síðan.
Núna er búið að byggja yfir útidyra-
tröppur á húsinu en það munu systurn-
ar hafa látið gera.
Bárugata 2 er hús gæfunnar. Þar ólust
upp þrettán börn sem öll luku námi frá
Háskóla íslands og nokkur fóru til fram-
haldsnáms í erlendum háskólum.
Þegar Þorsteinn Gíslason var drengur,
rispaði hann með demantshring nafn
móður sinnar, „Hlín," í rúðu í einum
glugganum á húsinu. Þorsteinn var
lengi forstjóri í Coldwater í Bandaríkj-
unum.