Náttúrufræðingurinn - 2000, Qupperneq 4

Arans
ÁRAMÓTIN
GUNNLAUGUR BJÖRNSSON
Nú líður senn að aldamótum. Raunar er
alllangt síðan bera tók á því að áramótin
1999/2000 væru kölluð aldamót. Hvers
vegna það gerðist er erfitt að segja, senni-
lega er það að hluta endurtekning á umræðu
sem fram fór síðustu árin fyrir síðustu
aldamót. Umræðan hefur þó verið meira
áberandi nú, sér í lagi vegna yfirgripsmeiri
fjölmiðlunar en þá þekktist og auðveldari
aðgangs allra að fjölmiðlum. Hefur enda
hver sjálfskipaður spekingurinn á eftir
öðrum komið með „sína“ útgáfu af tímatali
og áratali til rökstuðnings því að aldamótin
séu nú um áramótin - eða þá þau næstu.
Ómældum dálksentímetrum dagblaða hefur
verið varið í þessa umræðu og örugglega má
mæla samanlagðan útsendingartíma Ijós-
vakamiðla í vikum þar sem fjallað er um
aldamótin. Oft hefur umræðan verið fróðleg
en oftar beinlínis leiðinleg. Menn hafa lýst
skoðun sinni, fegurð sumra talna umfram
aðrar og allmargir hafa lagt mikla vinnu í að
kenna hver öðrum að telja upp að tíu. Hver
með sínum hætti náttúrlega. 1 fjölmiðlum.
Sennilega hafa þeir verið í meirihluta sem
telja að aldamótin verði um þessi áramót. Að
minnsta kosti hafa rnargir komist á þá
skoðun. Allt þetta ár hafa síðustu atburðir
aldarinnar verið auglýstir. Síðasta þjóðhátíð
aldarinnar í Eyjum. Síðustu tónleikar
aldarinnar. Síðasta þetta og síðasta hitt. Ég
kvíði eiginlega mjög viðburðasnauðu loka-
ári aldarinnar árið 2000.
Nú vill bara svo óheppilega til að
aldamótin eru ekki þegar mér finnst að þau
eigi að vera. Og heldur ekki þegar ein-
hverjum öðrum finnst að þau eigi að vera.
Aldamótin verða þegar hundrað ár eru liðin
frá síðustu aldamótum. Einfaldara getur
þetta ekki verið. Hvorki ég né nokkur annar
sjálfskipaður spekingur um þessa hluti
hefur nokkuð um það að segja. Tímatal
okkar á rætur í margra alda hefðum sem við
fáum með engu móti breytt núna, alveg
sama hvaða skoðun við höfum á tímatali eða
hvað „fegurðarskyn" okkar leggur til mál-
anna. Við erum líklega bara svo „óheppin"
að lifa árþúsundamót og augljóslega finnst
mörgum það eillhvað merkilegra en önnur
tímamót. Ég fæ þó ekki betur séð en að
áramótin, og aldamótin að ári liðnu, verði
með sama sniði og öll önnur. Ég merki það
hvorki á lægðagangi né flugi fugla að
eitthvað óvænt sé í nánd. Mér sýnist líka
skammdegið ætla að verða svipað og um öll
önnur áramót. Líklega gerist ekkert verra
núna en það að menn fagni aldamótunum ári
of snemma. Að afmælisveislan verði um
garð gengin þegar afmælisbarnið mætir til
fagnaðarins. Það er svo sem ekki stór skaði.
Afmælisbarnið mun aldrei taka eftir því
hvort sem er.
Áramót eru sem sagt framundan. Árið
1999 kveður og árið 2000 tekur við. Síðasta
ár tuttugustu aldarinnar samkvæmt því
tímatali sem þróast hefur með mannkyninu í
meira en þúsund ár. Því fá hvorki skoðanir
manna né fegurðarskyn breytt.
Gleðilegt ár.
66