Bændablaðið - 01.08.1987, Blaðsíða 10

10
Bændablaðið — BÚ ‘87
Þróunin hefur orðið sú að samtökin hafa í vissu skjóli eða sam-
vinnu við Bændablaðið, fengið aðstöðu til að kynna mál sín
nokkuð í sýningarbás á Landbúnaðarsýningunni, 14.—23. ágúst
1987.
Einnig hefir samtökunum boðist rými í þessu sýningarblaði til
að kynna nokkuð feril sinn og stefnu. Líklegt er að seinna verði
leitað þátttöku í landssýningum annarra atvinnuvega.
Hlöðver Þ. Hlöðversson, formaður S.J.L.:
Andstæðingar
ranglætis...
Orsökin til stofnunar sam-
takanna var, að fjöldi lands-
byggðafólks fann til þess í vax-
andi mæli, að byggðalög þess
fóru halloka gagnvart höfuð-
borgarsvæðinu á flesta grein,
og aukið miðstjórnarvald —
Reykjavíkurvald — dró úr
áhrifum þess á eigin mál.
Á fimmta áratug aldarinnar varð mikil
umræða um aukið landshlutavald — lands-
hlutasamtök með sjálfstæða tekjustofna og
fjárveitingarvald í allmiklum mæli. Til þess-
arar umræðu má nefna Jónas Guðmunds-
son, þá formann sambands íslenskra sveit-
arfélaga, Hjálmar Vilhjálmsson sýslumann
á Seyðisfirði, seinna ráðuneytisstjóra, þing-
mennina Karl Kristjánsson og Gísla Guð-
mundsson og Jóhann Skaptason sýslumann
í Þingeyjarsýslum. Uppúr þessu þróuðust
núverandi landshluta samtök, merk í um-
ræðu og ályktunum, en án fjárveitingar-
valds sem nokkuð vegur.
Útvörður og Samtökin
Jónas Pétursson, fyrrverandi alþingismað-
ur, hefir um langt árabil barist af eldlegum
áhuga fyrir auknu landshiutavaldi með
áherslu á sveitarfélögin, er skipi sér stjórn-
arskrárbundið í fylki eða þing, og inntakið
sé: Manngildi ofar auðgildi.
Um miðjan síðasta áratug voru þau hjón,
Aðalbjörn Benediktsson og Guðrún
Benediktsdóttir, frumkvöðlar umræðu og
mótmæla gegn straumi fjármagns og valds
frá Iandsbyggð til höfuðborgarsvæðis og
gegn fjölgun alþingismanna, og þau bentu á
að fleira þyrfti að jafna en atkvæðisrétt.
Stofnfundur samtaka um jafnrétti milli
landshluta var haldinn á Akureyri 13. febrú-
ar 1983 að frumkvæði Péturs Valdimarsson-
ar á Akureyri, Guðrúnar Benediktsdóttur
Hvammstanga ofl. Upp úr þessu hófst mikil
fundaherferð víða um land til að kynna
samtökin og stofna félagsdeildir. Ekki er
unnt í einni blaðagrein að telja upp nöfn
þeirra mörgu sem þarna tóku þátt og lögðu
ýmsir fram mikla vinnu og fjármuni. Til að
bæta þar úr er bent á tímarit samtakanna.
Út hafa komið 4 hefti. Hið fyrsta hét Sam-
tökin en hin 3 Útvörður. Þetta er hið merk-
asta rit. Þar hafa birst margar ágætar grein-
ar eftir ýmsa höfunda, auk annarra frá-
sagna um starf samtakanna og stefnumið.
Tímaritið er til sölu á vægu verði á sýning-
unni, meðan upplag endist. Mörg dreifibréf
hafa komið út, til að flytja fréttir af starfi
samtakanna og fyrirætlunum. Hið síðasta
verður í sýningarbásnum handa þeim er
vilja. Þar verður sagt frá síðasta landsfundi
samtakanna, núverandi stjórn, ofl.
Nefnd á vegum samtakanna hefir unnið
mikið starf við gerð frumvarps að stjórnar-
skrá í þeim anda er samtakafólk vill sjá í
framtíð. Ólafur Þ. Þórðarson alþingismaður
tók að sér að flytja það á Alþingi, en þar
hefir það lítið hreyfst.
Fyrsti landsfundur samtakanna var hald-
inn á Skútustöðum í Mývatnssveit 8.—9.
júní 1985, agætur fundur og allfjölmennur
miðað við aðstæður.
Annar landsfundur var að Laugarvatni
21.—22. júní 1986. Þar var fjallað nánar um
ýmis skipulagsmál samtakanna.
Þjóðarflokksdeilur
Þriðji landsfundurinn var haldinn í Reyk-
holti í Borgarfirði 20.—21. júní 1987. Hann
var haldinn í nokkurri óvissu þess, að mest-
ur grjótpáll í stofnun og starfi samtakanna,
Pétur Valdimarsson og nokkrir félagar,
efndu til sérframboðs til Alþingis, Þjóðar-
flokksins. Þó að Pétur, sem verið hafði for-
maður frá stofnun samtakanna, segði for-
mennskunni af sér og lýsti framboðið óháð,
tengdu margir samtökin og framboðið sam-
an og álitu að framboðið hefði gengið af
samtökunum dauðum. „Framboðsmenn"
töldu hins vegar, að hin mikla umræða, sem
færi gafst á í kosningabaráttunni, hefði orð-
ið málstað samtakanna mjög til framdrátt-
ar. Hér fara á eftir þær ályktanir Reykholts-
f undarins, er á þessu taka, og benda þangað,
sem helst er til stefnt hjá samtökunum nú:
„Landsfundur S.J.L. haldinn í Reykholti
20.—21. júní 1987 telur að stefna samtak-
anna að jafna og treysta búsetu og lífskjör í
landinu, hafi aldrei verið þýðingarmeiri en
nú og þörf fyrir eflingu þeirra aldrei brýnni.
Lrttu við hjá okkur
„Airstream" hjálmurinn AH 50, AH51 og Júprler hjálmurinn.
Vörn gegn ofnæmisvöldum í andrúmsloftinu, heyryki, úða og fleiru.
ísaga