Ljósmæðrablaðið - 15.06.2007, Blaðsíða 24

Það kemur ekki heldur á óvart að þær
konur sem hafa fyrri sögu um geðræn/
tilfinningaleg vandamál, reynast hafa
marktækt tíðari (SM<0,05) og meiri
þunglyndiseinkenni eftir að barnið er
fætt. Samband milli þessara breyta
hefur einnig fundist í öðrum rannsókn-
um (Jardri og fl. 2006). Fyrri saga um
geðræn/tilfmningaleg vandamál virðist
á hinn bóginn ekki hafa í för með sér
auknar líkur á foreldrastreitu.
Samkvæmt upplýsingum úr mæðra-
verndinni reykir lítill hluti verðandi
mæðra á þeim tíma sem viðtal fer fram,
eða 6 konur af þeim 73 sem upplýsingar
voru tiltækar um. Fjórar af þeim höfðu
mikil þunglyndiseinkenni eftir fæðingu
og þótt um svo fáa einstaklinga sé að
ræða eru tengsl milli reykinga á með-
göngu og þunglyndiseinkenna eftir fæð-
ingu. Mikil áhersla hefur verið lögð á
að fræða um skaðsemi reykinga á með-
göngu og hvetja konur til að hætta reyk-
ingum. Þær konur sem reykja samt sem
áður á meðgöngunni virðast í auknum
mæli hafa þunglyndiseinkenni. Líklegt
verður að teljast að tengsl reykinga á
meðgöngu og þunglyndiseinkenna eftir
barnsburð séu fyrst og fremst óbein,
þótt bein tengsl séu ekki útilokuð. Velta
má fyrir sér hvort sektarkennd yfir að
hafa ekki tekist að hætta reykingum
þrátt fyrir fræðslu og hvatningu auki á
vanlíðan og þunglyndiseinkenni. Þá er
þekkt að reykingar eru tíðari og meiri
meðal þeirra sem eiga við geðræn vand-
kvæði að stríða og leiða má líkur að því
að minni líkur séu á að þeim takist að
hætta reykingum við þessar aðstæður.
Reykingar á meðgöngu virðast ekki
tengjast foreldrastreitu í sama mæli.
Þunglyndiseinkenni virðast örlítið
algengari meðal mæðra er höfðu sögu
um afbrigði í fyrri fæðingum eða fóst-
urlát, en sá munur er engan veginn
marktækur. Þar kemur heldur ekki fram
nein fylgni við foreldrastreitu.
Niðurstöður varðandi
tengsl upplýsinga af
fjölskylduverndarblaði við
þunglyndiseinkenni og
foreldrastreitu
Þegar upplýsingar úr mæðravernd um
félagslega stöðu, tilfinningalega líðan
og um uppvaxtarskilyrði í bernsku eru
bornar saman við gögn um þunglynd-
iseinkenni og foreldrastreitu þrem mán-
uðum eftir fæðinguna, kemur ýmislegt
athyglisvert fram.
Mæður sem búið höfðu hjá foreldrum
eða tengdaforeldrum þegar upplýsinga
Aðrir erfiðleikar á uppvaxtarárum Tafla 40. Engin merki streitu Merki um streitu Samtals
Já 87,5% 12,5% 100% (N=8)
Nei 87,5% 12,5% 100% (N=88)
Samtals 87,5% 12,5% 100% (N=96)
Tajla 41. **.
A og B C Samtals
Engin merki um þunglyndi 26,5% 73,5% 100% (N=83)
Merki um þunglyndi 62,5% 37,5% 100% (N=16)
Samtals 32,3% 67,7% 100% (N=99)
Engin nierki um streitu Tafla 42. ** A og B C Samtals
Engin merki um streitu 27,4% 72,6% 100% (N=84)
Merki um streitu 58,4% 41,7% 100% (N=12)
Samtals 31,2% 68,8% 100% (N=96)
Súlurit 1.
80 /
A- og B-hópur c.hópUr
□ Þunglyndisstig minna en 12
■ Þunglyndisstig 12 eða meira
Súlurit 2.
□ Streitustig minna en 12
■ Streitustig 12 eða meira
24 Ljosrræðrablaðið júnf 2007