Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1929, Blaðsíða 54
244
Lifandi kristindómur og ég.
IÐUNN
Ekki voru þessar hugvekjur minni þekkingarþyrstu sál
meiri svaladrykkur en haustlestrarnir. Þær voru þreyt-
andi stagl um pínu og dauða Jesú Krists. Og flestir
Passíusálmarnir fundust mér dapurlegir, langdregnir og
leiðinlegir. Þeir lyftu sál minni aldrei upp í ljóshæðir
trúarlegrar gleði. Þeir drógu hana niður í táradal sorg-
arinnar. Þeir fyltu haHa dapurleik og myrkri, hrygð og
kvíða. Þeir gróðursettu fyrstu þyrna þunglyndisins í akri
hjarta míns. — Þessir lestrar voru venjulega lesnir í
rökkurbyrjun.
Alla langaföstu voru þar að auki lesnar sérstakar
miðvikudagshugvekjur. Aldrei vissi ég, hver var höfundur
þeirra, og því um síður rámar mig neitt í, um hvað
þeirra kenning hljóðaði. Ég vissi aldrei neitt um mið-
vikudagshugvekjurnar, nema að þær voru drepandi lang-
dregnar og Ieiðinlegar. Mér hélt oft við vitfirringu undir
lestri þeirra. Ekki man ég, hvaða sálmar voru sungnir
með þessum hugvekjum. — Gamall sveitungi minn sagði
mér nýlega, að miðvikudagshugvekjur þessar hefðu verið
eftir Jón biskup Vídalín. Um þær hafði gáfaðasta konan
í Suðursveit átt að komast svo að orði: >Þá hefir hon-
um nú tekist upp, honum Jóni sáluga Vídalín, þegar
hann samdi miðvikudagshugvekjurnar, því að beztar eru
þær nú af öllu hjá honum«. Þið getið því farið nærri
um lotningu hinna sveitunga minna, sem lengri leið áttu
að líta upp til mótorgjallanda meistara Jóns. En ég hefi
einkum dáðst að húslestrum Jóns biskups Vídalíns fyrir
það, hve litlu mannviti honum tekst að koma fyrir í
stórum orðum.
Þegar langaföstu lauk, hófust vorhugvekjur, sem lesnar
voru á hverjum virkum degi til uppstigningardags. Með
þeim voru sungnir svonefndir Upprisusálmar. Þetta var