Morgunblaðið - 12.10.2010, Blaðsíða 14
14 FRÉTTIRViðskipti | atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. OKTÓBER 2010
Fjárfestar stjórnast af hjarðeðli
þegar kemur að því að meta áhættu-
álagið sem fylgir kaupum á ríkis-
skuldabréfum þeirra evruríkja sem
standa hvað verst í efnahagslegu til-
liti. Þetta hefur breska blaðið Fin-
ancial Times eftir Hans Blommen-
stein, yfirmanni rannsókna á
skuldabréfamörkuðum og ríkisfjár-
málum, hjá Efnahags- og framfara-
stofnuninni. Blaðið hefur eftir Blom-
menstein að söluþrýstingur á
ríkisskuldabréf landa á borð við
Grikkland, Írland, Portúgal og Spán,
stafi af of mikilli svartsýni fjárfesta
sem eigi sér ekki grundvöll þegar
hagtölur eru skoðaðar ofan í kjölinn.
Þessi þróun gæti leitt til þess að
stjórnvöld þessara ríkja neyddust til
þess að skera of mikið niður í ríkis-
rekstri til þess að viðhalda trausti
fjárfesta og það kynni að skaða stoð-
ir hagkerfa þeirra og grafa undan
hagvexti.
Svartsýni smitar
Reuters
Grikkland Grískir vindar hafa leikið um Evrópu og m.a. valdið því að fjár-
mögnunarkjör einstakra evruríkja hafa versnað mikið að undanförnu.
Sérfræðingur OECD segir hjarðhegðun
skekkja markaði um þessar mundir
● 365 miðlar ehf. töpuðu 344 millj-
ónum króna á árinu 2009, að því er
fram kemur í fréttatilkynningu frá fyrir-
tækinu. EBITDA-hagnaður var 808 millj-
ónir króna á árinu, en afskriftir og fjár-
magnsliðir voru 1.152 milljónir.
Eigið fé nam 773 milljónum króna í
árslok og handbært fé 235 milljónum.
Heildarvelta var 7.966 milljónir króna.
Í tilkynningu segir að fjárhagsstaða
félagsins hafi styrkst verulega á árinu
2010. Í lok mars 2010 hafi hlutafé fé-
lagsins verið aukið um 1.000 milljónir
króna og hafi aukningunni að miklu
leyti verið ráðstafað til niðurgreiðslu
skulda í byrjun apríl. Hagnaður á fyrstu
níu mánuðum ársins nemi 86 milljónum
króna.
Tap 2009 - hagnaður nú
ÞETTA HELST ...
● Skuldabréfavísitala GAM Manage-
ment, GAMMA: GBI, lækkaði um 0,9% í
gær, í 11,1 milljarðs króna viðskiptum.
Verðtryggða vísitalan, GAMMAi: Verð-
tryggt, lækkaði um 0,8% í 5,4 milljarða
króna veltu og vísitalan með óverð-
tryggð skuldabréf, GAMMAxi: Óverð-
tryggt, lækkaði um 1% í 4,9 milljarða
króna viðskiptum. Síðasta mánuðinn
hefur GAMMA: GBI lækkað um tæp 9%.
Lækkun í kauphöllinni
● Magnús Odds-
son vélaverkfræð-
ingur flytur erindi í
Háskóla Íslands í
dag kl. 15, um
nokkrar hliðar þess
að stofna fyrirtæki
og fást við viðskipti
í Kína, en hann
stofnaði og stýrði
verkfræðideild
Össurar í Shanghai frá 2006-2009.
Erindið, sem er á vegum Konfúsíus-
arstofnunarinnar Norðurljós, er öllum
opið og án endurgjalds, en það verður
haldið í stofu 104 á Háskólatorgi.
Erindi um stofnun
fyrirtækja í Kína
Magnús Oddsson
● Tilkynnt var í
gær að Peter Dia-
mond, Dale Mor-
tensen og Chri-
stopher Pissarides
hefðu hlotið Nób-
elsverðlaunin í
hagfræði, fyrir
kenningu sem val-
nefndin segir að
geti m.a. útskýrt af
hverju fjöldi fólks
geti verið atvinnulaus á meðan fjöl-
mörg störf séu laus.
Diamond er prófessor við MIT-
háskólann í Bandaríkjunum og hefur
Barack Obama tilnefnt hann til setu í
seðlabankaráði Bandaríkjanna. Dale
Mortensen er prófessor við North-
western University í Bandaríkjunum og
Christopher Pissarides við London
School of Economics.
Segir í umsögn sænsku konunglegu
vísindaakademíunnar að kenningunni
megi einnig beita við greiningu á öðrum
mörkuðum en vinnumarkaði.
Hlutu hagfræðinóbel
Christopher
Pissarides
Alþjóðagjaldeyr-
issjóðurinn vill
að svo komnu
máli ekki tjá sig
um yfirlýsingar
íslenskra ráða-
manna um að
reynt verði að
skoða hvort efn-
hagslegt svig-
rúm sé til þess
að stjórnvöld
beiti sér fyrir flatri niðurfellingu
á höfuðstól lána. Talsmaður AGS
segir að meðan ekkert liggi fyrir
um útfærslur á slíkri niðurfell-
ingu sé ekkert hægt að segja um
áhrif hennar á efnahagssamstarf
sjóðsins og íslenskra stjórnvalda.
Sem kunnugt er þá er flöt
niðurfelling lána útilokuð í þriðju
endurskoðun AGS á efnahags-
áætluninni og að sama skapi láta
sérfræðingar sjóðsins í ljós
áhyggjur sínar af því að stjórn-
völd hafi ekki reynt að hafa hemil
á væntingum landsmanna um
frekari aðgerðir vegna skulda-
vanda heimila.
Ljóst má vera að skuldsetning
íslenska ríkisins ásamt viðvarandi
hallarekstri nánast útilokar að
ríkissjóður geti tekið á sig kostn-
að vegna almennrar niðurfell-
ingar á höfuðstóli lána að öllu
óbreyttu, hvort heldur með bein-
um eða óbeinum hætti, án þess að
grafa undan þeim markmiðum
sem efnahagsáætlun stjórnvalda
og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hvílir
á.
ornarnar@mbl.is
AGS tjáir sig ekki um
skuldaniðurfellingu
Mótmælt Fyrir ut-
an skrifstofu AGS.
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Lán, sem eru í vanskilum eða ná-
lægt vanskilum, eru tæplega 65
prósent af heildarútlánum banka-
kerfisins hér á landi ef miðað er við
nafnvirði lánanna. Bankarnir hafa
hins vegar afskrifað hluta af lán-
unum og er bókfært virði lélegra
lána um 45 prósent af heildarútl-
ánum bankakerfisins. Kemur þetta
fram í skýrslu Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins vegna þriðju endurskoðun-
ar efnahagsáætlunar Íslands.
Heildarútlán bankakerfisins
námu í ágústlok 2.280 milljörðum
króna og er því um háar fjárhæðir
að ræða.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn segir
aftur á móti að eiginfjárstaða bank-
anna sé góð og jafnist vel á við
stöðuna erlendis. Óvissa ríkir hins
vegar um áhrif gengisdóma á eig-
infjárhlutfall bankanna og þar með
getu þeirra til að takast á við van-
skil í útlánum.
Heimili og fyrirtæki í vanda
Í skýrslunni er einnig að finna
upplýsingar um skuldastöðu heimila
og fyrirtækja. Um 22 prósent ís-
lenskra heimila eiga ekki fyrir af-
borgunum lána og útgjöldum til
framfærslu. Aðeins um fjörutíu pró-
sent heimila geta staðið undir af-
borgunum án skuldaaðlögunar, en
um 35 prósent þurfa á einhvers
konar aðlögun að halda.
Staðan er síst betri hjá fyrirtækj-
um í landinu. Um 45 prósent lána
til stærri fyrirtækja eru í vanskil-
um og hjá smærri og meðalstórum
fyrirtækjum er hlutfallið um 35
prósent. Ríflega 20 prósent stærri
fyrirtækja gætu staðið undir af-
borgunum með einhvers konar að-
lögun, en langflest smærri og með-
alstór fyrirtæki, sem nú þegar eru í
vanskilum, eru það illa stödd að
AGS telur ekki að þeim verði bjarg-
að.
Helmingur í vanskilum
Hlutfall lélegra lána af heildarútlánum bankanna er á bilinu 40-65 prósent
Vanskil í bankakerfinu
Október 2009 Apríl 2010
70
65
60
55
50
45
40
35
%30
Vanskil sem hlutfall af heildarútlánum
Nafnverð lána í vanskilum
Bókfært virði lána í vanskilum
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Hrein eign lífeyrissjóðanna til
greiðslu lífeyris lækkaði um 6,6
milljarða króna í ágúst, samkvæmt
tölum frá Seðlabankanum.
Lækkanir á erlendum hlutabréfa-
mörkuðum skýra lækkunina að lang-
mestu leyti, en eign lífeyrissjóðanna
í erlendum hlutabréfum og hluta-
bréfasjóðum lækkaði samtals um
10,8 milljarða króna. Skuld rík-
issjóðs við lífeyrissjóðina jókst um
3,3 milljarða í ágúst og nemur nú
140,5 milljörðum króna.
Hækkun á eign lífeyrissjóðanna í
innlendum hlutabréfum og hluta-
bréfasjóðum vóg að hluta til upp
lækkunina á erlendri eign sjóðanna.
Samtals nam hækkunin um sex
milljörðum króna. Hrein eign til
greiðslu lífeyris nam í ágústlok
1.827,7 milljörðum króna.
Erlend hlutabréf
draga sjóðina niður
Eignir lífeyrissjóða minnkuðu í ágúst
!"# $% " &'( )* '$*
++,-.+
+/0-++
+,1-23
2,-04.
+3-1/
+0-0,+
++4-/+
+-5403
+/5-.3
+.5-1/
++,-//
+/0-.4
+,1-0
2,-/,.
+1-,20
+0-0.
++.-,5
+-5.,/
+/4-+
+.4-4
2,.-+0+0
+++-,5
+/0-1/
+,1-12
2,-/0.
+1-,32
+0-011
++.-5.
+-5.40
+/4-02
+.4-35