Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.01.2005, Blaðsíða 12

Fréttabréf Ættfræðifélagsins í janúar 2005
I Skálmarfirði, séð til lllugastaða. Sigríður, fimmta
barn Deildarárhjónanna, bjó með Sumarliða Magnús-
syni á Illugastöðum og lést þar af barnsburði 1883.
(Ljósmynd frá 1978, Björn Jónsson)
Hann drukknaði við þriðja mann undan Arnarnesi
þegar bát þeirra hvolfdi á leið innan úr Mjóafirði 15.
nóvember 1885. Barn þeirra Ingibjargar hét Margrét
Sigríður, varð gömul kona, lengi húsfreyja í Sól-
heimum á Isafirði, átti Guðmund Guðjónsson smið,
ættaðan úr Múlasveit og fjölda barna.
Sveitarþyngsl
Fimmta barnið var Sigríður, fædd 4. október 1858 á
Litlanesi. Hún var enn heima í Skálmardal 1880.
Vorið 1881 fluttist Jón Arason og tjölskylda hans frá
Djúpadal á hálflenduna í Skálmardal og með þeim
Sumarliði Magnússon lausamaður. Hann var fæddur
12. október 1857 á Lundi í Þverárhlíð en hafði alist
upp á sveit í Gufudalshreppi. Fljótt hafa orðið náin
kynni þeirra Sumarliða og Sigríðar því vorið eftir, 7.
júní 1882 fæddist sonur þeirra Sigurður og voru þau
þá komin að Illugastöðum, næsta bæ við Skálmardal.
Þeim fæddist svo annar sonur, Þorsteinn, 6. október
1883 en móðirin dó af þeint barnsburði í sömu
vikunni þann 12. október.
Drengir þessir ólust upp á sveit en Sumarliði fór
vestur á Barðaströnd og síðan í Amarfjörð þar sem
hann drukknaði 30. október 1889 við Grímssker
fram af Bakkadal, voru tveir á bát að koma frá
Bíldudal. Þá hafði létt nokkuð sveitarþyngslum af
Múlahreppi því Sigurður litli Sumarliðason dó 26.
september 1888 en Þorsteinn komst til rnanns, fór
burt úr sveitinni 17 ára gamall, fyrst að Skjaldvarar-
fossi, síðan að Vatneyri. Hann var vinnumaður í
Skógi á Rauðasandi 1930, dó 2. júlí 1944, ókvæntur.
Guðrún var sjötta bamið á Deildará, fædd þar 3.
september 1860. Hún fer smali að Bæ á Bæjarnesi
1873 en svo að Djúpi 1875 og er þá léttastúlka í
Hálshúsum í tvö ár. Svo fer hún vinnukona að Eyri í
Mjóafirði 1877 og þar er hún enn við manntalið
1880. Þá er þar samtíða henni Kári Ólafsson frá
Bolungarvík. Hann var fæddur 27. apríl 1854 í Tröð
í Bolungarvík, sonur Ólafs Jónssonar bónda í Botni í
Mjóafirði Kárasonar og konu hans Kristínar Torfa-
dóttur frá Kálfavík. Suntarkynni þeirra Guðrúnar og
Kára drógu nokkurn slóða því vorið eftir þegar
Guðrún var komin í Heydal eignaðist hún soninn
Sigurð Kárason 22. maí 1883 og var liðlétt við sauð-
burðinn það vor.
Kári hafði fáum árum fyrr eignast barn í
Vatnsfjarðarsveit með Sigurborgu Jónsdóttur, f. 20.
febrúar 1830 í Súðavík en þeirra leiðir lágu ekki
saman og eftir ævintýrið með Guðrúnu tók hann
saman við Sigurborgu Jónsdóttur, f. 4. mars 1846 á
Gilsbrekku í Súgandafirði. Er þessa getið hér því
þessum barnsmæðrum Kára hefur stundum verið
ruglað saman.
Flutt á sína sveit
Það var eins og kalt vatn rynni niður eftir bakinu á
hreppsnefndinni við þessa frétt og strax og Guðrún
var ferðafær var hún flutt með soninn suður yfir
heiðar á sveit sína í Múlahreppi. En hún var ekki á
því að neglast niður yfir krakka suður í Múlasveit
þótt hún ætti hann sjálf og strax árið eftir var hún
komin aftur að Djúpi, vinnukona í Reykjarfjörð, laus
og liðug og sonurinn kominn til föður síns út í
Meirihlíð 1884.
Sigurður Kárason ólst svo upp með föður sínum og
Sigurborgu Jónsdóttur konu hans og varð formaður í
Bolungarvík þegar hann komst upp. Þau urðu ævilok
hans að hann drukknaði í róðri frá Kirkjubóli í
Tröllatungusókn 5. október 1912 með þrem hásetum
sínum. Hann var ókvæntur og barnlaus.
Guðrún frá Deildará undi nú vel hag sínum í
Reykjarfirði. Þar var um þessar mundir þríbýli og
yfir 30 manns á bænum. Hér var styttra á milli bæja
en í Múlasveit og meira um mannfundi og fjör í
sveitalífinu. Hugur hennar hneig fljótlega að Jóni
Halldórssyni vinnumanni í Reykjarfirði sem komið
hafði 1882 frá Vífilsmýrum í Önundarfirð. Hann var
fæddur 3. júní 1857 á Níp á Skarðsströnd, sonur
Halldórs Jónssonar bónda þar og á öðru vistarári
hennar eru kynni þeirra orðin eins náin og verða má
milli karls og konu.
Vorið 1885 flyst Jón Bjömsson húsbóndi þeirra
með allt sitt fólk úr þrengslunum í Reykjarfirði
Skálmardalur. 1874 yfirgefur Sigurður búskapinn á
Deildará og fer að hokra í tvíbýli í Skálmardal og þar er
hann næstu tíu árin. (Ljósmynd frá 1978, Björn Jónsson)
http://www.vortex.is/aett
12
aett@vortex.is