Menntamál - 01.09.1964, Blaðsíða 31
MENNTAMAL
25
vcl eftir 5 ára skólagöngu var 7.8% 11 ára barnanna enn
með einkunn undir 5 í lestri, en við þá einkunn er eðli-
legt að miða, livort barn sé orðið svo sæmilega læst, að það
geti án erfiðismuna lesið og tileinkað sér efni kennslubóka.
Þótt óvarlegt sé að draga víðtækar ályktanir af þessum
tölum einum saman, þá renna þær þó stoðum undir þá
skoðun mína, að fjöldi lestregra barna sé liér mikill — og
tvímælalaust mun meiri en eðlilegt getur talizt. Hér er því
sannarlega um vandamál að ræða, sem er full ástæða til að
gefa gaum, ekki sízt ef þess er gætt, að margra ára árangurs-
laust lestrarnám getur liaft svo skaðleg áhrif á sálarlíf þeirra
einstaklinga, sem hlut eiga að máli, að afleiðingin verði
siðferðilegt skipbrot. Það er kannske ekki úr vegi að minna
á það nú, á þessum tímum vaxandi unglingaafbrota, að sýnt
hefur verið fram á það með rannsóknum erlendis, að nán-
ara samband er milli lögbrota unglinga og misheppnaðs
skólanáms þeirra en lögbrotanna og nokkurs annars félags-
legs fyrirbæris, og er þar m. a. tilnefnt: fátækt, heimilis-
óreiða, trúleysi, líkamsveilur, geðveila, greindarskortur og
vinnufælni.
Um lestregðuna hefur satt að segja ríkt allt of mikið tóm-
læti í hópi kennara og forráðamanna skólamála. Hér á landi
vantar enn ýmsar þær stofnanir og þjónustu á vegum skól-
anna, sem erlendis er talinn ómissandi þáttur í skólakerf-
inu. Fræðsla um lestrarnám og lestregðu hefur verið van-
rækt, en foreldrum barna, sem dragast altur úr við lestrar-
nám, er látt nauðsynlegra en vita skil á því, hvernig ber
að bregðast við slíkum vanda.
Lestrarkennarar geta vitnað um það, að algengustu við-
brögð foreldra barna, sem dragast aftur úr jafnöldrum sín-
um við lestrarnámið, eru einmitt þau, sem sízt skyldi, þ. e.
a. s. aukinn þrýstingur á barnið til lestrariðkana heima fyrir.
Slíkar aðgerðir af hálfu foreldranna, oftast án samráðs við
kennarann, eru mjög varhugaverðar og enda iðulega með
skelfingu. Þegar erfiðið skilar ekki þeirn árangri, sem vænzt