Nýi tíminn - 12.03.1947, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 12. marz 1947.
5
TÍMLNN
MSVI
I STUTTU HALI
Bandaríkjamenn eru öðru livoru að minna aðra v
býður við að horfa. Nýlega hefur bandaHsM flughcrinn
sprengjuflugvélinni 'B-30. Lsetur hann það fyigja meS, s
sprengju til hvaða byggðarlags, sem vera skal, og komizt
að lenda.
w yub-iLi ' í
í Aþenu búa sendiherrarnir,
þangað koma enlendir blaða-
menn. í Aþenu er líka vottur af
lýðræðislegu skipuiagi. Blaða-
maður, sem kemur þangað í
skyndiheimsókn, verður ekki var
við neitt athugavert. Þingið starf
ar, stjórnarandstaða er leyfð og
EAM er leyft að gefa út blað.
en honum kynni að koma til
hugar að vilja ferðast um land-
ið, verður hann var við átakan
lega umönnun fyrir velferð
sinni.
„Ræningjafilokkar“ vaða uppi,
og hann er ekki óhultur um líf
sit't .. því miður ..... það er
ómögulegt að vera honum hjálp-
l<?gur ... það er svo mikill á-
byrgðarhluti. Hann verður að
vera kyrr í Aþenu — og þar af
leiðandi hefur hann ekki að-
stöðu til að vita, að ekkert af
EAM-blöðunum kemst út fyrir
takmörk borgarinnar, 'áð í 95
prós. af öllu landinu er öll mót-
staða ólögmæt, að EAM og EPON
eru alls staðar neydd til að fara
huldu höfði. Þessi undantekning
er aðeins til blekkingar.
Og frelsinu í Aþenu eru einnig
takmörk sett. Við sátum með
nokkrum EPON-mönnum í húsa-
kynnum klúbbs eins. EPON
hafði áður 26 slíka klúbba viðs-
vegar um Aþenu. Það var ráðizt
á þá hvern á fætur öðrum, þeir
voru leystir upp og húsakynni
þeirra eyðiilögð.
Loks er þessi eini eftir ,,og
það er alveg víst, að honum
verður lokað einhvern doginn,"
segir sá; sem við erum að tala
við, einbeittlegur stúdent, sem
oft hefur verið tekinn fastur. —
„Maður verður að vera þess al-
búinn, hvenær sem er, að eitt-
hvað slíkt komi fyrir. í gær voru
hér óeirðir. Ef til vill hefur það
verið undanfari þessa“.
Samkvæmt áskorun okkar seg
! ir hann okkur dálítið um sögu
og markmið EPON:
Grundvöllurinn að þessum
samtökum var lagður 23. febr.
1943 með sameiningu 10 æsku-
lýðsfélaga, sem öll tóku virkan
þátt í andstöðunni gegn hernáms
liðinu. Skömmu seinna kom í
ljós styrkur þessara samtaka, en
þau beittu sér fyrir almennum
mótmælum, sem gerðu að engu
fyrirætlanir Þjóðverja og ítala
um stórkostlegt útboð verka-
manna. Eldskírnina hlaut EPON
22. júlí 1943, er það tók þátt í
götubardaga í Aþenu. Tala
þeirra, sem féllu í þessum bar-
Si$ai8i liliiíi
daga, skipti hundruðum. Á með-
an á frelsisbairóttunni stóð, féllu
þeir þúsundum saman.
„Hvað segið þið við ákærunni
um siðlausan áróður?“ spyrjum
við. „Fyrir hverju Derzt EPON í
dag? Ósjálfrátt rís einn af við-
stöddum á fætur, dregur út
skúffu, tekur upp skjaldarmerki
EPON og réttir okkur. „Fyrir
þessu berjumst við.“
Skjaldarmerkið er ungur mað-
ur, sem er á leið upp á við móti
morgunsó'linni. „En látið það
ekki sjást á götunni“, bætir
hann við. „Þá eigið þið á hættu
að vera teknir fastir.“ Annar
leggur nokkra bæklinga fyrir
framan okkur á borðið. Það er
stefnuskrá EPON. Frelsi til
handa föðurlandinu, og' samein-
ing þess. Útrýming fasisma bæði
í heimalandinu og hvar sem er
í heiminum. Trygging lýðfrelsis-
ins. og hinna f jögurra grelna
| frelsisins. Barátta gegn landw
ingastyrjöldum. Taka höndum
j saman við önnur æsku’.ýð
eða samtök, sem beriast 'g>
i N' i »
L L —i L táiii ot I-. . = ‘
fasisma, um öryggi friðarins. —
Endurreisn landsins eftir eyði-
leggingar stníðsins. EPON mun
beita alium sínum kröftum til
að skapa ný-gríska menningu á
þessum grundvelJi.
Þannig er áróður EPON. Er
hann ekki siðlaus?!
¥
Við erum að fara í gegn um
bunka af dagblöðum, sem bönn-
uð eru í sveitinni. Þau eru öll
merkt með: ,2. hernámið". Allt
í einu kemur simskeyti. Andlit
aðalritarans Ijómar af gleði, er
hann hefur lesið það. Hann rétt-
ir okkur skeytið. Það er frá
amerískum jafnöidrum, sem láta
í ljós vanþóknun sína á þeim
öflum, sem fótumtroða lýðræðis-
leg réttindi hins gríska æsku-
lýðs. „Þetta virðist hafa lítið að
þýða,“ segir aðalritarinn, „en
þið ættuð að vita hversu mikils
virði það er fyrir okkur. Það
kemur fyrir, að okkur finnst við
standa einir í baráttunni. — Við
fáum einstöku sinnum svona
skeyti, en óskuðum gjarnan eftir
miklu fieirum." Hann heldur á-
fram og rödd hans hefur fengið
aukinn þrótt. Hinn ungi Grikki
taíar til okkar fyrir hönd lands
síns og orð hans hljóma eins og
hróp eða áskorun til hinnar
dönsku æsku, til alirar dönsku
þjóðarinnar; Okkur fækkar með
degi hverjum, dag hvern falla
fleiri eða færri af beztu mönnum
okkar. Æska vor þjáist í fjöll-
unum og kvelst í fangabúðunum.
Líf okkar er í stöðugri hættu. —
Ætlið ekki, að það séum aðeins
við, sem erumí í hættu. Síðar
kemur röðin að ykku.r
Einn af EPON-mönnunuim fylg
ir okkur gegnum Aþenu. Á göt-
unum er líf og fiör ein' og
venjulega í Suðurlöndum. Þar
úir óg grúir af fólki. ,er að
Framhald á síðu.
iGYPTAR geta ekki sætt sig
við annað, en að Bretar fari
tafarlaust með allt sitt her-
. lið á brott úr Egyptalandi
sagði egypzki forsætisráð--
herrann, Nokrashi Pasha, í
egypzka þinginu 3. þ. m.
Hann skýrcii frá því, að Bret-
ar hefðu viljað fá margra
ára frest til að ljúka brott-
flutningi herliðs síns, þrátt
fyrir yfirlýsingar Attlees og
Bevins, um að Bretar af-
söluðu sér öllum rétti til her
setu í Egyptalandi.
NÝLEGA fóru fram kosningar
ríkisstjóra og ríkisþinga í
Brasilíu og borgarstjórnar
I í höfuðborginni Rio de Jan-
eiro í fyrsta skipti síðan
1934. Fullnaðarúrslit eru
ekki kunn, en af þeim frétt
' um, sem borizt liafa, er ljóst,
að kommúnistar hafa unnið
allra flokka mest á í kosr i .g
unum. Er það í samræmi vi§
stjórnmálaþróunina í öðrum
Suður-Ameríkuríkjum, en
þar hafa kommúnistaflokk-
arnir eflzt mjög. upp á síð-
kastið.
NORSKA ÞINGIÐ samþykkti 4.
þ. m. með 101 atkv. gegn
11 að hafna tilmælum Sov-
étstjórnarinnar um samn-
inga varðandi sameiginlegar
hervamir á Svalbarða. Aft-
ur á móti samþykkti þingið,
að halda áfram umræðum
um endurskoðun Svalbarða-
samningsins frá 1920. í á-
lyktun þingsins segir, að því
sé vel ljóst, hvílíkra efna-
hagslegra hagsmúna Sovét-
ríkih hafi að gæta á Sval-
barða, og minnist með þakk
læti þeirrar hlutdeildar, sem
Sovétríkin áttu í frelsun
Noregs.
UTANRÍKISRÁÐHERRAR
Bretlands og Frakkhtids
hafa undirritað vináttu- og
varnarsamning milli landa
sinna. Sáttmálinn á að gilda
í 50 ár og skuldbinda báðir
aðilar sig til að standa sam
an ef Þýzkaland kynni að
hyggja á árás í framtíð nni.
Á FUNDI öryggisráðsins 5 þ.
m. gaf Gromyko fulltrúi Sov
étrikjanna þýðingarmikla yf-
irlýsingu um stefnu stjórnar
sinnar í kjarn,orkumálum,
J Vill hún láta það ganga fyr
ir öllu, að samþykkt sé bann
við framleiðslu kjarnorku-
vopna og annarra múgdráps
tækja. Sovétstjóitiin hefur
endanlega ákveðið að hún
geti ekki sætt sig við skýrslu
kjarnorkunefndarinnar í
þeirri mynd sem hún er nú
,og telur hún Bandaríkin
vera að reyna að skipa sam
einuðu þjóðunum fyrir verk-
um um aðgerðir í kja; t íorku-
málunum.
TILKYNNT VAR í Aþttiu 5. þ.
m„ að 500 forystumenn
vinstri flokkanna, sem hand-
tekr.ir voru daginn áður,
hefðu samdægurs verið
dæmdir og fluttir í útlegð
til eyðieyjar í Eyjahafi. —
Demokrataþingmaður, frá
New kfexikóríki, sem á sæti í
f utanríkismálanefnd Banda-
ríkjaþings, sagði 5. þ. m., að
vel gæíi svo farið, að banda
rískt herlið yrði sennt til
Grikklands. Bandaríski öl<. •
ungadeildarþingmaðurinn
Barkley hefur skirt frú því,
að Truman forseti muni þrrd
lega leggja til við þingið, að
líkissjóður Bandaríkjanna
veiti grísku stjórnimi 250
millj. dollara lán.
Gríski Öryggismálaráð-
herrann* Zerves, hefur til-
kynnt, að handtökum vinstri
manna verði haldið áfram. 7.
þ. m. voru 27 þekktir vinstri
menn í Aþenu dæmdir í út-
legð í viðbót við þá 500, sem
dæmdir voru fyrr í vikunni.
NEÐRI DEILD brezka þingsins
felldi með 337 atkv. gegn
185, tillögu íhaldsmanna um
að fresta því um óákveðinn
tíma að Bretar afsali sér
völdum í Indlandi. Tillaga
stjórnarinnar um valdaafsal
1948 var síðan samþykkt.
BRÁÐABIRGÐAÞING Indo-
. nesa hefur samþykkt trausts
yfirlýsingu á stjórn dr.
Sjahris, og falið henni að
koma því til leiðar, að
Borneo, Celebes og aðrar
Molukkaeyjar .samei íist indo
nesiska lýðveldinu.
LUNDÚNAFRÉTTARITARI
Kaupmannahafnarblaðsins
„Land og Folk“ hefur átt
tal við brezkan Verkamanna
flokksþingmann George
Thomas, sem nýlega dvaldi
í Grikklandi, og heimsótti þá
yfirráðasvæði skæruliða.
,,Þó maður kalli grísku
stjórn ekki fasistiska,“ sagði
Thomas, ,,þá verð ég að
segja, að hún hefur öll þau
e'ukenni, sem ég gæti búizt
við að finna hjá fasistískri
stjórn“.......„Lífið á yfir
ráðasvæði skæruliða er með
allt öðrum blæ“, segir Tho-
mas. „Þar er fólk frjálst og
hamingjusamt, og þárf ekki
að óttast embætt.ismenn
stjórnarinnar." •— Thomas
er í hægra armi Verkamanna
flokksins og hefur staðið
mjög nærri Bevin utanríkis-
ráðherra.
FRÉTTARITARI sænska blaðs-
ins „Ny dag“ í Róm símar
nýlega blaði sl íu á þessa
leið: ítalska afturhaldið hef-
ur íarið tvennar hrakfarir
seinustu vikurnar. Fyrst
reyndi það að rjúfa einingu
verkalýðsflokkanna og síðan.
að bola þeim út’ úr ríkis-
stjórninni. Meðan átökin
stóðu yfir í sósíalistaflokkn
um var de Gasperi forsætis
ráðherra í B: i idaríkjunum
að semja um lán. Er hann
kom til Italíu lagði hann fyr
irvaralaust fram lausnar-
beiðni fyrir stjóra sína. Kvis
aðist að hann hefði lofað
Bandaríkjamönnum og
ítalska afturhaldinu, að losa
sig við fulltrúa verkaiýðs-
flokkanna í stjón únni. Þetta
fór þó á.annan veg því þeg-
ar hann myndaði stjórn á ný
voru verkalýðsflokkarnir á-
hrifameiri en áður.