Teningur - 01.05.1990, Blaðsíða 9

SKÁLDSKAPUR/7
in?“ urraði Billy boy, þegar hann
opnaði gættina, en hinn bara hló.
Billy boy skellti þá aftur hurðinni svo
að kvað við í húsinu. Það varð uppi
fótur og fit, en hann stóð fastur fyrir
dyrunum. Það var til einskis að benda
Billy boy á að gesturinn virtist leyna
gjöf undir peysunni, hann sat fast við
sinn keip. Svo vildi til að innangengt
var milli hæða í húsinu og það reynd-
ist unnt að lauma gestinum inn um
aðrar dyr. Staðan sem nú kom upp
varð mér að gagni einu sinni löngu
seinna þegar ég lenti fyrir tilviljun
sem sáttasemjari í launadeilu milli
vinnuveitenda og verkamanna. Þá
varð ég að leita aftur í dæmið um
Billy boy og leikbróður minn til þess
að sjá hvernig báðir deiluaðilar gátu
haft gjörsamlega rangt fyrir sér. Billy
boy vildi fá afmælisgjöfina og fleygja
síðan gestinum út, hann hafði fyrir-
gert rétti sínum með því að leyna
gjöfinni fyrir réttmæta eigandanum.
Leikfélagi minn vildi aftur á móti láta
dekra sig til þess að taka þátt í köku-
áti og súkkulaðiþambi, en halda gjöf-
inni sjálfur. Billy boy átti hana ekki
lengur skilið eftir framkomuna. Það
gekk hvorki né rak að miðla málum.
Að lokum kom alræðisvald fullorð-
inna sáttasemjaranum til bjargar og
það var sest til borðs.
Billy boy sat fyrir miðju borði með
systur mína sér við hægri hlið. Hún
horfði á hann bláum aðdáunaraug-
um. Hann áleit það hlutverk
afmælisbarnsins að skemmta öllum
gestum og lék trúð af mikilli snilld.
Enginn annar komst að. Svo var þetta
líka hans eigið afmæliskökuborð. Því
til áréttingar beit hann í smákökurn-
ar. Merkti sér þær. Hann teygði sig í
bakka fullan af marenskökum og beit
bita úr hverri einustu köku. Kökurn-
ar sem honum þóttu vondar fengu
aftur á móti að eiga sig. Allt
barnasamkvæmið horfði á þessar
aðfarir með hryllingi. Það var ekki
bara að reglan um að bíða þangað til
rjúkandi súkkulaðið var komið á
borðið, með þeyttum rjóma, væri
brotin. Allar reglur í mannlegu sam-
félagi voru þverbrotnar. Hann merkti
sér allt það sem við vorum komin til
þess að gæða okkur á. Þetta var eins
og að vera boðinn sunnudagseftir-
miðdag til himnaríkis og lenda á verri
staðnum í staðinn. Höfuðpaurinn
hafði stungið lúkunni í miðja rjóma-
tertu til þess að merkja sér hana líka,
þegar mæðurnar höfðu talað nóg og
komu út úr eldhúsinu. Það varð ólýs-
anleg fjaðrafok. Þegar allt var yfir-
staðið voru diskarnir hlaðnir nýjum
smákökum. Annað hvort var móðir
Billy boy óvenjulega birg eða þá að
hún þekkti engilinn sinn svona vel.
Sökudólgurinn sjálfur sat undir
strangri gæslu og kvartaði sáran. Eftir
borðhaldið lagði Billy boy hald á allar
afmælisgjafirnar og bar þær inn í
hjónaherbergi með aðstoð systur
minnar. Þau hurfu inn og hann læsti
dyrunum til þess að ganga úr skugga
um að enginn annar næði að njóta
gjafanna.
Ég hef ennþá dálítið samviskubit
vegna atviks sem henti Billy boy og
var óbeint mér að kenna. Samvisku-
bitið stafaði af því að ég leit á þetta at-
vik þegar það gerðist sem úthlutun
guðdómsins á réttlæti fyrir fornar og
óunnar syndir. Upphafið var ágrein-
ingur í fóstbræðralaginu milli kjallar-
ans og efstu hæðarinnar. I þctta sinn
hafði ég betur í slagsmálum og vinur
minn fór grátandi og klagaði í föður
sinn. Það var eitthvað mér óviðkom-
andi sem brast í þessum friðsæla og
glaðlynda manni. Ef til vill kryst-
ölluðust ofsóknir norrænna manna á
kynþætti hans, gegnum aldirnar, í
meðferð minni á syninum. Allaveg-
ana skynjaði ég óveðrið sem var að
skella á þó að ég gerði mér ekki fulla
grein fyrir ofsanum fyrr en augnabliki
síðar. Þá var ég á harðahlaupum
niður stigann með snaróðan fullorð-
inn mann á hælum mér. Nú kom
æfingin sér vcl. Ég stökk niður stein-
tröppurnar á framhlið hússins og
slapp fyrir hornið. En góö ráð voru
dýr. Þó að ég slyppi niður kjallara-
tröppurnar sem voru á þessari hlið
hússins gæti móður mín aldrei opnað
dyrnar áður en hann næði til mín. Ég
átti einskis annars úrkosti en að
hlaupa framhjá kjallaratröppunum,
fyrir næsta horn, inn í garðinn fyrir
aftan húsið. Stofugluggarnir í kjallar-
anum voru hálfsokknir og sneru út í
garðinn. Þeir voru innsettir og mynd-
uðu smáhorn við vegginn sem kom
sér stundum vel í feluleikjum. Ég
slapp inn í hornið örvita af hræðslu og
mæði og stóð sem límdur upp við
glerið. Fjölskyldufaðirinn af efstu
hæðinni kom þjótandi fyrir hornið
með trylltan svip. Hann leit hvorki til
hægri né vinstri og fór furðu fljótt yfir
af svo þungfærum manni. Svo hvarf
hann fyrir næsta horn og ég beið ekki
boðanna heldur þaut í öfuga átt, fyrir
hornið, niður kjallaratröppurnar og
hringdi bjöllunni ákaft. Hurðin opn-
aðist og ég slapp inn. En ég taldi mig
ekki hólpinn. Þessi ofsi var svo mikill
að hann hlaut að ryðjast inn í eldhús-
krók móður minnar og eyða mér þar.
Um þessar mundir bar svo við að
Billy boy blossom kom gangandi
niður franitröppurnar prúðbúinn og
brosandi út að eyrurn. Ég skil ekki
ennþá hvernig hann gat villst á mér
og Billy boy. Það eina sem var líkt
með okkur var ljósa hárið. En fjöl-
skyldufaðirinn af efstu hæðinni hóf
höndina á loft og rak Billy boy kinn-
hest svo undir tók í blokkunum
handan götunnar. Þetta ^æti verið
annar niesti kinnhestur Islandssög-
unnar en viðbrögðin létu ekki á sér
standa eins og hjá Hallgerði langbrók
forðum. Billy boy hafði verið lengi í
þjálfun og nú öskraði hann svo að
allur Vesturbærinn skalf og nötraði.
Föðurnum af efstu hæðinni rann sam-
stundis reiðin, hann var felmtri sleg-
inn og allt nágrennið þusti út til vitnis
um þessa hræðilegu misþyrmingu á
saklausu barni. Móðir Billy boy kom
blaðskellandi niður tröppurnar. Og
ég - varpaði öndinni léttara.