Ægir - 01.03.1948, Blaðsíða 8

62
Æ G I R
Fiskiklak í Faxaflóa og
fiskiklak í glerkössum.
[ janúarhefti Ægis ritaði lir. fiskifræð-
ingur Jón Jónsson grein, sem hann nefnir
„Fiskirækt og fiskiklak", og gefur hún góða
huginynd um frjóvgun hrogna og klak í
glerkössum i rannsóknastofum og klak-
stöðvum í landi.
Við skulum nú athuga, livort ekki er
heppilegra að láta sjóinn hafa fyrir klakinu
eins og hann er vanur að gera.
J. J. skrifar t. d. á þessa leið: „frá þvi
fyrsta voru menn i miklum vafa um nyt-
semi klaksins bæði í Noregi og annars stað-
ar, og voru gerðar ýmiss konar tilraunir
um þýðingu þess, en þær. gáfu yfirleitt eng-
an árangur".
Eftir lestur þessarar greinar geta menn
hæglega dregið rangar ályktanir. Ef maður
athugar meiningu greinarinnar nákvæm-
lega, þá mun hér átt við það, að ekki hefur
verið hægt að sannprófa, hve mikið af lirf-
um þeim, sem i sjóinn hefur verið kastað,
verði að fullvöxnum fiskum, vegna þess að
ekki hefur verið hægt að fylgja þeiin eftir
i sjónum. Ekki er heldur hægt að segja um
veiddan fisk, hvort hann er klakstöðvafisk-
ur eða venjulegur sjóklakinn fiskur.
Síðan er í nefndri grein lýst hvernig klak
í klakstöðvum fer fram, og segir þar m. a. .
„nú verðum við að setja fiskinn (lirfurnar)
i sjóinn aftur vegna þess að við höfum eng-
an hentugan mat handa honum. A þessu
stigi er klakinu greinileg takmörk sett: við
verðum að setja ungviðið í sjóinn aftur“.
Ilér eru fiskifræðingarnir i vandræðum,
vegna jiess að þeir geta ekki haldið lirfun-
uin lifandi lengur en 8—10 daga (meðan
Siðan víkur Rollefsen að fiskirannsókn-
unum, og sýnir fram á, hve menn séu nú
miklu færari um að kljást við þessa ráð-
gátu en var fyrir 75 árum.
þær eru að nota upp kviðpokanæringuna).
Hvað gerir það til? Við verðum að reikna
með fjölgun fisksins í sjónum. Það er ein-
mitt þar sem hann á að vaxa upp og þar
er fóðrið fyrir liendi. Látum þess vegna
frjóvguðu lirognin i sjóinn, og það sem
fyrst og sem mest. Frjóvguðum hrognum
úr veiddum fiski ætti ekki að vera meiri
hætta búin en öðrum hrognum, sem klekj-
ast í sama sjó. Faxaflói t. d. er e. t. v. hin
ákjósanlegasta klakstöð sem til er, einnig
sjórinn við suður- og vesturströndina.
Með tilliti til lirfufóðurs þess, er J. J.
minnist á í grein sinni, sem Rollefsen hef-
ur fundið í Miðjarðarhafinu, og rannsókna
í landi, þá má gera ráð fyrir þvi að takast
muni að finna hentugt lirfufóður, liér við
strendur landsins. Eitt er víst, að það er
hér fyrir hendi, aðeins eftir að finna það.
Meg sömu rányrkju og viðhöfð er í stöðugl
vaxandi mæli, þá er fyrirsjáanleg fiskþurrð
innan skamms, á venjulegum miðum. Ef
við athugum rányrkjuna nánar og tökum
t. d. vertíðarfarm eins togara, sem hefur
innanborðs 300 tonn af þorski, mun láta
nærri að það séu um 75 þúsund fiskar. Ef
helmingurinn eru hrygnur, þá verða þær
37.500 og hver með 9 milljónir eggja, þá
verða eggin um 338 þúsund milljónir. Við
skulum gera ráð fyrir, að vanhöldin verði
það mikil á leiðinni frá eggi til málfiskjar,
að aðeins 1% verði fullvaxnir fiskar. Þá
yrðu það 3.4 þúsund milljónir fullvaxinna
fiska.
Meðan lirognin eru ekki frjóvgunarhæf
(þroskuð) í janúar—marz, þá eru þau
verzlunarvara, og Jiá hirt að einhverju leyti,
en þegar þau eru orðin frjóvgunarhæf apríl
—maí, (miðað við Suðurland), þá er þeim
lient vegna þess, að þau eru ekki verzlun-
arvara. Það má því segja, að kippt sé úr
mnferð ölluin lirognum, sem eru í veiddum
fiski á fimm mánaða skeiði ársins, af ísl.
og erl. veiðiskipum, og á islenzkum og er-
lendum véiðisvæðum. Gjöreyðing fiski-
stofnsins er því i fullum gangi.
Menn, sem stunda t. d. dragnótaveiðar
hér í Faxaflóa, hafa sagt mér, að þeiin