Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.2005, Blaðsíða 31

Englands og þá fyrst til Hull. Ekki varð
af neinum kaupum þar, þeir fundu ekki
skip, sem þeim likaði; það var búið að
selja þar ungann úr segltogaraflotanum.
Guðmundur fór til Aberdeen til að leita
að skipi en Indriði suður á bóginn, alla
leið til Dover. Indriði kom suður til
Dover skömmu fyrir jól og finnur þar
kútter, sem honum lizt ekki illa á, og er
farinn að þreifa fyrir sér um kaupin, þeg-
ar það verður á Þorláksmessu, rétt sem
kaupin eru að fara fram, að hann fær
skeyti frá Einari Þorgilssyni svo hljóð-
andi:
„Kaup ekki skip að svo stöddu, ef það
ríður ekki í bága við skyldur þínar.“
Skeytið hafði verið sent frá Glasgow
daginn fyrir Þorláksmessu. Einar var þá
þangað kominn. Indriði sendi svarskeyti
og skýrði þar frá því að hann væri ekki
enn bundinn af kaupunum, en hefði
augastað á álitlegum kútter. Þá kom um
hæl annað skeyti frá Glasgow:
„Vertu kominn í Commercial-hótel í
Leith 1. janúar. Allur kostnaður greidd-
ur.“
Indriði tók þá saman pjönkur sínar á
aðfangadag og hélt til Leith og var þang-
að kominn stefnumótsdaginn.
Á hótelinu í Leith hittir Indriði þá Ein-
ar Þorgilsson og Björn Kristjánsson. Þeir
voru báðir á leið lil Kaupmannahafnar í
verzlunarerindum, en áttu þó frægara er-
indi til Englands. Björn ætlaði einnig til
Þýzkalands, því að þar átti hann við-
skipti.
Þeir gera nú félag með sér þarna á hót-
elinu í Leith um togarakaup, Einar, Björn
og lndriði, og Einar þá hættur við kútt-
erakaupin.
Þeir halda síðan áfram ferð sinni, Einar
og Björn, en Indriði fer til Aberdeen, að
hitta Arnbjörn Ólafsson, sem þar er, til
að vera með honum við skipakaup, ög
þar var þá einnig Guðmundur í Gerðurn,
og slæst hann í félag um togarakaupin,
og einnig hann hættir við að kaupa
skútu.
Guðmundur hefur varla verið einn af
félögunum í Faxaflóafélaginu sáluga,
heldur líklegra, að hann gangi þarna í
kaupin líkt og Indriði og Einar. Verið
getur, að Guðmundur hafi verið annar
þeirra, sem var í félagi við Jens Pálsson.
Halldór Sigurðsson, sem hafði lengi
verið á enskum togurum og orðinn þar
stýrimaður eða skipstjóri, var þeim Ind-
riða og Arnbirni til ráðuneytis um skipa-
kaupm, Halldór var fæddur á Bjartseyjar-
sandi í Borgarfjarðarsýslu f4. desember
1868 og lauk prófi frá Stýrimannaskólan-
um 1896 og hann var skipverji á Utopiu
og fór síðan á enska eða skozka togara
og var búsettur í Aberdeen. Indriði sagði,
að þeir hefðu borið sig ráðum við kaup-
in, Arnbjöm og Halldór. Hann segist hafa
viljað kaupa annan togara en Coot.
Coot var smiðaður í Glasgow 1892 og
Bjami Sœmundsson málaði þessa mynd af Coot.
samkvæmt íslenzku mælingunni var
hann 98 fet að lengd og 154,74 tonn
brúttó en 64,5 tonn nettó, vélarafl var
225 hestöfl og ganghraði 10 sjómílur. Á
enska afsalinu var Coot afturámóti sagð-
ur 141,5 tonn brúttó en 43,56 tonn nettó
og 100,2 fet á lengd.
Samkvæmt afsalsskjalinu var kaupverð
Coots 1500 sterl.pd. eða 27 þús. kr. ís-
lenzkar en samkvæmt minningarfrásögn
Björns og plöggum Indriða, þá var raun-
verulegt kaupverð 35 þús. kr., samanber
einnig vátryggingarupphæðina. Þeir fé-
lagar reiddu þessa upphæð af hendi, en
fengu síðan lánaðar 10 þús. kr. til kaupa
á búnaði til veiðanna og til greiðslu á
ýmsu því sem dytta þurfti að í skipinu.
Heima á íslandi fékkst fátt þeirra hluta
sem togari þurfti til sín og það hefur ver-
ið keypt hvaðeina ríflega til vara svo sem
vörpur, hlerar, vírar, blakkir, lásar og sitt-
hvað til vélarinnar. Kol hafa verið keypt
eins og komið varð í skipið.
Coot var keyptur af félaginu The Silver
City Trawling Company Ltd., sem bæði
Björn og Indriði segja að hafi verið gjald-
þrota, en sarnt gefur forstjóri þess út af-
salið, og það var gefið út á Arnbjörn ein-
an, þann 19. janúar 1905. Trúlega hefur
þeim félögum þótt hyggilegra að einn
þeirra teldist eigandi, ef illa færi um
þessa tilraun, eins og hinar fyrri til tog-
araútgerðar á íslandi. Arnbjörn hefur
verið þeirra félaga fúsastur til að taka á
sig ábyrgðina, slíkur hugsjónamaður sem
hann var um togaraútgerð og maður á-
ræðinn. Hlutafélagið var ekki stofnað
fyrr en um sutnarið og þá orðið sýnt að
útgerðin myndi borga sig.
Eins og fram ketnur hjá Birni, þá hefur
Einar strax verið valinn framkvæmda-
stjóri og hann ráðið Indriða sem skip-
stjóra og fulltrúa sinn við það sem gera
þurfti í Aberdeen til að búa skipið til
heimferðar.
Arnbjörn hverfur úr sögunni eftir
kaupin og eins Guðmundur í Gerðurn,
og er undarlegt, því að þeir hljóta báðir
að hafa verið úti í Englandi, þvi að þeir
sigldu upp með skipinu.
Heimkoman
ísafold sagði svofrá komu Coots:
íslenzkur botnvörpungur.
Hingað kom í gær frá Aberdeen eftir
41/2 dags ferð botnvörpuskipið Coot
(blesönd), um 140 smálestir brúttó,
keypt þar af Arnbirni Ólafssyni f. vita-
verði til handa þeim félögum, honum
og Birni kaupmanni Kristjánssyni, Ein-
ari kaupmanni Þorgilssyni í Óseyri,
Indriða skipstjóra Gottsveinssyni og
Guðmundi trésmiði Þórðarsyni frá
Hálsi.
Skipinu fylgja 3 botnvörpur. Það
gengur 10 tnílur á vöku með 48 hesta
afli.
Því á að halda út héðan til botn-
vörpuveiða og leggja hér upp aflann
aðallega, ýmist til sölu í soðið eða til
verkunar.
Skipshöfnin hingað var 8 manns, 3
skoskir og 5 íslenzkir, þar á meðal
skipstjórinn Halldór Sigurðsson.
En hér á að vera fyrir skipinu eig-
andinn einn, Indriði Gottsveinsson.
Arnbjörn Ólafsson verður og með því.
Það leggur á stað til veiða nú seint í
vikunni.
Coot hafði haldið úr höfn í Aberdeen
áleiðis til íslands síðla dags 1. marz og
komið til Hafnarfjarðar fyrri hluta dags
6. marz, og skipið hélt nær strax á veið-
ar, hásetar skráðir 9. marz.
Halldór Sigurðsson hafði verið skip-
stjóri á heimleið en lndriði stýrimaður
og er ekki vitað, hvað því hefur valdið,
en þarna gæti Indriði aftur hafa verið
borinn ráðum af þeirn Arnbirni og Hall-
dóri, en svo þegar heim kemur, þá kem-
Sjómannablaðið Víkingur - 31