Organistablaðið - 01.09.1984, Blaðsíða 7
— Því miður eru allar líkur til þess, að sú bók, þ.e.a.s. frumritið eftir Weyse,
sé glatað, en afrit af því er til á Landsbókasafninu, vel og greinilega skrifað
eftir Pétur Guðjohnsen, og stendur á titilblaðinu:
Choral-Melodier
til ennar íslensku Sálmabókar
lagadar firir Orgel
af
Próf. C.E.F. Weyse.“
En það er nú komið annað upp úr dúrnum. Handritið er komið í leitirnar
og hefur Aðalgeir Kristjánsson skjalavörður sagt frá því í Nordisk arkivnyt.
— Sigfús segir svo:
„En áður en eg sný mér að þessu riti, finnst mér að eg verði að segja
eitthvað ofurlítið frá höfundinum."
Síðan segir hann frá Weyse. Frásögnin er ekki löng — einar 6 blaðsíður
— en hún er vel sögð. Hún er gagnorð, fróðleg og skemmtileg. Verður hún
þó ekki rakin hér. En viðeigandi þætti mér að við tækifæri væri skrifað um
þennan merka tónlistarmann í þetta blað.
En víkjum nú aftur að erindi próf. Sigfúsar, er hann segir:
„Kem eg þá aftur að því verki hans, sem snertir oss sérstaklega —
kóralbókinni handa íslendingum.
Af forsendum að konungstilskipun dagsettri 23. jan. 1839, má sjá, að
Bardenfleth, sem þá var stiftamtmaður hér, hefir skrifað „rentukammerinu"
í Kaupmannahöfn bréf, þar sem hann skýrir frá því, að það sé eindregin
ósk Reykvíkinga, að orgel verði keypt til dómkirkjunnar. Væri nú ekki þeim
andmælum til að dreifa lengur, að hér væri enginn maður, sem kynni með
slíkt hljóðfæri að fara, því að nú hefði íslenskur stúdent, Pétur Guðjohnsen,
stundað nám við kennaraskólann í Jonstrup og fengið tilsögn í „músik“,
sérstaklega. Nokkurfjárhæð hefði safnast hér í Reykjaviktil orgelkaupanna
með samskotum bæjarmanna, eða 244 ríkisdalir alls. — Með fyrrgreindri
konungstilskipan var veitt heimild til þess að kaupa orgel fyrir 500 ríkisdali,
og jafnframt til þess að greiða andvirðið, flutningsgjald o.fl. úr jarðabóka-
sjóði íslands (þeirrar tíðar ríkissjóði), að svo miklu leyti, sem samskotaféð
hrykki ekki til. — En með þessu var þó ekki öllu borgið. Margrödduð, íslenzk
sálmasöngsbók var ekki til og hafði aldrei verið, en bókarlaus gat hinn
tNvonandi dómkirkjuorganisti ekki verið. — Til þess að bæta úr þessu, snéri,
„rentukammerið“ sér til prófessors Weyse og fól honum að ganga frá
kóralbók handa íslandi með þeim sálmalögum, sem Pétur Guðjohnsen léti
honum í té. Með nýrri konungstilskipun, dagsettri 20. maí 1840, er Weyse
síðan ávísað 200 ríkisdölum úr jarðabókarsjóði. Hafði hann þá skilað
handriti með 60 lögum og gengist undir að raddsetja 10-12 lög í viðbót, er
Pétur Guðjohnsen kynni að senda honum frá íslandi.
Eins og ég gat um áður, er hætt við því að frumritið sé glatað og f afrit
ORGANISTABLAÐIÐ 7