Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1972, Blaðsíða 38

íslendingar á fjarlœgum slóðum
eftir Guðmund Jensson
I fyrrasumar kom hinguð til
lands í heimsókn eftir margra
ára fjárvistir hressilegur íslenzk-
ur skipstjóri Ágúst Guðjónsson,
ásamt konu sinni. Þau hjón komu
um langan veg, eða frá Seattle
á Kyrrahafsströnd.
Fyrir tilstilli kunningja okkar,
Ingvars Pálssonar skipstjóra,
náði Víkingurinn stuttu viðtali af
Ágústi. Því miður varð viðtalið
hvorki langt né ýtarlegt. Ágúst
þurfti í mörg hom að líta á
skömmum landvistartíma til að
geta heimsótt sem flesta af ætt-
ingjum og vinum.
Ágúst er fæddur í Neskaup-
stað sonur hjónanna Guðjóns
Símonarsonar og Sigurveigar
Sigurðardóttur á Neskaupstað.
Hann fór til Kanada árið 1956,
og vann þar í álverksmiðju nyrst
í landinu á sjötta ár. Var það
erfið og óholl vinna, en sæmilega
borguð.
Sagði Ágúst þau ár hafa verið
ein hin verstu á sinni ævi.
Árið 1961 drifu þau hjón sig
til Seattle og þar virðast þau hafa
komist í ákjósanlegt umhverfi.
Ágúst réði sig sem háseti á bát,
sem stundaði Kóngkrabbaveiðar,
en þær eru stundaðar norður í
Beringshafi um 1600 mílna vega-
lengd frá Seattle, svo að fjar-
vistir frá heimili eru langar.
Frá Kodiac er aflanum landað
úr kældum tönkum í frystihús og
síðan fluttur fullunninn með flug-
vélum frá Dutch Harbour á mark-
að í Bandaríkjunum.
Verðið á Kóngkrabba er stöð-
ugt og gott eða um og yfir 80
kr. kílóið.
Veiðisvæðið má heita að sé allt
Beringshafið útaf ströndum Al-
aska og veiðitíminn frá því
snemma á haustin fram yfir
miðjan janúar en á útmánuðum
og fram á sumar liggur veiðin
niðri, því að á því tímabili skiptir
krabbinn um skel.
Túrinn tekur yfirleitt 8—10
daga og meðalaflinn er 12—14
þúsund krabbar. Mesta magn,
sem Ágúst var með nam um 20
þús. stk., eða rúm 60 tonn.
Veitt er á 50 til 140 faðma dýpi
og er yfirleitt leirbotn, og vega-
lengdin á miðin 110 til 120 mílur.
Veiðitækið er gildrur, hver um
sig 7,5 fet á lengd og 4 fet á
hæð með uppistöðum, sem lagðar
eru niður við botn allt að 70 í
hverri lögn.
Síðan er legið yfir nokkrar klst.
áður en dregið er.
Ágúst var í 3 ár háseti á þess-
um veiðum, síðan stýrimaður.
En árið 1968 réðist hann í að
kaupa nýjan bát með fullkomnum
útbúnaði til veiðanna.
Kaupverðið var um hálf millj-
ón dala.
Hefur Ágústi famast vel með
útgerð sína, enda verið skipstjóri
á bátnum, „Sea Spray" frá upp-
hafi, og sýnt hæfni við veiðar og
sjómennsku.
Á þessum tíma árs er Berings-
haf óveðrasamt, frosthörkur
miklar og skipstapar tíðir.
Tvær stórþjóðir stunda einnig
veiðar á þessum slóðum; Japanir
og Rússar. Veiðiskip hinna síðar-
nefndu veita Krabbaveiðurunum
oft þungar búsifjar.
Klögumál þeirra til banda-
rískra stjórnvalda fá oftast litla
og seina afgreiðslu.
Stórveldin hafa trúlega ýmsu
öðru að sinna, en að reka réttar
nokkurra fiskibáta norður í Ber-
ingshafi.
Þess vegna kvað Ágúst þá hafa
gripið til þeirra ráða að vopnast
sjálfir kraftmiklum skotvopnum
til að verja sjálfir veiðarfæri sín,
og voru haglabyssur þar einna
mest ógnvekjandi, hafa þær oft
komið að góðum notum með því
að skjóta í veg fyrir þá, ef þeir
gerðust nærgöngulir um of.
Þá telur Ágúst japönskum
VlKINGUR
254