Hamar - 04.10.1953, Blaðsíða 2
2
HAMAR
♦---------------------------------------------.-------♦
HAMAR
ÚTGEFANDI: Sjálfstæðisflokkurinn í Hafnarfirði.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR: Páll V. Daníelsson.
(Símar 9228 — 9394).
AFGREIÐSLA í Sjálfstæðisliúsinu, Strandgötu 29.
IIAMAR kemur út annan hvern sunnudag.
PRENTAÐ í PRENTSMIÐJU HAFNARFJARÐAR II.F.
Gert upp um síðir
Þegar Alþýðuflokkurinn var stofnaður og fyrstu árin á eftir
hafa vafalaust sumir forystumenn hans átt þá hugsjón eins og
margir aðrir, að vinna að því, að fólkinu í landinu gæti liðið
betur eftir því sem árin liðu. Komið yrði á ýmsum þjóðfélagsleg-
um umbótum í þeim tilgangi.
Flokkurinn vildi fara aðrar leiðir til að nálgast þetta mark-
mið heldur en þeir menn, sem þá réðu mestu um gang þjóðmál-
anna, hann vildi fara leið sósíalismans. Þetta gat nú verið gott
og blessað, enda gekk þessi skoðun nokkuð í fólkið og flokkn-
um óx fylgi með þjóðinni. Hann eignaðist fulltrúa á Alþingi og
hann náði stjórnartaumunum í tveimur bæjarfélögum, ísafirði
og Hafnarfirði.
Það hefði nú mátt ætla, að flokkurinn sýndi ágæti sitt og
stefnu sinnar í stjórn þessara bæjarfélagá og þar hefði gróska
og vaxandi velmegun verið sýnu meiri en annars staðar og þá
einkum, sem Sjálfstæðismenn, sem eru liöfuðandstæðingar sósíal-
ismans, höfðu ráðin. En þetta fór mjög á annan veg.
Þeir, sem komust til valda í Alþýðuflokknum voru yfirleitt
ekki sósíalistar heldur harðsvíraðir eiginhagsmunamenn, sem
höfðu sósíalismann á vörunum og sérhagsmunina í hjarta sínu.
Fólkið. sem fylkti sér um Alþýðuflokkinn var því svikið og
blekkt og það afl, sem það gaf flokknum var notað til að sk^ipa
forystumönnunum auð og völd, að vísu með örfáum undantekn-
ingum.
Sé litið á þessi mál hér í bæ, þá kemur þetta berlega í Ijós.
Bæjarútgerð var stofnuð því öll stærri atvinnutæki skyldu vera
í höndum þess opinbera. Gekk rekstur hennar erfiðlega lengi
vel og munaði minnstu að bærinn væri búinn að missa skip sín,
þegar síðasta heimstyrjöld braust út og lyfti öllu verðlagi og
hægt var að moka upp peningum sem sagt í hvaða atvinnugrein
sem var. A stríðsárunum græddi þó Bæjarútgerðin með sína tvo
togara ekki meira en 9,1 millj. kr. á sama tíma sem tveir togarar
í einkaeign greiddu í skatta til ríkisins 10,6 millj. kr. Hvað hefur
valdið öllum þessum mikla mismun skal ósagt látið en varla hefur
stjórnin á Bæjarútgerðinni verið ofgóð, enda þótt Alþýðuflokk-
urinn hafi reynt að reka þann áróður að henni væri sérlega vel
stjómað. Þar tala þessar tölur sínu þögla máli.
En það var annað sem gerðist. Þegar Alþýðuflokksforingjarnir
voru búnir að læra sitt hvað af rekstri Bæjarútgerðarinnar og
fá sína reynslu á kostnað bæjarbúa, þá náði sósíalisminn ekki
lengra. En — reynslan var notuð. Ekki til að efla Bæjarútgerðina,
o-nei. Alþýðuflokksforsprakkarnir notuðu hana til þess að kaupa
og annast rekstur eigin togara við hlið Bæjarútgerðarinnar og
að verulegu leyti vrndir sömu stjórn. Við skulum svo segja, að
það hafi verið af hendingu, að foringjarnir eignuðust togara sína,
þegar fyrirsjáanlegt var, af þeim, sem höfðu fengið reynslu af
togaraútgerð, að slíkur rekstur mundi gefa góðan arð.
Það var ekkert nema gott við því að segja, að sem flestir
togarar kæmu í bæinn, en eins og bent hefur verið á hér í blað-
inu, þá getur það ekki leitt til blessunar, að fela manni að stjórna
umfangsmiklu bæjarfyrirtæki við hliðina á einkafyrirtæki. Og
svo langt hefur verið gengið í þessum efnum, að framkvæmdar-
stjórinn og fulltrúi hjá Bæjarútgerðinni svo og formaður útgerð-
arráðs, hafa átt persónulegra hagsmuna að gæta í útgerð þeirri,
sem rekin hefur verið sem barn Bæjarútgerðarinnar, hvort sem
það barn hefur nú verið alið upp við meira og betra atlæti en
Bæjarútgerðin sjálf.
Þetta dæmi og svo fjölmörg fleiri hafa orðið til þess, að fólk
er farið að þekkja Alþýðuflokkinn og þess vegna hefur það snúið
baki við honum og þar sem hann hefur þekkst bezt hefur hrun
hans orðið mest. Það var óhjákvæmilegt, að slík örlög hlytu að
bíða slíks sérhagsmuna flokks því fólkið lætur ekki blekkja sig
til eilífðar, enda eru forsprakkar Alþýðuflokksins búnir að nota
sér nóg af hrekkleysi þess og þeim trúnaði, sem það hefur sýnt
þeim. Er því fullvíst, að Alþýðuflokkurinn verðu yfirgefinn af
fleiri og fleiri kjósendum, eftir því sem lengra líður og fólk
kynnist störfum hans betur.
NÓG AF LOFORÐUM
Það vantaði ekki loforðin
hjá Alþýðuflokknum fyrir síð-
ustu bæjarstjórnarkosningar
og voru sum þeirra harla bros
leg, enda efndirnar eftir því.
Var m. a. gefinn út listi með
10 boðorðum og þó að þau
séu tæpra fjögurra ára gömul
þá verður ekki annað sagt en
að boðorðsgefendunum hafi
tekizt að brjóta þau flest svo
að ekki standi steinn yfir
steini þar sem féll i hlutverk
þeirra að efna. Eitt af því,
sem átti að tryggja var áfram
haldandi bæjarvinna og átti
það einkum að vera athug-
andi fyrir liina eldri menn,
þá átti ekki að setja til liliðar
það var nú öðru nær. Þessu
boðorði fengu menn að kynn-
ast í framkvæmd haustið
1952, þegar mönnum í bæjar-
vinnunni var sagt upp vinnu
á þeim tíma, sem einna erf-
iðast er að fá atvinnu og
þannig voru eldri menn og
yngri látnir ganga atvinnu-
lausir um lengri tíma í in-
dælis tíðarfari. Slík voru nú
viðbrögð boðorðsgefendanna,
en þá hefur það boðorð senni
lega verið búið að gera það
gagn, sem átti að gera, en
það var að tryggja forystu-
liði Alþýðuflokksins áfram-
haldandi völd í bænum.
ÁTTI AÐ GERA STÓRT
Þá átti nú að gera heldur
stórt, hvað snerti aukningu
Bæjarútgerðarinnar og var
frá því sagt á þessa leið:
„Ekkert bæjarfélag á lanainu
getur boðizt til að greiða við
móttöku það fé, sem krafizt
verður við afhendingu hinna
nýju togara, sem nú er ver-
ið að byggja í Bretlandi, upp
í andvirði minnst tveggja
skipa, nema Jlafnarfjarðar-
bær“. Hver var svo reisnin á
þessu öllu þegar til fram-
kvæmda kom? Jú, fest voru
kaup á einu skipi. Og þegar
togarinn Garðar Þorsteinsson
var boðinn bænum ásamt
stöðinni fyrir ekki meira
verð, en nú á að gefa fyrir
Elliðaeyna, þá var enginn
peningur til að kaupa fyrir
og forráðamenn bæjarins
vildu heldur ekki kaupa skip
þá. Þegar hægt var að fá
Helgafellið keypt þá vildu
forráðamenn bæjarins enn
ekki kaupa eða gátu það
ekki. Og svo er það nú, þeg-
ar bæjarbúar sýndu það með
atkvæðum sínum í síðustu
kosningum, að valdatímabil
Alþýðuflokksins hér í þessum
bæ yrði ekki framlengt er
gripið til þess að vera með í
því að reyna að kaupa Elliða-
eyna fyrir hátt verð miðað við
það ástand, sem skipið er í.
En hugur Alþýðuflokksins í
því efni var samt ekki meiri
en svo að hann vildi ekki taka
á sig ábyrgð á þeim bráða-
birgðasamningum, sem gerð-
ir voru um kaupin, held-
ur voru það fulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins og fulltrúi
Framsóknarflokksins. sem
skrifuðu undir bráðabirgða-
samningana. Forstjóri Bæjar-
útgerðarinnar, sem einnig var
falið að annast þessi kaup,
skrifaði ekki undir.
VILDU VERA
ÓÁBYRGIR
Að vísu var Guðmundur
Gissurarson með í förinni og
fékk hann að skrifa nafnið
sitt, þó að hins vegar að hann
hafi ekki verið til þessarar
farar kjörinn og nafn hans
því ekki meira virði en hvers
annars bæjarbúa, sem befði
viljað trana sér fram til að
skrifa nafnið sitt undir samn-
inginn. E. t. v. er hugur AI-
þýðuflokksmeirihlutans ekki
meiri en svo fyrir því að fá
skipið í bæinn, að hann vilji
heldur láta óábyrga menn
skrifa undir svo að hægt sé að
hlaupa frá öllu saman og
skella ábyrgðinni yfir á aðra,
ef öðru vísi tekst til en til
er ætlazt. Það er að minnsta
kosti ekki ólíklegt að eitthvað
búi á bak við það í þessu
togarakaupamáli, að fyrst átti
að reyna að láta óábyrga
menn taka ákvörðun um það
í útgerðarráði og síðan þegar
átti að undirrita bráðabirgða-
samningana um kaupin, þá
skrifaði sá Alþýðuflokksmað-
ur, sem var ábyrgur í þess-
um efnum ekki undir en óá-
byrgur maður látinn gera það
Hvað veldur slíkum vinnu-
brögðum af hálfu Alþýðu-
flokksins er ekki gott að
segja, enda hans einkamál,
en tæplega geta mikil heil-
indi legið þar á bak við.
ÞANNIG VORU
EFNDIRNAR
Það verður varla sagt, að
þessi loforð hafi verið of vel
efnd, það er öðru nær. Al-
þýðuflokkurinn hefur gefist
upp, að miklu eða öllu leyti,
við flest af þeim verkefnum,
sem hann lofaði. Vesal-
mennskan og aumingjaskap-
urinn hafa ráðið ríkjum og
stöðugt hefur sígið á ógæfu-
hlið, en jafnframt hefur að-
staða forystumanna Alþýðu-
flokksins verið nokkuð bætt.
HIN ÓSKRÁÐU LOFORÐ
Og það var meira kapp lagt
á að efna hin óskráðu loforð.
Og það vantaði ekki svo sem
að manndómurinn og höfð-
ingsskapurinn væri að verki
hjá þeim Emil og félögum,
eða hitt þó heldur. Eitt af því
fyrsta, sem gert var, þegar
búið var að ýta Kjartani
Ólafssyni úr bæjarstjórn, var
að taka túnskika af Pálínu á
Hvaleyri og leigja hann öðr-
um. Má vel vera, að meiri-
hlutinn hafi ekki treyst sér til
að ráðast á garðinn þar sem
hann var hærri svona fyrst
eftir kosningaátökin, en að
því kom þó síðar, þegar of-
beldisaðgerðum var beitt
gegn Haraldi Kristjánssyni
slökkviliðsstjóra og liann rek-
inn úr starfi. Er sú saga bæj-
arbúum svo í fersku minni,
að ekki er ástæða til að rekja
liana nánar.
HÆKKUN BITLINGA
En óskráðu loforðin munu
hafa verið fleiri en að beita
náungann ofbeldi og yfir-
gangi. Það þurfti að gera ein-
hverjar aðgerðir til þess að
fá sem flesta aura í vasa gæð-
inganna. Var í því efni byrj-
að að láta bæjarstjórann hafa
húsaleigustyrk og hefur því
verið marg yfirlýst af bæði
formanni bæjarráðs og bæj-
arstjóra, að því liafi verið lof-
að fyrir kosningar, þó að það
þætti heppilegra að afgreiða
ekki málið fyrr en eftir kosn-
ingar. Þá hafa bæjarráðslaun-
in verið hækkuð geysilega
sama gildir um laun niður-
jöfnunarnéfndar og nú nýlega
er það orðið opinbert, að
bæjarstjórinn hefur greitt
sér og fleiri niðurjöfnunar-
nefndarmönnum miklu hærri
laun fyrir árið 1952, en bæj-
arstjórn hefur veitt nokkra
heimild til.
LÆÐST MEÐ HÆGÐ
En þetta er ekki nóg. Held-
ur er læðst í rólegheitum til
(Framhald á bls. 3)
Hvenær kemur
sjóðsyfirlitið?
Ennþá hefur bæjarfulltrú-
um ekki borizt sjóðsyfirlit
fyrir þetta ár og er vart skilj-
anlegt, hvað meirihlutinn
skuli leyfa sér að halda þann-
ig einföldustu upplýsingum
leyndum fyrir bæjarfulltrúum
og bæjarbúum. Það mun þó
vera skylda þeirra, sem með
fjárreiður bæjarins fara að
gefa slíkar upplýsingar við
og við. En Alþýðuflokksmeiri
hlutann í Hafnarfirði virð-
ist ekki varða mikið um slíka
hluti, heldur er yfirtroðslu-
skapurinn og einræðishneigð-
in svo mikil, að þeir eru ekk-
ert að upplýsa hina löglegu
stjórn bæjarins um slíka smá-
muni!!!