Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Blaðsíða 60

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 201160
líf og störf Ungra innflytJenda
Í viðtölunum við ungmennin var spurt um ýmis atriði er snerta daglegt líf þeirra
en einnig var leitast við að draga fram sögu þeirra og reynslu frá því fyrri rannsókn
höfundar lauk árið 2005 með því að gefa þeim gott svigrúm til að tjá sig í viðtölunum.
Ungmennin voru m.a. spurð um stöðu þeirra í dag, hvort þau stunduðu nám eða
atvinnu, hvernig búsetu þeirra væri háttað og hvernig staða fjölskyldunnar væri, m.a.
með tilliti til atvinnu. Þau tjáðu sig um nám og störf, félagshóp og félagslíf, svo og
tengsl sín við íslenskt samfélag og upprunaland sitt. Ungmennin voru enn fremur
beðin um að segja frá skólagöngu sinni og íslenskunámi og hvað þau teldu að hefði
mátt betur fara í því ferli. Loks var spurt um náms- og starfsáhuga þeirra og framtíðar-
áform, hvort einhverjar hindranir væru fyrir því að þau fengju óskir sínar varðandi
nám og starf uppfylltar og þá hverjar helstar.
Viðtölin voru afrituð, marglesin og lykluð. Við gagnagreininguna var þemalyklun
beitt og leitað að meginstefjum í gögnunum (Flick, 2006). Þau mynda þemu sem gerð
er grein fyrir í niðurstöðukaflanum.
niðurstöður
Niðurstöðum úr viðtölunum við ungmennin níu má skipta í fjóra meginþætti; aðlögun
að nýju samfélagi, reynslu af skólagöngu, tungumál og framtíðarsýn.
Aðlögun að nýju samfélagi og félagslegt net
Ungmennin í rannsókninni segja að þau hafi aðlagast vel íslensku samfélagi og að í
því eigi þau framtíðarmöguleika, mun fremur en í upprunalöndum sínum. Þau taka
þó fram að þau séu ekki Íslendingar, heldur líti á sig í senn sem Íslendinga og að þau
tilheyri upprunalandi sínu. Ein stúlkan segist vera „svona fifty fifty“. önnur segir:
Ég er búin að vera hér í níu ár … úti 15, hér níu ár … Helmingur af lífi mínu var hér
… Það er dálítið erfitt núna … ég fer á hverju ári til [upprunalandsins], svona tvær
vikur, þrjár vikur eða mánuð, bara misjafnt. En, nú finnst mér erfitt að búa úti … Nú
er ég svo vön að búa á Íslandi og hvernig er á Íslandi …
Sum ungmennanna líta þó fremur á sig sem nokkurs konar heimsborgara og þau hin
sömu leggja áherslu á að þau vilji ferðast um í framtíðinni og jafnvel búa í öðrum
löndum. Einn piltanna segist gjarnan vilja búa og starfa í mörgum löndum, segist
tengja sig við Ísland í dag fremur en upprunalandið, en vera þó fyrst og fremst heims-
borgari:
Ég ætla fyrst að klára hérna … kannski búa hvar sem er, mér er alveg sama … þar
sem enskan er notuð af því að ég elska hana svo mikið … bara vinna þar og ferðast …
fara hvert sem ég get, ekki vera … á einum stað … frekar breyta og sjá eitthvað nýtt.
Flest ungmennin segjast halda í hefðir frá heimalöndunum með fjölskyldum sínum
og öðrum samlöndum sínum á Íslandi. Þeim finnst mikilvægt að viðhalda hefðum og
siðum og nefna í því samhengi einnig trúarlegar hátíðir og í nokkrum tilvikum iðkun
trúarbragða.