Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1945, Blaðsíða 7
Ólafur Magnússon:
Sjómenn og valdhafar
Alli til þess tíma, er sjómeim bundust sam-
tökum uin stofnun F.F.S.I., höfðu þeir lítið látið
til sín taka meðferð mála í íslenzku þjóðfélagi.
En upp úr því tóku sjómenn að fylgjast með' og
loggja orð í belg um þau mál, sem þá varðar
sérstaklega. Með útgáfu sjómannablaðsins „Vík-
ings“ var stigið stórt spor í þá átt, að túlka
Irugsanir og vilja sjómannastéttarinnar.
Frá fyrstu tíð hafa sjómenn sýnt, að þeir hafa
unnið og vinna störf sín af trúmennsku, og að
án þeirra starfa má þjóðin ekki vera. Okkur er
það fylhlega Ijóst, að við eigum margan góðan
og hæfan sjómann í margar þær stöður og störf,
er stjórn og þing velja menn í.
Það má fullyrða, að þess eru fá dæmi, að menn
úr sjómannastétt séu valdir í opinberar stöður
eða nefndir. Ekki er því um að kenna, að þcir
þurfi að kallast frá störfum, því margan mætan
sjómann ei’ hægt að finna á landi, þann, sem
hættur er störfum á hafinu, en hefur þó fulla
starfskrafta og er því manna bezt fær um að
inna þau störf af hendi, sem hann hefur fengið
reynslu í og menntun til að vinna, en það eru
þau störf, sem varða sjávarútvegsmál. Það
mundi því vera hagur að því að nota starfs-
lsrafta hans.
Hvað veldur því, að svo mjög skuli hafa verið
sneitt hjá sjómönnum af hálfu skipunarvaldsins
af öllum ríkisstjórnum Islands?
Það má enginn skilja orð mín svo, að ég vilji
nýjar nefndir eða stöður fyrir menn úr stétt
okkar sjómanna. Því fer víðs fjarri. Það er nú
þegar komið allt of mikið af slíku. Þvert á móti
finnst mér, að Alþingi þurfi nú að vinna að
skynsamlegri takmörkun nefndafargansins.
Þjóðarbússtjórnin er orðin fámennri þjóð okkar
ofviða fjárhagslega, og er því æskilegt og nauð-
synlegt, ag dregin séu sarnan seglin og okkur
.suiðinn sá stakkur í því sem öðru, sem okkur er
liæfur.
Nefndir eru ákaflega fljótsmiðaðar. I skipan
þeirra vill oft gæta hinnar leiðinlegu pólitísku
bitlingaverzlunar. I fámennu þjóðfélagi, eins og
rkkar, á sannarlega að fara varlega í nefndavali
og skipan manna í þær. Ekki ættu að koma til
mála nema þriggja manna nefndir, og hver mað-
ur valinn með sérþekkingu og margra ára lífs-
reynslu í þeim störfum, sem hún fjallar um. Því
má ekki velja sama manninn í margar opinberar
stöður, en hver maður skyldi hafa nóg að starfa
og fá góð laun fyrir störf sín, svo hann geti lifað
vel og unnið vel. Það væi'i æskilegt, að einhver
góður hagfræðingur vildi upplýsa, hvað íslenzka
ríkisstjórnarbáknið kostar þjóðina og hve marg-
ir menn vinna að því og fá laun þaðan. Enn
fremur væri þörf á að fá sama yfirlit yfir bæjar-
og sveitastjórnir. Mér finnst, að margir séu þeir
orðnir, sem fá laun að meira eða minna leyti
frá þessum opinberu sjóðum. Mætti þá máske
finna leið til bóta, og sjá úrræði til að létta byrð-
ina á skattpíndum einstaklingum þjóðfélagsins.
Nú hafa mikil átök staðið yfir um að koma
afla hins smærri fiskiflota til Englands. Skorað
hefur verið á alla eigendur íslenzkra fiskflutn-
ingaskipa að gera allt, sem í þeirra valdi stend-
ur, svo að þetta megi takast vel, þar með, að öll
skip, allt niður í 70—80 smálestir að stærð, verði
með.
En um það leyti, sem flest skipanna voru til-
búin, skall á hækkun á fiski, sem nemur
kr. 90,00 pr. tonn frá því, sem var í fyrra. Þetta
var þungt högg fyrir marga, sérstaklega eigend-
ur hinna smærri skipa við flutningana, og hugs-
uðu margir til hinna marg umræddu skelfingar-
tíma, sem koma eiga í farveg styrjaldarlokanna,
en umtalið manna á milli bar þó ekki vott um
mjög mikla svartsýni, er sagt var, að þessi
hækkun ætti eingöngu að fara til vina og
samstarfsmanna okkai', hlutahásetanna, og
enn fremur, að ríkisstjórnin hugsaði sér að bæta
þetta á þann hátt, að öll íslenzk flutningaskip
skyldu nú fá nóg að gera. Engin stöðvun, þegar
heim kæmi, skipið gæti komizt strax að. Með því
móti yrðu ferðirnar máske helmingi fleiri en
undanfarandi vertíðir. Vorum við sjómennirnir
og eigendur þessa ísfiskflutningaflota ánægðii'.
Við litum svo á, að nú væri málum okkar vel
borgið.
Reyndin varð þó nokkuð með öðru móti. Við,
sem höfum siglt þessum flutningaskipum, scm
fisk hafa tekið hér við land í stríðinu, höfum
orðið að liggja í höfn og bíða eftir farmi vikum
saman. Höfum við tapað miklu við það, en sætt
okkur við að því yllu atvik, sem eigi yrðu um-
flúin vegna þeirrar skálmaldar, sem nú gengur
yfir, en að þegar styrjaldarþjóðirnan taka að
slaka á klónni, þá verðum við látnir njóta þeirj-a
hlunninda, sem okkur ber sem Islendingum, í
þessu sem öðru.
Við höfum krafizt þess, ár eftir ár, að fá menn
úr okkar stétt í stjórn síldarverksmiðja ríkisins,
en það hefur enn ekki verið heyrt. Ef til vill fer
sá tími að nálgast. Enn fremur höfum við farið
yíKINGVR
47