Morgunblaðið - 21.05.2006, Blaðsíða 36

36 SUNNUDAGUR 21. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Grandagarði 2, sími 580 8500
Sérútbúin fyrir Norðurlönd, strangar kröfur um
gæði og umhverfissjónarmið.
ALDE miðstöðvarkerfi.
Ein þau vinsælustu
á Norðurlöndum
Opið
virka daga 10 – 18
laugardaga 10 – 16
sunnudaga 12 – 16
Okkur Íslendingumfinnst ekkert eðli-legra en að eiga að-gang að ósnortinnináttúru í ekki nema
hálftíma fjarlægð frá heimilum
okkar. Svæði þar sem maður getur
endurnýjað sál sína og stigið út úr
amstri götulífsins. Landsvæði sem
þjóðin deilir. Fyrir okkur er þetta
svo sjálfsagt að það vill gleymast
að þetta eru dýrmæt forréttindi
sem mörg ríki hafa glatað.
Í landi þar sem maðurinn hefur
skipulagt hvern einasta skika,
hvort sem er undir ræktað land
eða borgarlandslag, verða þeir ör-
fáu þættir sem enn eru ósnortnir
og óbeislaðir vandfundnir. Holland
er dæmi um þetta. Þar í landi er
aðeins pínulítill skiki eftir af
ósnortinni náttúru. Ef Hollendinga
langar út í óspillta náttúru geta
landsmenn komið þangað og séð
nokkur villt dádýr á beit og notið
þess að fá sér lítinn göngutúr á
„villta“ landskikanum. Í Hollandi
hefur maðurinn algjörlega mótað
landið eins og honum þóknaðist,
fyllt upp, grafið, mokað, múrað,
byggt og skipulagt akra og stein-
steypu. Það er vegna þessa sem
hollenski hönnuðurinn Simon Heij-
dens hefur gert sér far um að leita
að óbeislaðri náttúru.
„Borgarbúar lifa í tilbúnu lands-
lagi, meira að segja trén á göt-
unum eru vel skipulögð og þar af
leiðandi ekki partur af náttúrunni.
Hins vegar er vindurinn, sem hvín
í laufum trjánna, ósnortin nátt-
úra,“ segir Heijdens.
Veðrið er stór partur af lífi fólks
víðast hvar í heiminum og sem
betur fer ennþá partur af nátt-
úrunni, en það er erfitt að ímynda
sér að í Hollandi er veðrið orðið
einn af þeim fáu þáttum sem ekki
eru skipulagðir af manninum.
Heijdens kom auga á vindinn og
hefur nýtt sér náttúrulegan hreyf-
anleika hans til að skapa lífræna
hönnun inni í borgarlandslagi.
Hönnun hans er ljósainnsetning
sem aðeins birtist eftir myrkur og
hverfur við dögun. Hún hefur verið
sett upp í nokkrum borgum, nú
síðast á Salone del Mobile, hönn-
unarmessunni, í Mílanó. Teikningu
af tré er varpað víðs vegar um
borgina, á húsveggi, í dimm húsa-
sund, á fjölfarna staði og fáfarna.
Tréð er í raunstærð og hreyfast
greinar þess eftir vindinum sem úti
blæs. Laufin eru aftur á móti næm
fyrir hljóði; umhverfishljóð eins og
í bílflautu eða kall vegfarenda ger-
ir það að verkum að lauf fellur af
grein og svífur til jarðar þar sem
því er varpað á gangstéttina. Eftir
því sem líður á nóttina falla fleiri
lauf af trénu, en það er háð umferð
fólks á svæðinu það kvöldið hvort
tréð er orðið bert undir morgun og
laufin synda á jörðinni … eða ekki.
Með þessu móti er það ekki fyr-
irfram ákveðið hvernig tréð hreyfir
sig heldur er það í höndum vinds-
ins og umhverfisins hvernig þessi
innsetning þróast yfir nóttina.
Þessi tilviljanakenndi þáttur er
mjög áhugaverður í hönnun sem
yfirleitt er fullmótuð þegar neyt-
andinn kemst í tæri við hana.
Á þennan hátt er ekki verið að
þvinga náttúruna í einhvern farveg
heldur er verið að nýta sér flæði
Hversdagsleiki okkar
er öðrum gersemar
Í hlutarins eðli | Ósnortin
náttúra er nokkuð sem við
Íslendingar tökum oft sem
sjálfsögðum hlut, segir
Guðfinna Mjöll Magnús-
dóttir. Svo er þó ekki alls
staðar og hefur Hollending-
urinn Simon Heijdens farið
frumlegar leiðir í sköpun
sinni og leitað fanga í
óbeislaðri náttúru.
Simon Heijdens
Ljósainnsetningin sem Heijdens setti upp á Salone del Mobile, hönnunarmess-
unni í Mílanó á Ítalíu í apríl. Laufin falla af trénu þegar farið er framhjá því.
Sprungur myndast í keramikmunum Simons Heijdens og verði þeim mun meira
áberandi eftir því sem notkunin verður meiri.
Saga hlutanna byggist á notkun þeirra. Bollastell Heijdens eru nánast lifandi.