Morgunblaðið - 26.08.2008, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 26. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Trúlega hefur enginn atburður í allri Íslandssögunni stækkað landið jafn mikið.
VEÐUR
Forvitnilegar upplýsingar um tóm-atarækt á Íslandi birtust í Morg-
unblaðinu á sunnudag.
   
Þrefalt meira verður framleitt aftómötum í ár en fyrir fimm ár-
um. Þá voru aðallega framleiddir
hefðbundnir matartómatar, nú geta
neytendur valið úr alls konar sérteg-
undum.
   
Hvað hefurbreytzt á
fimm árum? Jú,
tollar á inn-
fluttum tómötum
voru felldir niður.
„Við sáum að ef
við myndum ekki
auka fjölbreytn-
ina og leggja aukna áherslu á rækt-
un sértegunda til að þjóna neyt-
endum væri auðvelt að kaffæra
okkur með innflutningi,“ segir tóm-
atabóndi við blaðið.
   
Frjáls innflutningur á landbún-aðarvörum hafði með öðrum
orðum þau áhrif, sem margir spáðu;
að innlendir framleiðendur brugð-
ust við með því að auka vöruþróun
og fjölbreytni. Þeir hafa getað
stækkað afurðastöðvarnar. Neyt-
endur kjósa áfram íslenzku vörurn-
ar, þótt innflutningur sé í boði. Verð-
ið hefur lækkað.
   
Sá, sem stóð fyrir þessari árang-ursríku breytingu í frjálsræð-
isátt heitir Guðni Ágústsson. Hann
var landbúnaðarráðherra þegar toll-
ar á grænmeti voru felldir niður.
   
Nú er Guðni Ágústsson í fundaferðum landið. Má ekki gera ráð
fyrir að hann leggi til að haldið verði
áfram á þeirri braut sem hann
markaði og tollar felldir niður af
fleiri búvörum?
   
Landbúnaðurinn mun bregðast viðsamkeppninni – eða hvað? Hefur
Guðni ekki trú á fleiri bændum en
tómatabændum?
STAKSTEINAR
Guðni Ágústsson
Tómatarækt í tollfrelsi
SIGMUND
 

 

 












!
"

#$



%&'
(

)
























*(! 
+ ,-
.

&
/
0
  

+
-

 






















12
 

 1
3


42-2
 *
-

5

1
%
6!(78
9 4
$

(



  ! ""
!""!




!""!


#$%








:

3'45 ;4
;*<5= >?
*@./?<5= >?
,5A0@ ).? &   &                   

      









*$BC 

 



   


  
   
 


 !! "  #
 $  %& 
 

*!
$$B *!
'(  ) 
 ( 

%
 $
*$
<2

<! <2

<! <2

'%)
"!  +
"
, -!$".

CDB
E











 
 

 
<7


'  !  
 
 
  

( 

" )


< 

*
( 

   

 !

 
"  #!  ( 

"  #!    (  

  
( 
 
"   + 
/0!!  $11

"!$  2 $
$ +
"

Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://morgunbladid.blog.is/
FRÉTTIR
HEILDARSKULDIR íslenskra
heimila við innlánsstofnanir námu
963 milljörðum í júlí og hækka skuld-
ir um fjórtán milljarða frá því í júní.
Þetta kemur fram á vef Seðlabank-
ans sem hefur birt nýjar tölur um
inn- og útlán bankakerfisins.
Hlutfall gengisbundinna og verð-
tryggðra lána helst nærri óbreytt í
júlí borið saman við mánuðinn á und-
an. Hlutfall gengisbundinna lána
hefur þó aukist mikið það sem af er
ári, í janúar námu gengisbundin lán
17% af heildarskuldum heimilanna
en nema nú 23%. Skýrist aukningin
að mestu leyti af gengisfalli krón-
unnar í mars síðastliðnum, að því er
segir í Hálffimmfréttum Kaupþings.
„Í júlí er þróun heildarskulda fyr-
irtækja á annan veg en heimila þar
sem skuldir lækka um ellefu millj-
arða milli mánaða. Skuldir fyrir-
tækja hafa hins vegar verið að
aukast jafnt og þétt það sem af er ári
líkt og skuldir heimila og nemur
vöxtur heildarskulda 35% það sem af
er ári.
Líkt og hjá heimilum má einkum
rekja aukna skuldsetningu fyrir-
tækja til gengisbundinna lána. Verð-
tryggð lán hafa aðeins aukist lítillega
frá áramótum,“ segir þar.
Heimilin
skulda 963
milljarða
14 milljarða kr.
hækkun frá í júní
Breiðdalsvík | Jarðfræðisetur sem
tengt er nafni breska jarðfræðipró-
fessorsins Georges Walkers var opn-
að í gamla kaupfélagshúsinu á Breið-
dalsvík síðastliðinn laugardag.
Ekkja Walkers og dóttir afhentu þar
ýmsa muni og rannsóknargögn sem
nú verða aðgengileg almenningi og
fræðimönnum. Viðstaddir voru ma.
nokkrir gamlir nemendur Walkers
og samstarfsmenn, íslenskir jarðvís-
indamenn, sendiherra Íslands í
London og rektor Imperial-vísinda-
og tækniskólans.
Ómar Bjarki Smárason jarðfræð-
ingur, gamall nemandi Walkers, átti
hugmyndina að Jarðfræðisetrinu.
Þegar Walker fór til Nýja-Sjálands
1978 skildi hann eftir hjá Ómari
skrifborð sitt og frumrit af jarð-
fræðikortum af Breiðdalseldstöð-
inni. „Ég hef í þrjátíu ár verið að
leita að plássi fyrir þetta,“ segir Óm-
ar Bjarki. Hann var upphaflega með
það í huga að fá horn í austfirsku
safni en þegar svo forráðamenn í
Breiðdalshreppi gengu til samstarfs
og buðu gamla kaupfélagshúsið und-
ir munina þáði Ómar það og hug-
myndin hefur þróast áfram.
Síðar kom fjölskylda Walkers til
skjalanna og hefur ánafnað safninu
öll rannsóknargögn hans. Ómar fór
út til London í sumar til að ganga frá
mununum og komu um tvö tonn til
landsins fyrir opnunina. Þar á meðal
er mikið af ljósmyndum, jarðfræði-
kortum, skýrslum og skráningar-
bókum. Stór hluti gagnanna er af-
rakstur starfs Walkers á
Austurlandi. Ómar segir að eftir sé
að ná í gögn víðar.
Sýning og fræðsla
Gögn og munir Walkers eru til
sýnis á efri hæð hússins en á þeirri
neðri er sýning sem unnin er upp úr
gögnum Hjörleifs Guttormssonar
frá því hann skrifaði ferðabækurnar
um Austurland.
Ómar segir að setrið muni standa
fyrir ráðstefnum og námskeiðum og
veita almenningi fræðslu um jarð-
fræði Austurlands. helgi@mbl.is
Ljósmynd/Gretar Ívarsson
Gamla kaupfélagið Jarðfræðasetrið er í elsta húsi Breiðdalsvíkur.
Minnast starfs
Georges Walkers
Í HNOTSKURN
»Jarðfræðisetrið á Breið-dalsvík er hugsað sem
upplýsingaveita og fræðslu-
setur íslenskrar jarðfræði,
miðstöð rannsókna og fræði-
mennsku í jarðfræði sem
byggð er á arfleifð Walkers.
Jarðfræðisetur
hefur verið opnað
á Breiðdalsvík
GEORGE Walker fæddist í London
2. mars árið 1926. Hann lauk
meistaraprófi frá Belfast 1949 og
fékk doktorsgráðu frá Leeds sjö
árum síðar. Walker kenndi við
Lundúnaháskóla frá 1951 til 1978.
Hann stundaði rannsóknir á Ís-
landi á árunum 1955 til 1965 og
sótti landið auk þess heim árin
1973 og 1988. Síðari rannsóknir
Walkers voru einkum á Azoreyj-
um, Ítalíu, Kanaríeyjum, Nýja-
Sjálandi, Indónesíu og Hawaii.
Hann lést á árinu 2005, 78 ára
gamall.
Walker skrifaði og birti margar
ritgerðir um
rannsóknir sínar
á Íslandi, meðal
annars um jarð-
fræði Reyð-
arfjarðar, Fá-
skrúðsfjarðar,
Breiðdals, Álfta-
fjarðar og Þing-
múla í Skriðdal.
Hann skrifaði
einnig vísindaritgerðir um land-
mótun, samsetta bergganga,
flikruberg og geislasteinabelti á
Austurlandi og almennt um ís-
lenska jarðfræði og landrek.
Kortlagði Austurland
George Walker