Eimreiðin - 01.10.1956, Blaðsíða 27

SIGURÐUR NORDAL SJÖTUGUR 259
ungamóðir loks uppreist eftir alda niðurlægingu, því að held-
ur kveður nú við annan og efalaust miklu sanngjarnari tón
en alþýða manna á liðnum tíma gaf um Guddu. Nordal þakk-
ar sem sé Guðríði og efalaust með réttu drýgstan skerf þeirrar
veraldarvizku, sem sálmar séra Hallgríms eru þrungnir af og
hefur ásamt óbilandi guðstrú hans orðið þessari þjóð óþrot-
leg huggunarlind og traust hjálparhella í raunum hennar og
andstreymi. Fyrir Guðríði afsalaði Hallgrímur sér auð og
metorðum, naut lífsins og þjáðist. með henni. Sú reynsla var
honum ómetanleg. Guðríður gerði séra Hallgrím að því mikla
skáldi og átrúnaðargoði, sem hann varð. Þá lætur og Nordal
Gunnhildi drottningu Gormsdóttur njóta miklu meira sann-
mælis og réttlætis en sagnaritararnir gömlu gerðu, enda vóðu
I lestir þeirra í villu og svíma um ætt hennar og uppruna, hvað
þá annað. í þjóðsögum og munnmælum er Gunnhildur talin
fulltrúi galdra og forneskju, en var samkvæmt skilningi Nor-
dals langt á undan sínum tíma. Hún átti sér framtíðardraum,
vildi siða Norðmenn, eiga á sinn hátt skilið hjá þeim sama
Jieiðursnafn og móðir hennar, Þyri drottning, hlaut í Dan-
mörku, verða Noregs bót. Stefna hennar var efling konungs-
valdsins, eining ríkisins, svo sem þróun næstu alda á eftir
stefndi að, þó að sá draumur rættist ekki fyrr en langalöngu
eftir hennar dag. Hún beið ósigur. Og „sekur er sá einn, sem
tapar". Af tómum misskilningi hefur réttur þessa aðsópsmesta
kvenskörungs fornaldarinnar verið fyrir borð borinn í minn-
’ugunni. Ég tek þessar tvær ritgerðir sem dænii um, hve
fækilega og sannfærandi Nordal getur tekið málstað þeirra,
Sem hann telur, að á hafi verið hallað ófyrirsynju. Af sömu
§iöggskyggni og hlýhug eða öllu heldur ástúð ritar hann urn
samtímakonur. Nægir að minna á hinar fögru greinar hans
Um Steinunni Steinsdóttur fóstru sína og Herdísi Andrésdótt-
Ur skáldkonu.
. Sérstakrar umræðu verð er ein mannlýsingin í öðru bindi
Afanga. Hún er svo einstæð í sinni röð. Ég á við æviminning-
Una um André Courmont, gestinn frá Vallandi, sem dvaldist
'ler fáein ár fjarri átthögum sínum, nam íslenzka tungu svo
^eþ að hann talaði vandaðra og fjölskrúðugra mál en flestir
smndingar, las bókmenntir vorar af meiri glöggskyggni og