Saga - 1997, Blaðsíða 291

RITFREGNIR
289
tekist mæta vel að leysa þetta erfiða verkefni. Það er skipulega gengið að
verki og á hefðbundinn hátt. Nokkuð ber á því í fyrri hlutanum að Kristján
grípi til þess að segja sögur af einstaklingum, flestar þó ákaflega stuttar,
til að lýsa lífsháttum og því hvernig lagabókstafurinn gat bitnað á fólki.
Ég er hjartanlega sammála þessari aðferð og tel hana til fyrirmyndar því
hvað væri sagan ef ekkert bólaði þar á einstaklingum? Þessa gætir miklu
síður í frásögninni af 20. öldinni sem endurspeglar það sem ég tel helsta
ókost þessarar bókar; hún hefði átt að'vera í tveimur bindum. Það er alltaf
umdeilanlegt hvenær og hvort eigi að leggja út í söguritun en þegar
ákvörðun hefur einu sinni verið tekin á ekki að spara til verksins.
Ég skal nefna dæmi um það sem ég tel að hefði mátt ræða ítarlegar.
Hernámsárin verða útundan. Að vfsu falla þau undir Keflavíkurtímann í
sögu Njarðvíkur (sjá orð Kristjáns bls. 420) en engu að síður virðist um at-
hyglisvert skeið að ræða hafi ég lesið rétt út úr t.d. bls. 233 og 267. fþrótt-
•rnar eru einnig svolítið afskiptar. Sérstaklega stakk í augu að ekki er
getið um fyrsta íslandsmeistaratitil Njarðvíkurliðsins í körfubolta eða
ítarlega greint frá afrekum þess. Er þó getið um árangur kvennaliðs í
handbolta árið 1970 (bls. 402). Ég ímynda mér að Njarðvíkingar hefðu að
rrrinnsta kosti viljað fá upptalningu þeirra ára sem íslandsmeistaratitillinn
í körfubolta var þeirra. Þá finnst mér farið of fljótt yfir fiskveiðisögu Njarð-
víkur. Um hana má þó finna margt gott í bókinni en það er t.d. tafla á bls.
275 er vekur hjá mér spurningar sem að hluta til má finna svör við á bls.
225. Engu að síður finnst mér að hrun í afla Njarðvíkurbáta eftir 1985
hefði þurft meiri umfjöllun.
En þau eru miklu fleiri atriðin í bók Kristjáns sem eru hrósverð.
uPphafi hvers meginkafla er gagnleg kynning og það er ekkert minna en
aðdáunarvert hvað Kristjáni tekst iðulega vel að kynna fyrir lesendum
einstakar heimildir og heimildabrunna. Þó er ég ekki sammála honum
um birtingu rammagreina, finnst þær minna um of á uppsláttarrit sem
Saga Njarðvíkur á ekki að vera. Ég veit að þetta er smekksatriði en per-
sónulega finnst mér fara betur á því að slíkt efni sé tengt mynd eða mynd-
um á myndasíðu eða myndaopnu.
Um einstök efnisatriði gætum við Kristján sjálfsagt deilt og má reyndar
Velta fyrir sér hvort þessi vettvangur væri ekki betur nýttur til slíkra kapp-
r®ðna fremur en til heldur innihaldslítillar, og þess sem verra er, tilgangs-
Étillar ritrýni, sem auðvitað er ekkert annað en skoðun eins manns, iðu-
^ega byggð á takmarkaðri þekkingu á því efni sem til umfjöllunar er.
Til að nefna dæmi um ágreiningsatriði þá held ég að Kristján hefði mátt
velta frekar fyrir sér ástæðum þess að Njarðvíkurbændur hættu þilskipa-
ófgerð. Ef niðurstaða hans væri rétt (sjá bls. 113) hefði t.d. engin þilskipa-
ólgerð átt að þrífast við Eyjafjörð. Eins get ég ekki fallist á að stöðnun hafi
sett svip á atvinnuhætti áratugina eftir seinna stríð (sjá bls. 242). Ég held
reyndar þvert á móti, sérstaklega þegar litið er til fiskveiða og frystingar.
19-saga