Jörð - 01.08.1931, Blaðsíða 17

Jörð]
»MATUR Elt MANNSINS MEGIN«
15
ara líffæra líkamans eru steinefnin og fjörefnin. Fjögur
eru fjörefni, svo að kunnugt sé — ómissandi til vaxtar og
heilsu; eru þau kennd til bókstafanna A, B, C, D. Er A
í mjólk, rjóma, sméri, eggjarauðu og grænmeti.*) B í
mjólk, kjarna, aldinum og garðamat. C hvað mest í gló-
aldinum (appelsínum), gulaldinum (sítrónum), rauðald-
inum (tómötum) og hvítkáli; D í mjólk, eggjarauðu og
einkum lýsi. Sterkt sólskin getur komið í staðinn fyrir D.
Efnaskifti líkamans eru: 1) breytingar fæðu í hold,
bein, taugar og þessháttar (vöxtur og endurnýjun lík-
amsvefa); 2) »bi’uni« næringarefna til orkuframleiðslu;
3) myndun meltingarvökva og annara kirtilvessa; 4)
myndun útvökva (þvags, svita o. s. frv.). Allt verður
þetta að vera með góðu lagi; annars bilar heilsan meir
eða minna.
M E Ð tilliti til alls þessa verður fæðið að vera. Hafa
menn að vísu bjargast nokkurn veginn af og þó misjafn-
lega, þó að ekki þekktu vísindalegar greiningar matar og'
neyzluþurftar mannslíkama. Hinsvegar getur hver í-
myndað sér, að framfarir geti átt sér stað í mataræði; —
enda mun það mála sannast. Verða vísindin þar drýgst í
tillögum, eins og í öðrum verklegum framförum.
Alhæfing mat ar æ ð i s erný vísindagrein og á-
kaflega líkleg til heilsubótar mannkyninu og þar með
hverskonar þrifa. Svo sem kunnugt er, er engin ein fæðu-
tegund alhæf, og mun það að vísu jafnkunnugt, að mjólk
kemst næst því; vantar hana þó fjörefnið C og' hefir ekki
í fullu tré með járnið. Mikil ný mjólkurneyzla hefir því
fram að þessu verið einhver helzta tryggingin fyrir hollu
fæði; og verður mjólk væntanlega lengi enn meðal helztu
fæðutegundanna.
*) Svo nefni ég það af »garðamat«, sem grænt er etið. Svo sem
kunnugt er, nota íslendingur sama sem ekki grœnmeti,