Íslendingur - Ísafold - 30.05.1970, Blaðsíða 5
ISLENDINGUR-ISAFOLD - LAUGARDAGUR 29. MAÍ 1970. 5
IÁRUS JÓNSSON:
Við þurfum að mynda
ábyrgan meirihluta
í bæjarstjórn
Ræða, flutt á kjósendafundi 26. mai
Sú kosningabarátta, sem nú stend
ur yfir, er háð á tímamótum í sögu
Akureyrar. Síðustu ár og áratugi
hefur Akureyri notið hagstæðra
náttúruskilyrða umhverfisins. Hér
var höfn, sem sáralitlu þurfti til að
kosta, auðvelt var um vatnsöflun,
ódýr og næg raforka og biómiegar
byggðir í næsta nágrenni, sem efldu
hér næstum sjálfkrafa þjónustuiðn-
að og viðskipti. Á þessu liðna tíma-
bili óx bærinn örugglega en þó
hægt. Meginástæðurnar fyrir því,
hversu fólksfjölgunin var lítil, jXÉÉ»
fyrir góð náttúruskilyrði, var sú, að
samkeppni höfuðborgarsvæðisins
um fólk og fjármagn var hörð. Þótt
nrargir flyttust til bæjarins, fluttu
álíka rnargir brott, aðallega suður —
eins og nefnt er í daglegu tali.
Þessu tímabili, sem einkennaist
af hægum en öruggum vexti Ak-
ureyrar vegna hagstæðra ytri nátt-
úruskilyrða, er nú að ljúka. Bærinn
er orðinn það stór, að vatn til
neyzlu og iðnaðar er á þrotum í
núverandi vatnsveitukerfi. Nútíma-
vinnubrögð í flutningum á sjó krefj
ast nýrrar vöruhafnar. Viðbótarorka
er ekki lengur fyrir hendi, bygging
hitaveitu með langri og kostnaðar-
samri aðveitu getur nú orðið mjög
hagkvæm, varanleg gatnagerð er
ekki í takt við tímann og á ölium
sviðum aukast kröfur fólks til þjón-
ustu. Sem dæmi um þetta mætti
nefna, að ekki mun okkur duga að
stækka sjúkrahúsið í núverandi
mynd þess, heldur þarf þar að
koma til stórbætt aðstaða fyrir sér-
fræðijjjónustu. Allt þetta, sem hér
er minnt á, sýnir svo ekki verður
um villst, að okkur nægja ekki
lengur hagstæð náttúruskilyrði til
þess að búa í haginn fyrir upp-
vaxandi kynslóð á Akureyri. Þar
þurfa einnig að koma til stóraukn-
ar og fjárfrekar framkvæmdir á öll
um sviðum, miklu meiri og kostn-
aðarsamari en við höfum áður
þekkt, jafnvel þótt ekki væri stefnt
hærra en svo, að hinn hægi vöxtur
bæjarins, sent verið hefur, geti hald
ið áfram.
Nú rís strax sú spurning, þegar
hér er kornið, hvaða leiðir eru fær-
ar til þess að axla þær fjárhags-
byrðar, sem eru óumflýjanlegar
vegna þeirra stórvirkja í fram-
kvæmdum, sem nauðsyn er á. —
Flestunr er kunnugt, sem til þekkja,
að einmitt nú á þeim tímamótum í
sögu bæjarins, sem við blasir stór-
aukin framkvæmdaþörf, hefur fjár-
hagsgeta bæjarsjóðs sjaldan eða
aldrei verið hlutfallslega minni. —
Hvernig á þá að afla fjármagnsins
til alls þessa? Allir vita, að fjár-
magn er nauðsynlegt afl þeirra
hluta, sem gera skal. Svarið við
þeirri spurningu hlýtur alltaf að
verða í grundvallaratriðum hið
sanra, hver sem spyr og hvernig
sem að því er leitað. Heildartekjur
bæjarbúa verða að aukast svo um
muni. Við þurfum fleiri og öflugri
átvinnufyrirtæki, fleira og fjöl-
menntaðra fólk til starfa til þess
að lyfta með okkur Grettistökum.
Við jrurfum með öðrum orðum að
stækka Akureyri hraðar en verið
hefur. Að öðrum kosti fáum við
ekki risið undir kostnaðinum af
þessum viðamiklu, en jafnframt lífs
nauðsynlegu framkvæmdum. Þær
myndu stöðvast og hamla vexti
bæjarins. Afleiðingar þess yrðu var-
anleg stöðnun eða bein hnignun
jress bæjar, sem við höfum kosið
okkur til búsetu og vonandi verður
börnum okkar jafn kostamikill og
hann hefur verið okkur sjálfum.
Ljóst er, að við getum ekki stækk
að Akureyri, nerna með því að stór-
efia atvinnulífið í bænum. I þessu
sambandi skulurn við hafa það hug-
fast, að samkeppnin frá hálfu höf-
uðborgarsvæðisins um okkar unga
menntafólk feð harðnandi. Við þurf
um að horfast í augu við þá stað-
reynd, að við getum ekki staðist þá
samkeppni, nema sérstaklega sé á
haldið í atvinnuuppbyggingu bæjar-
ins. Á höfuðborgarsvæðinu er stefnt
að meiri stórframkvæmdum i at-
vinnulífinu en nokkru sinni hafa
þekkst hér á íslandi. Að þessu leyti
eru líka tímamót í sögu Akureyrar.
Ef öll stóriðja á íslandi rís við
Faxaflóa næstu árin, en lítill vöxt-
ur verður í atvinnulífinu hér á Ak-
ureyri, hvaða möguleikar eru þá
fyrir börn okkar að setjast hér að,
hundruð milljónum króna á ári.
Mikill hluti þess fjárntagns yrði not-
aður til kaupa á vörum og þjónustu
í verzlunum hér og til kaupa á fram
leiðslu iðnfyrirtækja, sem hér eru
fyrir. Við það blómguðust þau fyr-
irtæki, þau fjölguðu starfsfólki, og
tekjur þess starfsfólks færu söniu
leiðina. Við getum sagt, að blóð-
streymi efnahagslífsins ykist um all
an helming með þessum innflutn-
ingi tekna. Mikil keðjuörfun yrði í
atvinnulífinu. Ekki er óraunsætt að
ætla, að fleiri fengju atvinnu í fyr-
irtækjum utan stóriðjuversins en í
því sjálfu. Af þessu má marka þann
reginmun, sem yrði í samkeppni
okkar við höfuðborgarsvæðið um
okkar eigið unga menntafólk, ef
slíkt fyrirtæki yrði staðsett hér í
samanburði við, að sarna fyrirtæki
bættist við hinn endann á reipinu
syðra.
Nú er ofurlítil hreyfing á stór-
iðjumálum, svo sem kunnugt er af
fréttum. Allt of snemmt er að full-
yrða nokkuð þar um. Athugun þess
máls tekur sinn tíma. Mestu máli
skiptir að nú gefst betra tækifæri
þarf bæjarstjórn að hafa forystu.
Hún þarf að beyta áhrifum .sínum
af festu og þekkingu, þannig að sú
vaxtarstefna sé tryggð, sem nú er
Hfsnauðsyn á þeim tímamótum, sem
eru í sögu Akureyrar.
Góðir samborgarar.
Ég hef gert hér að umtalsefni
nokkur undirstöðuatriði í bæjar-
málum Akureyrar, eins og þau
horfa við frá mínum bæjardyrum.
Hér hefur verið stiklað á stóru,
enda er ég þegar farinn að syndga
upp á náðina með þann tíma, sem
okkur er ætlaður. Við Sjálfstæðis-
menn höfum bent rækilega á þau
nýju viðhorf, sem blasa nú við í
bæjarmálum — við höfum bent á
hvernig haga þurfi stefnunni vegna
þeirra nýju viðhorfa — og að þessi
nýju viðhorf krefjist nýrra vinnu-
bragða í stjórn bæjarins. Við þurf-
um að mynda ábyrgan meirihluta
í bæjarstjórninni, sem tekst hiklaust
á við vandann, skilur í hverju bar-
átta okkar er fólgin — ætlar sér
virkilega að sækja fram til sigurs
— og stendur og fellur með gerðum
sínum. Við eigum aðeins um einn
sem hér hafa vaxið upp og eru að
koma út úr skólunum? Það skiptir
auðvitað alveg höfuðnráli, bæði fyr
ir okkur sjálf og bæjarfélagið, að
þau fái tækifæri hér til búsetu. —
Einmitt jæss vegna þurfum við að
halda vöku okkar í atvinnumálun-
um. Næg og fjölþætt atvinna er
grundvallarskilyrðið fyrir búsetu
þeirra hér. Þess vegna m.a. verðum
við að nota alla þá lægni og festu,
sem okkur er framast gefin, til
þess að fá staðsett hér eitthvað
þeirra orkufreku stórfyrirtækja, sem
ætlunin er að rísi í landinu.
Eitt fyrirtæki á stærð við ál-
bræðslutia á Reykjanesi, sem stað-
sett yrði innan þeirrar fjarlægðar
frá Akureyri, að starfsfólkið byggi
hér, myndi flytja hingað inn í bæ-
inn fjárhæðir, sem næmu ntörg
til undirbúnings stóriðnþróunar hér
en nokkru sinni fyrr. En á meðan
þetta undirbúningsstarf er unnið er
að mörgu að hyggja í atvinnumál-
um okkar. Við getum aukið inn-
streynri tekna með margvíslegu
móti til Akureyrar. Árangurinn yrði
hliðstæður og ég var áðan að lýsa,
þótt hann yrði ekki eins mikill. Með
frekari uppbyggingu stálskipasmíða
og annars iðnaðar, stóraukinni
ferðamannaþjónustu og aukinni hrá
efnisöflun til fiskiðnaðarins,
streymdi meira fjármagn til bæjar-
ins og sú þróun glæðir allt at-
vinnulíf.
Atorka einstaklinga og félags-
samtaka yrði virlcjuð bæjarfélag-
inu til heilla. Um slíkar virkjunar-
framkvæmdir á mannlegri atorku
VÍSNABÁLKUR
VORVÍSUR
Fríkkar landið, lcttist mál,
leysisf vanda þáttur,
víkur grand en vermir sál
vorsins andardráttur.
Glóa hh'ðar, glampar sær,
gleðst nú lýður dreyminn. —
Blórna fríða grundin grær,
Guð er að prýða heiminn.
Sólin gyllir grund og hlíð,
grænar hilla bungur.
Hljómum fylla heiðin víð,
hreyfðar snilli tungur.
Gleðilegt sumar!
„Gustur.“
kost að velja á þeim tímamótum,
sem nú eru í sögu Akureyrar. Við
verðurn að berjast eins og við frelc-
ast getum fyrir eins miklum vexti
bæjarins og kostur er. Þetta er síður
en svo vonlítil barátta.
Alls staðar blasa við verkefni,
tækifæri til stórræða, ef við ein-
ungis höfum það jafnan hugfast, að
ekkert fæst átakalaust — ekkert
verður lagt upp í hendur okkar
sjálfkrafa. Við verðum öll að vita
hvað við viljum og berjast fyrir því
að fá því framgengt.
Einar Benediktsson sagði á unga
aldri: Ég skal verða skáld. Við eig-
um öll að segja: Akureyri skal vaxa
og dafna. Ef við höfum öll ein-
beittan og samstilltan vilja, þá mun
þetta reynast sannmæli, eins og hjá
Einari skáldi Benedilctssyni.
Bæjarbúi sendir vísu út af vé-
frétt í Degi um að almenningur
greiði hallarekstur „íhaldsfyrir-
tækja":
Samvinnan af sælli þókn
sérhagsmuni dorgar:
Olíusvindl og aftursókn,
almenningur borgar.
Og svo eru nokkrar vísur hentar
á Iofti á götunni:
VINSTRI RÖKFRÆÐI
Gengislækkun alltaf er
árás hörð á lífskjör manns.
Ef ltæmi gengisHÆKKUN hér,
er hleypt á brokk til andsk . . .
MÆLT FYRIR MUNN DAGS
Akureyri er indæl borg,
af því Framsókn mestu ræður
uppi um fjöll og úti um torg.
Athugið þetta, góðu bræður!
ÁLYKTUN, AÐ DEGI LESNUM
Sperra stélið Framsókn fer,
flestar stoðir undir renna:
Ef eitthvað lítið út af ber,
ekki var það henni að kenna.
LESIÐ ÚR DREIFIBRÉFI A-LIST-
ANS TIL UNGRA KJÓSENDA
,,Kæri ungi kjósandi,"
kalla ég á þig grátandi,
þyrftum að koma að Þorvaldi,
þetta er ekkert smáræði.
Að lokum gömul kosningavísa
eflir látinn hagyrðing, sem eldri
bæjarbúar rnættu oft á götum bæj-
arins fyrir mannsaldri:
Margur burt úr Framsókn fer,
fellur illa vistin,
af því lítið undir sér
átti doktor Kristinn.
Teljurn svo vel við eiga að enda
þáttinn með meira en þrítugri vísu
Bjarna frá Gröf:
Kosningarnar koma senn,
kurteisina bæta.
Nú heilsa allir heldri menn
hverjum, sem þeir mæta.
Ungir
kjósendur!
Stefna Sjálfstæðismanna
í bæjarmálum Akur-
eyrar byggist á því að búa
ungu fólki sem bezt
skilyrði í bænum. —
Kynnið ykkur gagnorða
málefnayfirlýsingu þeirra
og stuðlið að hag unga
fólksins með því að kjósa
D-listann.
Unga
fólk!
Sækjum fram tii sigurs
fyrir lista Sjálfstæöis-
manna og gerum næsta
kjörtímabil að mestu
framfara- og veltneguuar-
árum í sögu Akureyrar.