Nýi tíminn - 17.05.1956, Page 7
íresíun fram yfir
kosningar!
Þau tíðindi bárust af fundi
Atíanzhafsráðsins í París að í
þeirri stofnun yrði ekki rætt,
opinberlega, um vilja Islend-
inga að losna við bandaríska
herínn, fyrr en eftir kosningar
á íslandi í sumar. Og utan-
ríkisráðherra íslands, dr.
Kristinn Guðmundsson, sagði
ekki aukatekið orð um málið
opinberlega. Sjálfsagt má
telja að málið hafi borið á
góma er íslenzkur utanríkis-
ráðlierra hitti starfsbræður
sína fyrsta sinni eftir vilja-
yfirlýsingu Alþingis, svo mjög
hefur hún verið rædd um
heim allan. Og það er raunar
ískyggileg frétt, að utanríkis-
ráðherrar Atlanzhafsbanda-
lagsins, þar með talinn utan-
ríkisráðherra Islands, hafi
orðið ásáttir að fresta því
sem þeir vilja segja um Is-
landsmálin fram yfir kosning-
ar á íslandi.
Fjandlnn þekkir sína
Hvað ætla Bandaríkin að
vinna með þeim fresti?
Það fer ekki milli mála.
Bandarísk stjómarvöld bera
það traust til þrautreyndra
manna sinna, eins og Eysteins
Jónssonar, að honum takist
að „afstýra hættunni" á heim-
för Bandaríkjahersins, að
loknum kosningum. Stjórn-
málamennimir í Framsókn og
hægra armi Alþýðuflokksins
era ekki ókunnugir menn
bandaríska utanríkisráðuneyt-
Inu. Velþóknun erlendra
stjórnarvalda á þeim hefur
ekki farið dult, nú síðast er
hinn afdánkaði stjórnmála-
maður Stefán Jóhann Stef-
ánsson I margra mánaða lúx-
usflakki um Bandaríkin í boöi
Bandaríkjastjórnar. Af nánum
kynnurii ,við þessa íslenzku
stjórnmálamenn virðist Banda-
.ríkjastjórn hafa dregið þá
ályktun, að af þeirra hálfu
sé viljayfirlýsing Alþingis ein-
ungis kosningabrella; þeirra
æthm sé, eins og Sjálfstæðis-
flokksins, að hafa ævarandi
bandarískar herstöðvar á Is-
landi.
Kosoingaslgur Alþýðu-
bandalðgsins eina
frygyinpin
. Eitt er þó óþekkt í þeirra
reikningsdæmi, og kemur
glöggt fram í bandarískum
blöðum að Bandaríkjastjórn
er það Ijóst: Úrslit kosning-
anna á Islandi 24. júní í sum-
ar.
Áhrifcmestu blöð Banda-
ríkjanna segja fullum fetum,
að auki „kommúnistar“ (en
svo nefna þeir Sósíalistaflokk-
inn og nú Alþýðubandalagið)
ekki fylgi sitt í kosningunum
i sumar, þurfi Bandaríkja-
stjórn ekkert að óttast um
herstöðvar sínar á Islandi. Og
svo er því bætt við, að von sé
til að hafa áhríf á úrslit
kosninganna á Islandi í þessa
átfc-með dollaramútum.
Það er rétt skilið, að eina
aðferðin til að tryggja að
Framsókn verði knúin áfram
á þeirri braut sem liggur að
brottför bandaríska hersins
áf íslandi, er kosningasigur
Alþýðubandalagsins. Það yrði
Framsókn slíkt aðhald að hún
þyrði ekki að svíkja í málinu
og skríða á náðir Sjálfstæðis-
flokksins aftur, til varanlegra
helmingaskipta á blóðpening-
um hemámsgróðans.
Þögn dr. Kristins í París,
nazistaslagorð þýzku ráðherr-
anna í veizlunum með íslenzku
ráðhermnum í Bonn, ,,frestun“
Islandsmála af hálfu Atlanz-
hafsbandalagsins fram yfir
kosningar — allt þetta ætti
að verða Islendingum nokkurt
umhugsunarefni fram að þeim
kosningum, og á þeim degi sem
fólkið getur ráðið örlögum
lands síns með merki á kjör-
seðil, sé það nógu samtaka,
viti hvað það vill.
Guð og Sfapafell
„Guð vill það“. Mörgum ís-
lending hefur þótt skrítið að
heyra tvo menn, sem almennt
munu taldir hundheiðnustu
menn á íslandi, Bjama Bene-
diktsson og Ólaf Thórs, taka
nú í seinni tíð að blanda guði
í ræður sínar og áróður. Nú
má vænta nýrra afbrigða
þeirrar guðrækni, og mun
brátt koma í ljós að ekki ein-
ungis Atlanzhafsbandalagið og
Bandaríkjastjóm vilji hafa
stóra bandaríska herstöð á
Reykjanesi, heldur sé það
eimiig vilji guðlegrar forsjón-
ar! Það er bandarískur for-
(------------------------\
6. maí — 12. maí
1956
ingi á Keflavíkurflugvelli, sem
hefur ljóstrað upp þessu hern-
aðarleyndarmáli. Hann skýrði
blaðamanni svo frá nýlega, að
í Stapafelli hefðu fundizt öll
þau efni í lagningu vega og
flugbrauta sem þurft hefði.
* t
Lúðvík Jósepsson
„Bandaríkjamenn hafa verið
svo heppnir að likast er lyga-
sögu“, segir blaðamaðurinn.
„Þetta var í sjálfu sér eins og
kraftaverk. Eða eins og for-
inginn, sem sýndi mér stöðv-
amar komst að orði við mig
— það var eins og Guð sjálf-
ur hefði ákveðið það í upp-
hafi, að þama skyldi gera
mikinn flugvöll á tuttugustu
öldmni, og því séð svo um að
nægar birgðir af hráefni væm
fyrir hendi þegar til fram-
kvæmdanna kom“. (ÞýðingAl-
þýðublaðsins).
Bjargráðln í reynd
Vesaldómur Sjálfstæðis-
flokksins og Framsóknar með
Fimmtudagur 17. maí 1956 — NÝI TlMINN — (7
Sámi frœnda finnst sér margt mótdrœgt á íslandi,
„bjargráðin miklu“ verður nú
auðsærri með degi hverjum.
„Bjargráðin“ hafa hleypt af
stað stórkostlegri verðhækk-
unarskriðu, hverskonar brask-
arar og milliliðir hafa stór-
auðgazt á þeim. Alþýðu
manna gengur verr og verr
að láta kaupið endast. Og
hafa þá ekki „bjargráð“ Sjálf-
stæðisflokksins og Framsókar
„bjargað" atvinnuvegunum ?
'Ekki hafa útvegsmenn látið
af því í samþykktum sínum
síðustu dagana. I hvassri
grein, sem Lúðvik Jósefsson
alþingismaður ritar í „Útsýn“,
vikublað Alþýðubandalagsins,
sl. mánudag, em dregnar
fram m. a. þessar staðreyndir:
„I umræðum á Alþingi um
þessi einstöku „bjargráð"
sagði ég, að ótrúlegt væri, að
afleiðing þeirra yrði ekki sú.
að fiskvinnsla í landinu stöðv-
aðist vegna greiðsluskorts í
ágúst til september, eða strax
• og nýju álögurnar væru farn-
ar að koma fram í verðlaginu
og hafa sín áhrif á kaup-
gjaldið i landinu.
Nú hefur réynslan sýnt, að
strax í maí-mánuði er fram-
leiðslan að stöðvast vegna
fjárskorts. Ástandið 5 öllum
verstöðvum er nú þannig, að
fiskvinnslustöðvarnar geta
ekki greitt bátunum fiskinn
og verkafólkinu ekki tilskilið
kaup. Bátamir geta ekki gert
upp við sjómennina. — Út-
gerðarmenn lýsa yfir neyðar-
ástandl.
„Bjargráð" Ihalds og Fram-
sóknar hafa beinlínis flýtt
fyrir stöðvun framleiðslunnar.
Reynslan hefur orðið sú, að
styrkurinn úr framleiðslusjóði
kemur ekki til útgerðarinnar,
mest. megnis vegna vanrækslu
og trassaskapar ríkisstjórnar-
innar, en hins vegar hefur
framleiðslan þegar fengið á
sig afleiðingar tolianna og
skattanna, sem sagt verð-
hækkunina og kauphækkun-
lna.
Allir sem nokkuð þekktu til
framleiðslunnar í landinu
vissu að svona hlaiit að fara".
Hvað vildu sósíalisfar!
Lúðvik minnir jafnframt á
tillögur sósíalista á Alþingi:
„Þegar íhald og Framsókn
völdu þessa dæmalausu leið,
lögðum við sósíalistar til, að
framleiðslan yrði studd á
þann hátt, að þeir aðilar, sem
óumdeilanlega taka of rnikið
af framleiðslur.ni, yrðu látnir
skila nokkru til baka aftur.
Við lögðum tii að af 50
millj. króna gróða bankanna
skiluðu þeir 20 millj. Við lögð-
imi til að sklpafélögin, sem
grætt hafa tugi milljóna ár-
lega, yrðu látiii skila aftur 15
miiljónum.
Vlð -i vildum að hernáms-
braskarar yrðu látnir greiða
20 miiljónir. Við lögðum til að
vátryggingarfélögin skiiuðu
aftur 10 niilljónum. Við vild-
um að olíufélögin skiluðu aft-
ur 20 milljónum af 40-50 mllij.
króna of háu olíuverði mlðað
við árssölu.
Verðlág í landinu þurfti
ekki að hækka um einn eyri
vegna okkar tillagna.
Þeir fjármunir, sem fengizt
.hefðu samkva'int þeim, hefðu
komið framleiðshmni að
raunhæfum notum.'"
Lisfin og fólkið
Sinfóníuhljómsveitin í hljóm-
leikaför til Norðurlands, Fé-
lag myndlistarmanna efnir til
myndlistarsýningar í Vest-
mannaeyjum. Leikfélag Rvík-
ur sýnir á Akureyri. Þetta
eru góðar fréttir. Góð list á
sannarlega engu síður erindi
til manna utan Reykjavíkur,
og er ekki síður metin þar
að verðleikum. Dæmi þess eru
nærtæk; Sýningar Kjarvals og
Ásgríms úti á landi, leiksýn-
ingar Þjóðleikhússins og
fleirri aðila. Þarna er tví-
mælalaust stefnt í rétta átt,
stuðiað að þvj að kynni hins
bezta sem íslenzkir listamenn
skapa, verði ekki staðbundin,
heldur verði sem almennust.
Einmitt kynni allrar þjóða.r-
innar af listum má teljast lífs-
skilyrði þeirra, ekki sízt með
fámennri þjóð. Leitun mun á
þjóð, sem hafi jafnalmennt og
Islendingar notið listrænna
bókmennta, og svo mun einn-
ig verða um myndlist, tón-
list og leiklist, gefizt fólki um
land allt færi á nánum kynn-
um af listsköpun innlendra og
erlendra listamanna á þeim
sviðum.
Hý verkeffil Bandafagí
íslimkra Eisfamasma
Með öðrum hætti, óviðíelldn-
um og káthroslegúm, hafa
samtök listamanna vakið at-
hygli undanfarið. Er þar átt
við forgöngu Bandalags ís-
lenzkra. listamanna að einu
spaugilegasta fyrirbæri, sem
birzt hefur lengi með íslend-
ingum og hlotið hefur nafnið
„Listamannaklúbbur.“ „Starf-
semi“ hans á að hefjast „með
því að halda við og við sam-
sæti til heiðurs einstökum
listamönnum og listvinum, er-
lendum sem innlendum.“ —
„Fyrsta. heiðurssamsætið mun
verða haldið bráðlega fyrir
Forseta íslands og frú,“ segir
í blaðafregn.
1 reglugei’ð sem fulltrúa-
fundur Bandalags íslenzkra
listamanna samþykkti 21. nóv.
s.l. segir a.ð „sjálfkjörnir heið-
ursfélagar" Listamanna-
klúbbbsins séu allir ráðherrar
Islands, forseti Hæstaréttar
og foiseti Sameinaðs þings,
borgarstjórinn og lögreglú-
stjórinn (!) í Reykjavík, al’.ir
ambassadorar og sendiherrár
erlendir og íslenzkir sendi-
menn erlendis; geti st.jórnin
boðið tíu mönnum öðrum (!)
að gerast heiðursfélagar. Enn-
fremur má bjóða þessum
mönnum að verða félagar í
klúbbnum gjaldlaust: Alþing-
ismönnum öllum, öllum bæjár-
fulltrúum í bæjarstjórn Rvík-
ur, ráðuneytisstjórum, rit-
stjórum blaða og tímarita er
fara með listmál, stjórnar-
mönnum Menningarsjóðs og
Menntamálaráðs og öðmm
mönnum sem „fara með opin-
ber listmál.“ Styrktarfélagar
Framhald á 11. síðú.
Vikul r