Saga - 2005, Page 155

hátt að efnið höfðar fremur til nemenda en kennara því að bókin er
sett upp sem yfirlit og byggist að mestu á efni sem þegar hefur ver-
ið birt. Ekki er þó hægt að líta á verkið sem heildstæða kennslubók
þar sem efnið spannar nokkuð vítt svið og á ekki allt erindi við
nemendur í ólíkum greinum. Það sem gerir verkið heppilegt til
kennslu er að í því eru upplýsingar og niðurstöður rannsókna sem
hingað til hefur verið að finna í ýmsum ritum. Það er óneitanlega til
hagsbóta fyrir nemendur að hafa allt þetta efni á einum stað.
Þar sem verkið er í raun inngangstexti hefur það minna upplýs-
ingagildi fyrir fólk sem hefur þegar nokkra þekkingu á íslensku
stjórnkerfi. Um það má deila hvort rétt hafi verið að miða við að les-
endahópurinn væri lítt að sér á því sviði sem bókin nær til. Ávinn-
ingurinn fyrir fræðin er óneitanlega minni fyrir vikið því að þetta
þýðir að nýsköpun þekkingar er fremur takmörkuð. Áhugavert
hefði verið að sjá meiri greiningu höfunda á sérstöðu íslenskrar
stjórnskipunar og stjórnsýslu og/eða hvað hún á sameiginlegt með
öðrum ríkjum. Meiri úrvinnsla efnis hefði aukið gildi verksins sem
samanburðarrits og innleggs í stefnumótun á sviði stjórnskipunar
og stjórnsýslu.
Verkið líður einnig dálítið fyrir að höfundar þess eru nokkrir og
nálgun þeirra ólík. Í þessu sambandi má benda á ólík efnistök Ás-
mundar Helgasonar í öðrum kafla og Gunnars Helga Kristinssonar
í fimmta kafla. Frá sjónarhóli stjórnmálafræðinnar gefur t.d. lög-
fræðileg nálgun Ásmundar í umfjöllun um skiptingu ríkisvaldsins
of þrönga mynd af raunverulegum völdum ríkisstjórna. Að sama
skapi má vera að lögfræðingar sem lesa bókina sakni einhvers. Einn
höfundur hefði e.t.v. náð betur að samhæfa textann og ná meiri
dýpt í verkið.
Íslenskt lýðræði er enn í mótun. Um það vitnar t.d. vinna við
endurskoðun á stjórnarskránni sem nú fer fram og ýmis lög sem
sett hafa verið á undanförnum árum til að tryggja betur rétt borg-
aranna gagnvart opinberu valdi. Rannsóknir á íslensku stjórnkerfi
og því regluverki sem mótar samskipti stjórnvalda og almennings
eru mikilvægt innlegg í umræður sem fram fara innan stjórnmála-
flokka og á öðrum vettvangi um hvert beri að stefna í þessum efn-
um. Höfundar Skipulags og starfshátta hætta sér ekki langt í þeirri
umræðu en þeim hefur þó tekist að lýsa með glöggum hætti gang-
verkinu sem stýrir íslenskri stjórnsýslu. Ritið styrkir þannig grund-
völl frekari rannsókna og stefnumótun til framtíðar.
VA R F Æ R I N G R E I N I N G Á G A N G V E R K I 155
Saga haust 2005-NOTA 23.11.2005 20:10 Page 155