Andvari - 01.01.2004, Page 95

andvari
KRISTUR OG FRAMTÍÐARLANDIÐ
93
mytólógíu.91 Auk þessa má svo nefna að Sóley var svikin í hendur óvina sinna
á drottinsdegi. Þá er einnig rætt um „friðarpáska" og „stríðsjól“ en allar þess-
ar hátíðir tengjast kirkjuárinu en eru hér settar í hróplegt mótvægi við stöðu
sína þar.92 í lokin er Þjóðunn spurð þeirrar áleitnu spumingar hvort hún ætli
alla tíð að lifa „á blóðkrónum einum og betlidölum“.93 Er hún, persónugerv-
ingur þjóðarinnar, þar með orðin að Júdasi sem svikið hefur land sitt fyrir fé.
Fleiri smærri vísanir í kristinn trúararf og orðfæri mætti jafnvel nefna.
Segja má að 19. og 22. kafli marki ákveðin hvörf í kvæðinu. I 19. kafla
hefur þjóðin í gervi Þjóðunnar, bónda, fiskimanns og verkamanns, daul-
heyrst við herhvöt Sóleyjar og hún stendur ein gegn ofurefli hins svikula
valds. í tónsetningunni myndar 19. kaflinn eins konar sorgarkór sem lýsir
myrku ástandi þar sem „heljarþögn ...hríslast um ...steina.94 Upphafs- og tvö
lokaerindi kaflans eru á þessa leið:
Myrkur er yfir útskögum
- hvað er að:
vera liggur í snjónum
vafin innan í blað
- er þetta kannski jesúbamið
eða hvað?
Útburðurinn skreiðist
undan mogganum sínum,
vappar um skaflinn næturlangt
og gólar í gnýnum:
faðir vor, ég heimta að þú skilir
handleggnum mínum.
Myrk er heiðin á miðju nesi,
en kátt er í kanabý;
þar er lífið þurrkað út
með kurt og pí
- ég var lífið ó móðir mín
í kví kví.95
Hér er Jesúbamið því persónugervingur hins hersetna lands um leið og það
er gengið inn í hlutverk barnsins í einni þekktustu útburðarsögu þjóðarinn-
ar.96
í 22. kafla segir frá draumi riddarans sem bendir til þess að ekki sé öll nótt
úti ef hann og þjóðin ná að vakna, samanber síðasta erindi kaflans og
herhvötina í lokakafla ljóðsins (sjá hér að framan). Það eykur enn á hvörfin
í kvæðinu að riddarann dreymir drauminn við sólhvörf.97 Draumurinn nær
hámarki í þessum erindum: