Náttúrufræðingurinn - 1946, Side 16

10
NÁT TÚRUFRÆÐINGURINN
Aðgerðin í fullum gangi.
Það er ekki erlitt að gera sér í hugarlund þá miklu blessun, sem
hin stórkostlega þorskgengd til Grænlands liafði í för með sér fyrir
þjóðina, og er á það drepið að framan, en á liinn bóginn hafði þessi
breyting einnig sínar skuggahliðar. Sá var gallinn á, að það var blátt
áfram of mikið af þorski og of auðvelt að veiða hann. Grænlendingar
komust því fljótt á þá skoðun, að til þess að veiða þonsk þyrfti ekki
annað en róa rétt fram fyrir landssteinana, engin ástæða væri til að
leggja í mikinn kostnað vegna veiðarfæra og annarra álialda. Aðeins
svolítill snærisspotti og öngull, það var nóg. Þessi sjónarmið urðu
þróun þorskveiðanna að sjálfsögu til mikils tjóns og fóru að koma
niður á Grænlendingum strax upp úr 1930, þegar þorskgöngurnar
fóru að verða nokkuð viðaminni en áður hafði verið. Menn voru alls
ekki við því búnir að taka á sig langa sjósókn, og ég ntinnist þess, að
sjómennirnir í einni verstöðinni sögðu mér einu sinni, að hvergí
yrði fiskjar vart, enda þótt hægt væri að veiða eftir vild, ef lagt var
f að róa í 2 klukkutíma til annars miðs. Smátt og smátt fóru menn
þó að skilja, að eitthvað yrði að róa til þess að komast á nriðin. En
þá var eftir að yfirstíga þá örðugleika, er stöfuðu af veiðarfæraskort-
inum, en víða var þá íarið að nota lóðir, sem reyndust gefa betri
arð en handfærin og mátti það kallast gfeinileg framför. En því
miður var efniviður sá, sem þessar lóðir voru gerðar úr, af allra