Kirkjuritið - 01.06.1972, Blaðsíða 89

Sr. SIGURÐUR PÁLSSON, vígslubiskup:
Um helgisiði
P r,j5i altaris og skreyting kirkju
°rn venja er að klœða altari meira
n rninna. Auk þess fylgja því nokk-
,r ahöld og munir, sem sumpart hafa
nle9a merkingu, en sumpart hag-
Allt eru þetta hlutir, sem eru sér-
okir fyrir helgiþjónustuna og ekki
n°taðir til annars. Þess vegna eru
lr °9 undirorpnir nokkurri gagn-
rVni,
óku
sem oft verður út í hött vegna
nnugleika manna um þessi efni,
9 er þvf Qg varna nokkru Ijósi
Vflrboðmál.
Gagnrýnin er einkum fólgin í ó-
Urn sjónarmiðum varðandi viðhöfn
Quðsdýrkuninni og tekur það bœði
ússins, skrúða (ornamenta),
— (utensilia) og atferlis við
Qr^kvœmd athafna rinnar (seremoni-
fl! k'rkjuhú
Q^alda
1^1 , . ^essu efni hefur ávallt ríkt í
^.gl^nni spenna milli tveggja sjónar-
ei Ánnars vegar er krafan um
a(.n a^Ieika í öllum búnaði kirkjunn-
jj|h°®. Qthöfnum, hins vegar stöðug
íh n*'9ing til aukinnar fegurðar og
ourðar.
tilb^-s0 si°narmiðið byggir á því, að
ekk*5' S^an andIeg athöfn og að
Qth' ^e9i láta efnislega hluti draga
er. p ' frá hinu andlega viðfangs-
1 nennar.
Síðara sjónarmiðið byggir á því,
að allt það, sem lýtur að guðsdýrk-
un, eigi að vera svo fagurt og vand-
að sem mest má.
Bœði þessi sjónarmið eiga heit-
trúaða formcelendur, enda hafa þau
bœði svo mikið til síns máls, að þau
verða að teljast nauðsynleg. Þó hafa
bœði sínar veilur.
Fyrra sjónarmiðið hefur þá veilu,
að það gengur framhjá þeirri stað-
reynd, að táknmál skreytinga er fyrir
margt fólk áhrifaríkara en hið talaða
orð. Mjög mikill hluti fólks fœr tóm-
leika- og auðnarkennd þar, sem ein-
faldleiki er einráður.
Þá hefur það og sýnt sig, að alger
einfaldleiki er ekki auðveldur. Hann
krefst mikillar snilli, ef hann á ekki
að verða tómlegur og fátœklegur.
Síðara sjónarmiðið hefur þá veilu,
að það getur opnað leið fyrir óvið-
eigandi hluti, sem þrátt fyrir íburð
og glans, misbjóða helgidóminum,
af því að þeir eru óhœfir til að vekja
og efla hugsanir. Þetta gerist með
ýmsu móti, oftast þannig, að menn
gefa kirkjum gripi, sem þeim þykja
fagrir, þótt þeir séu alls ekki við-
eigandi, eða listamenn og hagleiks-
menn þreyta íþrótt sína við að gera
skrautmuni í kirkju, án þess að hafa
þekkingu á því, hvað við á og án
183