Birtingur - 01.06.1959, Blaðsíða 40
forlagi hérlendis eins og þeim sem koma frá
Heimskringlu í ár. Tvö útlend rit sem heyra
til fagurra bókmennta: smásögur hins fær-
eyska Heinesens: 1 T ö f r a b i r t u ; hin er
gamall kunningi frá því opinberunarári sem
varð þegar ég kom fyrst til Ítalíu: bókin
eftir Carlo Levi: Kristur nam staðar
í E b o 1 i. Mikið þótti mér vænt um þá bók,
nú er hún komin á íslenzku í þýðingu Jóns
Óskars. Þar segir frá fólki sem er svo af-
skekkt að straumar hinna ýmsu siðmenn-
inga náðu ekki þangað, þar var höfundurinn
í útlegð á valdatíma fasistanna. Hann er
læknir að menntun eins og Tsékov, auk þess
listmálari, þetta hvorttveggja dýpkar og efl-
ir hann sem rithöfund. — Hannes Sigfússon
þýddi sögur Heinesen og er það trygging
fyrir því að skáldskapur Heinesen komi til
skila. Heinesen er þegar einn af ágætustu
höfundum á Norðurlöndum, magnaður,
dramatískur og fyndinn í senn, vekur ljós-
lifandi myndir og kippir okkur inn á sögu-
sviðið. Og svo er það Mao hinn kínverski, er
ekki sjálfsagt að kynna sér viðhorf þess
manns sem ræður mestu um örlög stærstu
þjóðar heimsins og hefur stýrt stórfeldustu
byltingu líðandi ára, hann er áreiðanlega einn
allra merkasti klerkur í marxisma þeirra
sem nú lifa, einn vitrastur og snjallastur
ieiðtoganna, þjóðskáld að auki. Hugsunin er
ákaflega ljós í ritgerðum hans og skaðar
engan að kynna sér þetta, hvert sem hans
eigin viðhorf kunna að hneigjast.
Þá er ný Ijóðabók eftir Sigfús Daðason:
Hendur og orð, hann var þegar talinn
einn allra efnilegustu ungra skálda þegar fyrri
bók hans kom út 1951, hún hneykslaði marga
þá sem lágu í skotgröfum undir því yfirskini
að verja íslenzka Ijóðhefð, talsmenn hins
vélræna bláfjallakveðskapar vitnuðu oft í þá
bók og héldu sig vera að styðja mál sitt með
þeim tilvitnunum en gáðu ekki að því að þá
kynni marbendill stundum að brosa. Sigfús
hefur varnarbelti um tilfinningar sínar, það
glittir í tortryggið auga í skotraufinni sem
fylgist með lesandanum. Um þessa bók verð-
ur seinna skrifað í Birtingi, ég var að fá
hana.
Kristinn Andrésson er einn af þeim skör-
ungum sem alltaf virðast geta bætt á sig
störfum. Nú er hann búinn að skrifa stóra
bók um ferðalag sitt til Kína í vor. Það er
mikil og forkunnarfögur bók sem ég er að
byrja að lesa og tæplega 150 stórar myndir
fylgja henni, allur frágangur til mikils
sóma: Byr undir vængjum nefnist
þessi bók, það verður skemmtilegt að fylgj-
ast með því flugi Kristins. Þetta er eins og
júbílár í útgáfu Kristins, úrvalsbækur allt.
Viðskiptamenn Almenna bókafélagsins þurfa
víst að taka fjórar bækur á ári, það ættu
ekki að vera vandræði að finna fjórar eigu-
legar bækur í þeim mikla fjölda sem félagið
gefur út árlega. Ég myndi velja æviminn-
ingar Jóns Krabbe, Spámanninn, eftir Kahlil
Gibran, (þýð. Gunnar Dal), smásögur G. G.,
sögurnar eftir Rilke af Himnaföður, og svo
kemur stóra myndabókin: Frumstæðar
þ j ó ð i r, mikið er það falleg og girnileg bók.
Hún er full af skemmtilegum myndum, sum-
ar litmyndir, og geysifróðleg, bók fyrir allar
kynslóðir, afhjúpar kynþáttahroka sem
hrikalega heimsku. Hún bregður upp fyrir
okkur myndum af því fólki sem hefur verið
kallað frumstætt, minnir okkur á það að það
á sitthvað og býr yfir ýmsu sem við höfum
gott af að kynnast. Óskabók fyrir alla ald-
ursflokka. Rúmsins vegna verður að geyma
að segja ítarlegar frá bókum Almenna bóka-
félagsins. Mannlýsingar Eir.ars Kvaran, auð-
vitað ætti maður að hafa hana með í valinu
— svo er bók eftir Olav Duun sem ég á eftir
að lesa. Ég tala nú ekki um Sívagó, eftir
Pasternak, sem ætti að vera efst á blaði.
36
Birtingur