Nýtt kvennablað - 01.05.1952, Blaðsíða 15
Svar frá Huldukarli til Huldu.
Eg vil glæða braga bál
beztu gæðin kanna.
Þinna fræða fagurt mál
fljótt þín kvæðin sanna.
Stakan tengir sál við sál.
Sorgar strengi slítur.
Allt hún sprengir atom bál,
er yfir mengi iþýtur.
Til hiirna kvennanna frá Huldukarli.
Ut eg ræ á óðsins mið
þó andans finni veikleika.
Ollum, sem að Ijá mér lið
launa eg með kærleika.
Meta kvenna mátt eg vil
mærðar út á grundum,
því að blíðan unaös yl
eg finn helzt hjá sprundum.
NAGLASÚPAN
Fyrsta uppskrift malar, sem ég las með nokkurri at-
hygli, þegar ég var barn, var sagan um naglasúpuna,
sem karlinn brellni bauð kerlingunni nízku. Hann
sagði, að eoð af einum nagla, með dálitlu salti, væri
ágætur hversdagsréttur, en betri væri súpan ef bætt
væri í hana dálitlu af grjónum, fáeinum rófum og
nokkrum kjötbitum.
Síðan hefur mér ofl dottið í hug, að karlinn hafi
nkki verið eins fjarri sannleikanum og kann að virð-
ast í fljótu bragði. Hann vissi, hvað hann söng, karl-
inn sá. Einn af uppáhaldsréttunum hennar móður
minnar var sem sé nokkurs konar naglasúpa, sem hún
hreytti sí og æ með því að bæta einhverju í hana. Þessi
dularfulla isúpa var búin til úr fisksevði. Móðir min
Heygði aldrei góðu fisksoði, heldur nolaði það í marg-
víslegar súpur. Hún lét í |fter bað grænmeti, sem hún
hafið við hendina: — kartöflur, la>ik, tómötur, —
Stundum skar hún þetta smátt og hafði súpuna tæra.
En ekki var súpan lakari, þegar hún þrýsti grænmet-
ínu gegnum sigti og gerði hana mátulega þykka með
grænmetismaukinu og hrærði síðast ögn af smiöri í
til smekkbætis. Stundum hrærði hún hveiti út í súpuna
eða notaði grjón. Oft notaði hún- karrí, tómatamauk
eða kapersber til smekkbætiis og auðvitað bjó hún líka
til fisksúpuna, sem er algengust, með sveskjum og rús-
inum, lárberjablöðum og heilum piparkornum. Stund-
um blandaði hún soðið til helminga með mjólk og
sleppti piparnum.
Þó veit ég nú, að naglasúpan þessi getur verið enn
fjölbreyttari. Á sumrum má nota ýms græn blöð í súp-
una: spínat, njóla, graslauk, isteinselju, kjörvel, blóm-
kálsleggi og rófukálsleggi, rifur úr fíflablöðum og
ekki sízt yztu blöðin utan af salathöfuðum, sem þykja
ekki nógu góð í salat, en eru ágæt á þennan hátt. Ef
notuð eru blöð með sterku bragði eins og t. d. gras-
laukur og fleiri jurtir, er bezt að binda þau í skúf og
taka upp þegar súpan er soðin. Þá er gott að bæta
hana ögn og skreyta með smáskornu grænmeti hráu,
steinselju, karsa, ögn af hvönn eða öðrum grænum
blöðum, agúrku eða tómötuisneiðum. Gott er einnig
að liafa sneiðar af harðsoðnum eggjum í tærri súpu
og ögn af þeyttum rjóma til að bæta þykkri súpur.
Móðir mín sagði, að það væri mesti búhnykkur að
geyma fisksoðið og notaði hún það oft eins og kjöt-
soð í margs konar sósur. Ég man til þess, að hún bjó
til beztu steikarsósu úr fisksoði, þegar það óhapp henti
hana, að steikin brann. Þá er hleypt fisksoð engin
fantafæða. I fiskhlaup má nota allskonar fisk ekki
síður en laxinn, sem við fáum í stórveizlum. Nú vill
svo vel til, að matarlímsduft fæst í búðunum, sem er
svo auðvelt að fara með, að liver viðvaningur getur
búið til alls konar hlaup úr því, svo að ég ráðlegg
ykkur öllum, húsmæður góðar, að búa til fiskhlaup,
til þess að bæta bónda yðar í munni. Þarna kom ég
nefnilega að efninu. Mér er ekki grunlaust um að hús-
bændunum verði heldur hlýrra til blaðsins, ef þeir
yrðu þess varir að þeir hefðu sjálfir eitthvað gott
af komu þess á heimilið. Flestir muna eftir matnum
hennar mömmu sinnar og þykir hann alltaf beztur ...
Konuefni. (MœðrablaSWJ