Vísbending - 23.01.2009, Blaðsíða 4

4 V í s b e n d i n g • 4 . t b l . 2 0 0 9
framhald af bls. 2
framhald af bls. 3
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575. Myndsendir: 561 8646.
Net fang: visbending@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
Aðrir sálmar
Í Morgunblaðinu birtist eftirfarandi 24.5.07: „Ólafur Ragnar sagði að
Geir hefði gert sér grein fyrir viðræðum
Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar. „Þær
eru í samræmi við það sem ég lýsti í
síðustu viku um að viðræðum lyki á
viku til tíu dögum. Eins og ég lýsti hef
ég ætíð verið þeirrar skoðunar að æskilegt
væri að flokkarnir gætu á skjótvirkan
og árangursríkan hátt komið sér saman
um nýja ríkisstjórn sem styddist við
meirihluta á Alþingi án þess að forsetinn
þyrfti að blandast inn í það mál með
ítarlegum viðræðum við alla flokka eða
að atburðarásin yrði mjög flókin,“ sagði
forsetinn.“
Nú hefur forsetinn hins vegar skipt
um skoðun og telur eðlilegt að fara í
ítarlegar viðræður við alla flokka og
setja þeim lífsreglur um hvernig stjórn
eigi að mynda. Hann virðist telja að
þegar forsætisráðherra segir af sér verði
forsetinn alvaldur og alvís. Auðvitað
má forsetinn hafa þá skoðun sem hann
vill á stjórnarfari og því hverjir eigi að
mynda stjórn. Það skiptir hins vegar
engu máli því að það er meirihluti
þingsins sem ræður því hvernig stjórn er
mynduð. Margir hafa haft þá skoðun að
utanþingsstjórn væri heppilegri en stjórn
misviturra stjórnmálamanna. Það kann
að vera en slík stjórn verður ekki mynduð
nema þingmenn geti ekki komið sér
saman um neina meirihlutastjórn. Slík
stjórn gæti aldrei setið í óþökk þingsins.
Forsetinn er nú reyndar ekki í fyrsta
sinn þeirrar skoðunar að sveigja megi
þingræðisregluna. Árið 1995 kom
eftirfarandi frétt í Mbl. 25.4.: „Á fundi
með forseta Íslands í gær bar Ólafur
Ragnar formlega upp þá tillögu þingflokks
Alþýðubandalagsins, að Halldór
Ásgrímsson fengi umboð til að mynda
ríkisstjórn stjórnarandstöðuflokkanna.
Eftir fundinn sagði Ólafur Ragnar að þetta
væri í samræmi við það sem flokksmenn
hefðu sagt að undanförnu og í samræmi
við það sem þeir teldu vera eðlilegt. „Við
sáum ekki ástæðu til að hvika frá þeirri
afstöðu þótt á síðasta sólarhring hafi
komist upp um þetta hollustubandalag
sem Halldór Ásgrímsson hefur sóst í með
Davíð Oddssyni,“ sagði Ólafur Ragnar.“
bj
Ætíð þeirrar skoðunar
ekki að gera það. Stundum er mér svo
heitt í hamsi, að ég verð að taka pennann
og hella úr honum á pappírinn til þess að
kvikni ekki í mér. Svo er allt þetta blek og
vinna til einskis því að ég get ekki prentað
afurðina. Ég var að ljúka við slíka grein og
ég er mjög ánægður með hana. Það gerir
veðraðri sál minni gott að lesa hana og dást
að því hvílík vandræði hún kæmi mér og
fjölskyldu minni í. Ég ætla að skilja hana
eftir mig og birta hana úr gröfinni. Þar er
málfrelsi sem er skaðlaust fjölskyldunni.
hefur fylgt íslenzku efnahagslífi eins og
skuggi um margra áratuga skeið, haldið
útflutningsatvinnuvegum í spennitreyju
og girt fyrir erlend viðskipti. Þessi bjögun
er að miklu leyti óháð fyrirkomulagi
gengisskráningarinnar, föstu gengi eða
fljótandi.“
Röng hugsun
Samkvæmt þessu getur vel verið að
jafnvægisgengi krónunnar verði miklu
veikara en haldið var fram í blaðinu í fyrra.
Reyndar er rétt að taka það fram að það
er raungengi en ekki nafngengi sem leitar
jafnvægis (ef það gerist þá). Verðbólga
veldur því að ekki er hægt að segja til um
jafnvægi nafngengis til lengri tíma litið.
Engu að síður er trúlegt að gengisvísitala
á bilinu 175 til 190 sé mun nær lagi en
140 eins og áður var haldið fram. Þetta
þýðir að erlendar skuldir gætu lækkað
um 10 til 15% til viðbótar en varla miklu
meira. Þorvaldur bendir á hættuna við að
horfa á sögulegt gengi eins og gert var í
Vísbendingu:
„Hvenær fellur gengið? Hversu mikið?
Það veit enginn. Hitt er næsta víst, að
skellurinn getur komið illa við suma
þeirra, sem ugga ekki að sér og halda
að allt sé í himnalagi. Of hátt gengi
krónunnar á sér langa sögu. Upphafið er
hægt að rekja til verndarstefnu ríkisins í
landbúnaði og síðar einnig í sjávarútvegi.
Þegar háir tollar eru lagðir á innflutning
til að vernda innlenda framleiðslu gegn
erlendri samkeppni, dregur tollheimtan úr
innflutningi og þá um leið úr eftirspurn
eftir erlendum gjaldeyri og verðið á
gjaldeyri lækkar að því skapi, svo að
gengi krónunnar hækkar. Þjóð, sem heftir
innflutning, þarf að búa við hærra gengi
en ella. Þannig hefur háttað til á Íslandi
síðan 1927, og þannig er Afríka. Vandinn
er kerfislægur á báðum stöðum. ...
Ef einhver álitlegur hluti þess
skammtímalánsfjár, sem hefur streymt
hingað heim að undanförnu, skiptir um
skoðun og streymir út aftur, fellur gengið
líkt og gerðist fyrir áratug við svipaðar
aðstæður í Suðaustur-Asíu. Þar var
ríkið ekki helzti sökudólgurinn, heldur
einkageirinn, sem sást ekki fyrir í lántökum
og framkvæmdum – og komst í þrot með
illum afleiðingum. Skammtímaskuldir
bankakerfisins jukust langt umfram
gjaldeyrisforða seðlabankanna, svo
að erlendir lánardrottnar kipptu að
sér hendinni og knúðu þannig fram
gengisfall. Sumir græddu á tá og fingri,
en almenningur sat eftir með sárt ennið.
Hagvöxturinn þarna austur frá hvíldi þó á
svo styrkum stoðum, að efnahagslífið þar
komst aftur á réttan kjöl á nokkrum árum
og blómstrar nú enn sem fyrr. Ýmsar
ástæður liggja til þess, að ekki fór verr,
þar á meðal mikil rækt við menntun og
þokkalegur jöfnuður í skiptingu auðs og
tekna.“
1Greinina má sjá á slóðinni:
http://www3.hi.is/~gylfason/Herdubreid.pdf
Möppur vegna ársins 2009
hafa ekki verið sendar út
vegna þess að birgðir
hafa verið á þrotum.
Áskrifendur eru beðnir að
hafa biðlund í 2-3 vikur.
[afkomenda Hollendinga í Suður-Afríku],
virtir menn, skattgreiðendur, góðborgarar,
sem máttu hafa skoðanir eins og hver
annar, urðu fyrir aðsúgi á fundum sínum.
Ræðumenn þeirra sættu illri meðferð og
voru hraktir úr ræðustól af samborgurum
sem höfðu aðra skoðun. Ég hef fundið það
í Bandaríkjunum þegar múgur hefur ráðist
inn á fundi og ráðist að ræðumönnum. Og
ég finn sérstaklega fyrir því í hverri viku eða
svo ef mig langar til þess að setja eitthvað á
prent, þegar eitthvað segir mér að ég eigi
Of hátt gengi
krónunnar á sér
langa sögu. Upphafið
er hægt að rekja til
verndarstefnu ríkisins
í landbúnaði og síðar
einnig í sjávarútvegi.