Tímarit lögfræðinga - 01.08.1983, Page 28

1 öðru lagi skal bent á, að telja má eðlilegt, að sem mest samræmi
sé milli íslenskra og erlendra reglna um farmflutninga. Með lögfest-
ingu reglna 16. og 17. gr. LSL er þessa samræmis gætt að því er varðar
ábyrgð flytjanda, a.m.k. í meginatriðum.
6.2. Samningsákvæði um undanþágu frá ábyrgð
Það er almenn regla í íslenskum rétti, að mönnum er frjálst að
skipa fjármálum sínum með samningum, þar á meðal að semja um
hverjar reglur skuli gilda um skaðabótaábyrgð í tilteknum lögskiptum.
Lengi hefur tíðkast, að farmflytjendur geri í flutningssamningum
fyrirvara, er leysa flytjendur að meira eða minna leyti undan bóta-
ábyrgð þeirri, er á þeim hvílir eftir almennum reglum. Til þess að
slíkur fyrirvari gildi í ákveðnum lögskiptum þarf hann að hafa kom-
ist á með þeim hætti að bindandi sé eftir almennum reglum samninga-
réttar. Kynni flytjandi ekki viðsemjanda sínum fyrirvarann eða komi
hann ekki nægilega skýrt fram, er hann ekki skuldbindandi, sbr. eink-
um eftirtalda dóma:
Hrd. 1941,182
1 fylgibréfi var skírskotað til fyrirvara í farmskírteini, sem ekki
var fengið farmsamningshafa í hendur. Var farmflytj andi því
ekki talinn hafa leyst sig undan ábyrgð á spjöllum á bifreið, sem
hann flutti með skipi.
Hrd. 1969,1245
Varningui' skemmdist í flutningi með bifreið GE. Ekki þótti
sannað, að eigandi varningsins hefði fengið í hendur fylgibréf
eða að fyrirsvarsmenn GE hefðu með öðrum hætti undanskilið
sig ábyrgð á tjóni, sem varð á varningnum.
Hrd. 1975,1011
Hvorki farmsamningshafi né nokkur af hans hálfu fengu í hend-
ur skilríki um flutningsskilmála. Var eigi talið, að farmsamnings-
hafa hafi verið eða mátt vera kunn þau ákvæði farmskírteinis,
sem hér skiptu máli. Dæmt, að farmflytjandi geti ekki borið fyrir
sig þau ákvæði farmskírteinis, sem ganga lengra en að leysa
hann undan ábyrgð á varningnum en leiða má af meginreglum
íslenskra lága.
Hrd. 1981, 35
Ekkert kom fram um, að flytjandi hafi áskilið sér gagnvai't send-
anda, að um ábyi'gð sína fæi'i eftir fyrirvara, sem prentaður var
22