Fálkinn - 23.11.1935, Blaðsíða 7

F Á L K I N N
7
Einkennilegt fólk. VIII.
Eftir GUÐBRAND JÓNSSON.
Hann stóS þarna ósjálfbjarga og
sá einn nöðruungann skríSa í átl-
ina tii hvítu handarinnar — nær og
nær.
Hann braust um eins og óður
niaSur til þess aS reyna aS aSvara
hana og um leiS vaknaSi hann.
Kaldur svitinn braust út á enninu
á honum og tilhugsunin um þaS,
að þetta hefSi aðeins veriS draum-
ur, nægSi ekki til að róa hann.
Hann þóttist sannfærSur um, að
Mary væri dáin. Og það var hann
sem hafði valdið dauða hennar.
í sama augnabliki opnaði sjúki
maðurinn augun og mátti sjá, að
hann hafði fengið meðvitundina.
MeS hreimlausri röddu spurði Mur-
dock um það, sem hann hafði svo
lengi þráð að spyrja um.
— HvaS heitir skipið, sem Mary
fór með?
Murdock sá, að Gredale lagði sig
í líma til að reyna að muna, ei?
það varð honum ofurefli og hann
fjekk óráð aftur.
Þó að síðasta vonin hefði brugð-
ist sat Murdock áfram við rúm vin-
ar síns og á þessum vökustundum
varð honum ljóst, aS það væri til
tilfinning sem gæti jafnast við ást
til konu — vinátta sem maður ber
til annars sem maður hefir þolaS
súrt og sætt með, og horfl í augu
við dauðann með ekki einu sinni
heldur oft og mörgum sinnum.
Gredale hafði það af. Nokkrum
dögum síðar opnaði hann augun.
Murdork sat enn hjá honum.
— Nafnið á skipinu sem Mary fór
með? hvíslaði Murdock og beygði
sig niður að sjúklingnum. Þú verð-
ur að segja mjer það, Gredale.
— Jeg veit það ekki. Það var
erfitt að fá farþega-skip til þess
að taka öll dýrin um borð, og svo
l)auð Coordeira henni að fara meS
einu vöruskipinu hans frá Brag-
ance. Jeg veit ekkert hvernig það
gekk, því að jeg varð veikur. Hann
þagði um stund en svo hjelt hann
áfram: — Jeg misti nokkuð af fugl-
unum á leiðinni hingað, Murdock.
— En nöðrurnar —? s])iirði Mur-
dock.
— ÞaS gekk alt vel. Þú getur
reitt þig á Mary. Jeg sagði fyrir-
skipanirnar sem ])ú hafðir gefir
mjer og jeg er viss um, að hún
gegnir þeim öllum út i æsar. En
eins og jeg sagði þjer áSan misti
jeg nokkuð af dýrunum á leiðinni.
Jg varS fyrir óhappi, bátnum min-
um hvolfði og alt fór útbyrðis. ViS
náðum flestu upp aftur, þar á með-
al zínkkössunum tveim með slöngun-
um, en vitanlega mistum við suma
af sjaldgæfu fuglunum og báðar
nöSrurnar voru dauðar.
Murdock stundi hátt og Gredale,
sem misskildi þetta hjelt áfram.
— Þú skált ekki taka þjer það
svo nærri. Jeg náði í tvær aðrar
nöðrur, það reyndist ekki svo erfitt,
þvi að það er mikiS af þeim á þess-
um slóSuni. Eini munurinn er sá,
að nöðrurnar sem jeg náði í í stað-
inn eru báðar karldýr. ÞaS var
ómögulegt að ná í kvendýr á svona
stuttum tíma og — hann þagnaði
alt í einu, því að hann sá sjer lil
mikiltar furðu, að það var liSiS yfir
Murdock.
Angela Deoma í Cleverland elsk-
aði Frank Genovere, en Frank vildi
ekkert eiga við hana. Hún var 18
og hann 20 ára. Og i nauSum sín-
um fann hún upp á því, meS að-
stoð nokkura vina, aS ræna Frank.
Kvöld eitt er Frank kom út af bio-
sýningu, tóku þau hann og fluttu
hann nauðugan á burt og beina leið
heim til prests, sem gaf þau saman,
án þess að Frank þyrði annað en
þegja eins og steinn meðan á at-
höfninni stóð. En nú krefst Frank
skilnaðar.
Haagensen
í Merkisteini.
Um miðja öldina, sem leið,
bjó vestfirskur maður, Kristján
Jónssou Hákonarson, vestur í
bæ i Reykjavilc i koti þvi, sem
Merkisteinn bjet, en ])að stóð
þar, sem nú stehdur ltúsið nr.
11 í Vesturgötu. Maður þessi
hafði í ungdæmi sínu stundað
sjóinn og þá verið leiðsögumað-
ur á dönskum herskipum lijer
við land, sjerstaklega á Vest-
fjörðum. Hafði hann á þeim
ferðum sannfærst um yfirhurði
danskrar menningar yfir ís-
lenska, eins og Iglendingum var
þá mjög gjarnt til, og hafði þvi
farið að taka upp danska siðu,
eins og honum fundust þeir
vera, og jafnframt nafnið Haag-
ensen. Eftir að Haagensen var
kominn af freigátunum, gekk
hann á stórhátíðum og tyllidög-
um á nokkurskonar einkennis-
húningi, sem liann líka liafði
komist yfir á freigátunum; var
það hciðhlár klæðisfrakki með
sléttum hnöppum fáguðum, en
huxurnar voru allavega litar og
ýmist með 1)orðaleggingum eða
leggingalausar, og þóttist Haag-
ensen heldur en ekki mikill
maður, þegar hann var með
þennan reiðing á sjer. A nýári
og sumardaginn fyrsta gekk
hann fyrir höfðingja bæjarins
á þessum sparifötum og talaði
þá dönsku, sem liann kallaði,
enda ])ótt engum öðrum væri
ljóst hvaða tunga þetta væri. I
þessum hofferðum sínum gáf-
ust karli drjúgir skildingar, og
voru þella þó ekki beinlínis
hetliferðir, því að Haagensen
hafði l'ullvel ofan af fyrir sjer
og varð aldrei upp á aðra kom-
inn meðan liann var og hjet.
Visl hans á dönsku lierskip-
unum, eða eins og hánn kall-
aði það „til orlogs“ varð aðal-
viðhurðurinn í æfi lians, enda
var hann altaf með endur-
minningarnar um hana á lofti,
og drafnaði þá alt tal lians nið-
ur í meira og nrinna afbakað
danskt sjómannamál. Meðal
annars hafði hann altaf uppi
orðin „hive“ og Iieise“, og áttu
þau þó stundum misjafnlega
við. Sögur þær, sem hann sagði
úr freigátuvistinni, voru ekki
allar sem trúlegastar, en liann
var altaf til taks með þær og
hafði jafnan spánýjar á táktein-
um. Hann gortaði mjög af á-
gæti herskipa og yfirburði yfir
kaupför, og sagði meðal ann-
ars, að á þeim væri ekki hægt
að gera nema „stag“vending
eða „ko“vending, en að á her-
skipum mætti einnig gera
„snar“vending og „om“vending.
Það var ekki dæmalaust, að
menn hæru hrigður á sögur
hans, en þá hrást hann reiður
við og sagði við þá, sem það
gerðu, að þeir hefðu ekkert vit
á þessu og skyldu ekki þar um
tala, því að þeir hefðu aldrei
verið „til orlogs" og „Befalings-
mánd“ og „staaet lil Ansvar for
et storl Orlogsskib með fuld Be-
sætning".
Kristján var maður kvongað-
ui; hjet kona hans Halldóra og
var svo smávaxin, að vel mátti
lcalla hana dverg, en Haagensen
var sjálfur mjög vel úr grasi
vaxinn og víst fullar 3 álnir á
hæð, en hins vegar var haiin
mjór og renglulegur. Það var
því harla hjákátleg sjón, að sjá
þau hjónin ganga saman, þvi
að það var á að lila eins og full-
orðinn maður leiddi krakka,
enda leiddi hann hana eins og
krakkar eru leiddir. Hann var
kloflangur og stórstígur, en hún
var smástíg og tindilfætt og
altaf langt á eftir honum. Þá
var siður að menn færi til alt-
aris að minsta kosti einu sinni
á ári, og þcgar Halldóra gamla
gekk innar var liún með gamla
skautið (skuplu) og rósaklúta
um liöfuð, liáls og lierðar. Var
það ])á alveg óborganleg sjóh
að sjá, þegar Haagensen teymdi
Halldóra sína inn kirkjugólfið.
Það var atvinna Haagensens
að hika liús á sumrum og moka
snjó á vetrum. Þegar hann þá
kom lieirn til máltiða, kallaði
liann til Ilalldóru: „Oh höj“,
Halldóra mín, nú skulum við
„til al skaffe“ og nú verður þú
að „skynde dig“. Eri ef honum
leiddist hiðin, þá kallaði Iiann:
„Andskoti ertu lengi, Halldóra
mín, þú hefðir þurft að vera á
freigátu til ])ess að læra að flýta
þér. Þú hcfur aldrei lil „orlogs“
verið, en til „orlogs maa man
rappe sig“. Annars kom þeim
hjónum vel saman, og ])að var
orðtak Haagensen við kerlingu
sína „híva og heisa, Halldóra
mín“.
Haagensen var lreldur geðill-
ur og meinsamur. Vestur af
lcotinu var kálgarður, sem
Haagensen átti, og honum var
einkar anl um hann. Strákar
vissu þetla, og þar eð þeim var
heldur uppsigað við Haagensen,
eins og strákum vill verða við
skrítna karla, þá stríddu þeir
honum með því að stela rófum
úr garðinum hjá honum eða
látast gera það. Karlinn var þvi
altaf á verði, þegar á sumarið
leið, og tók mjög alvarlega í
lurginn á strákum, sem voru
með slíkar tilraunir. Kotið hans
lá þjetl upp að Hlíðarhúsastíg,
sem nú er nefndur Vesturgata,
en norðanvert við hann, og var
veggurinn ekki liærri en það,
að hann tók meðahnanni i bóg-
hnútu. Þeir sem hvrðar báru
um götuna höfðu það þvi fyrir
sið að hvila sig við vegginn, en
])á varð karl uppi með þjósti og
fúkyíðum, svo að það var ekki
strákunum einum, heldur einn-
ig fullorðnu fólki, sem var upp-
sigað við Haagensen, og hann
varð því fyrir mörgum hrekkja-
brögðum.
Reykliáfurinn á kotinu var
heldur ómerkilegur; það var op
á þekjunni, og mjölstampur,
sem mist hafði hotnana, stóð í
opinu, og var það strompurinn.
Var það einn höfuðhrekkur
strákanna að hyrgja strompinn,
þegar Halldóra gamla var að
sjóða, og var það ekki nema
svipstundarverk að skella poka-
druslu yfir strompinn og leggja
siðan á flótta aftur fvrir ná-
grannakotin. Það var mjög
skringileg sjón og heldur ófög-
ur, þegar hjónin, Haagensen og
Halldóra, voru að staulast upp
á þekjuna til þess að ná hurtu
pokanum, og voru þau þá mjög
súrevgð af reyknum, en um leið
dundu mjög óþvegnar skammir
frá Haagensen.
Haagensen varð fjörgamall
og var siðast niðursetningur í
Melkoti, cn það stóð austanvert
við Suðurgötu svo til, þar sem
ráðherrahústaðurinn er nú, og
lrann dó laust eftir 1880.
SENDIHEHRANN VAIt EKKI
HEIMFÚS.
Eins og venja er til við friðslit
l.'jóða gaf Abessiníustjórii Vinci
sendiherra ítala i Addis Abeba vega-
brjef, er ftalir höfðu 'byrjað stríðið
og skipuðu honum að verða á burt
úr landinu innan 48 klukkustunda.
En i slað |)ess að fara laldi sendi-
herrann sig niðri i kjallara í sendi-
sveitarbústaðnum ásamt ritara sín-
um, en harðlæsti húsinu. Varð að
laka hann með valdi þaðan. Bað
sendiherrann þá um áheyrn hjá
keisaranum en var neilað. I.oks var
hann fluttur á burt með valdi. Hjer
sjest mynd af sendiherranum og
ritara hans.